۴۳
۳-۸-۲ آزمون مقایسه میانگین های دو جامعه آماری. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۴۴
۳-۸-۳ تحلیل واریانس (ANOVA) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها
۴-۱ مقدمه. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۴۸
۴-۲ آمار توصیفی پاسخگویان. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۴۹
۴-۳ آزمونها و تحلیل های مرتبط با فرضیات پژوهش. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۵۱
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات
۵-۱ مقدمه. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۷۳
۵-۲ خلاصه پژوهش . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۷۴
۵-۳ نتایج پژوهش . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۷۵
۵-۴ محدودیت های تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۷۸
۵-۵ پیشنهادات مبتنی بر نتایج حاصل از تحقیق حاضر. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۷۹
۵-۶٫ پیشنهادات برای تحقیقات آتی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۷۹

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

مراجع
مراجع لاتین . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۸۰
مراجع فارسی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . ۸۶
پیوستها
پیوست (الف): پرسشنامه سواد مالی دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۸۸
پیوست (ب): سوالات مربوط به رفاه ذهنی و مالی دانشجویان . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۹۶
پیوست (ج): آمار توصیفی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۹۷
فهرست جداول
عنوان جدول صفحه
جدول ۴-۱٫آمار توصیفی پاسخگویان. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۴۹
جدول۴-۲٫ مقایسه میانگین های مشاهده شده متغیر سواد مالی با نمره۶۰٫ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۵۱
جدول۴-۳ همبستگی بین رفاه مالی و سواد مالی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۵۱
جدول۴-۴ .همبستگی بین رفاه ذهنی و سوادمالی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۵۲
جدول۴-۵٫همبستگی سن در سواد مالی دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۵۳
جدول۴-۶٫همبستگی معدل کل در سواد مالی دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۵۳
جدول ۴-۷٫آزمون دو نمونه مستقل جنسیت در سواد مالی دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۵۵
جدول۴-۸ .آزمون دو نمونه مستقل وضعیت تاهل در سواد مالی دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۵۶
جدول۴-۹٫ آزمون دو نمونه مستقل وضعیت اشتغال در سواد مالی دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . .۵۷
جدول۴-۱۰٫آزمون دو نمونه مستقل حوزه فعالیت در سواد مالی دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . … .۵۸
جدول۴-۱۱٫آزمون دو نمونه مستقل استقلال مالی در سواد مالی دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..۵۹
جدول ۴-۱۲٫ آزمون همگنی واریانس ها دانشکده تحصیلی در سواد مالی دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۶۰
جدول۴-۱۳ . ازمون آنالیز واریانس یکطرفه دانشکده تحصیلی در سواد مالی دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . . . . .۶۱

جدول۴-۱۴٫آزمون های زوجی شفه،دانشکده تحصیلی در سوادمالی دانشحویان. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۶۳

جدول۴-۱۵٫ آزمون همگنی واریانس هامقطع تحصیلی در سواد مالی دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۶۴
جدول۴-۱۶ .ازمون آنالیز واریانس یکطرفه مقطع تحصیلی در سواد مالی دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . . . . .. . .۶۵
جدول ۴-۱۷٫آزمون همگنی واریانس هارشته مقطع متوسطه در سواد مالی دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . . . . . .۶۵
جدول۴-۱۸٫آزمون آنالیز واریانس یکطرفه رشته مقطع متوسطه در سواد مالی دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . . . . .۶۶
جدول۴-۱۹٫آزمون های زوجی شفه، رشته مقطع متوسطه در سواد مالی دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۶۸
جدول ۴-۲۰٫ آزمون همگنی واریانس هاسطح تحصیلات پدردر سواد مالی دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..۶۹
جدول ۴-۲۱٫ ازمون آنالیز واریانس یکطرفه سطح تحصیلات پدردر سواد مالی دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . . . . .۶۹
جدول۴-۲۲٫ آزمون همگنی واریانس هاسطح تحصیلات مادردر سواد مالی دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۷۰
جدول۴-۲۳٫ آزمون آنالیز واریانس یکطرفه سطح تحصیلات مادردر سواد مالی دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . . . ..۷۰
جدول۴-۲۴٫ آزمون همگنی واریانس هادرآمددر سواد مالی دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۷۱
جدول۴-۲۵٫ آزمون آنالیز واریانس یکطرفه درآمددر سواد مالی دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..۷۱
جدول ۵-۱٫ نتایج حاصل از آزمون فرضیات تحقیق. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۷۴
فهرست شکل ها
عنوان شکل صفحه
شکل۴-۱٫ دانشکده تحصیلی دانشجویان . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .۶۲
شکل۴-۲٫ رشته تحصیلی مقطع متوسطه دانشجویان. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۶۷
فصل اول
کلیات تحقیق

• 1. مقدمه

امروزه درک مفاهیم و مهارت های مرتبط با سواد مالی به سبب اینکه مصرف کننده را برای بقاء در جامعه مدرن و مقاومت در برابر تنوع و پیچیدگی محصولات وخدمات مالی موجود توانا می سازد، ضروری شده است . میتوان چنین بیان نمود که داشتن مهارتهای مالی در دهه اخیر مهمتر نیزشده است، زیرا با وجود بازارهای مالی پیچیده و رقابت شدید بین موسسات اعتباری برای بدست آوردن سهم بازار بیشتر، تامین اعتبار آسان تر شده و سهولت امکان دسترسی به وامهای مختلف و سایر طرق پرداخت منجر به افزایش پرداخت برای مصرف و رشد سریع سطح بدهی افراد وخانواده هاشده است. از سوی دیگر سرمایه گذاری یکی از عوامل مهم توسعه در قرن حاضر است که موجب جذب سرمایه های مردم شده و از طریق بازاراهای سرمایه به هدایت آنها به بخش های مولد اقتصادی می انجامد. بازارهای سرمایه بازارهای پیچیده ای هستند که اساس آنها مبتنی بر تصمیم گیری است و قطعا افراد تصمیم گیرنده باید از اطلاعات خوبی برخوردار بوده و آموزش های لازم را دیده باشند.
بدین ترتیب، با توجه به شرایط موجود در کشور و حرکت به سمت خصوصی سازی؛ داشتن سواد مالی یک مبنای ضروری برای پیشگیری و حل مسائل مالی است وبه نوبه خود برای داشتن زندگی موفقیت آمیز، سالم و شاد حیاتی است. (برد، ۲۰۰۸)

• 1. بیان مسئله

یکی از مواردی که می تواند بر رفاه مالی افراد تاثیر گذار باشد، سواد مالی آنان است. همچنین افزایش سواد مالی می تواند در درآمد افراد موثر باشد. لازمه داشتن یک استراتژی مالی مناسب در مدیریت سازمان و زندگی شخصی، برخورداری از سواد مالی است. سواد مالی به عنوان آگاهی از اصول و واژگان لازم مسائل مالی است. سواد مالی توانایی خواندن، تحلیل، درک گزینه های مالی، مباحث بدون مشکل در مورد پول و موضوعات مالی، برنامه ریزی برای آینده، واکنش مناسب به رخ دادهایی که روی تصمیمات مالی روزمره اثر می گذارند و مدیریت مسائل مالی است که این توانایی روی شرایط زندگی و کاری فرد تاثیر دارد. داشتن سواد مالی یا به عبارت دیگر داشتن شرایط، شیوه ها، قوانین، حقوق، هنجارهای اجتماعی و دیدگاه های لازم برای درک و انجام این وظایف مالی می تواند کمک به آینده نگری در مدیریت مسائل پولی و همچنین افزایش درآمد و سازمان کمک فراوانی کند (ویت^[۱] و همکارانش ، ۲۰۰۰).
در گذشته رضایت عمومی فرد از موقعیت مالی یا دارایی خود مشخص کننده رفاه او بوده است، اما در موقعیت کنونی با بهبود سطح زندگی مردم ادراک فرد از جنبه های مالی و غیر مادی وضعیت مالی تعیین کننده احساس رفاه مالی است، ادراکاتی شامل رضایت از درآمد و پس انداز، آگاهی از موقعیت های سایر افراد، توانایی برآورده ساختن نیازها، حس امنیت مادی و حس راحتی، احساس عدالت و رضایت نسبت به سیستم توزیع درآمد در جامعه تعیین کننده احساس رفاه فرد است( ون پراگ^[۲]، ۲۰۰۳).
رضایت از زندگی به عنوان یک تکامل جهانی زندگی فردی تعریف شده است و با عنوان جنبه کلیدی زندگی و رفاه ذهنی تعریف شده است. رضایت مثبت از زندگی با برخی از نتایج انطباقی مرتبط است و به عنوان یک نتیجه مهم و تسهیل کننده بالقوه برای توسعه سایر رفتارها و ویژگی های مثبت نگریسته می شود (شاگرن^[۳]، ۲۰۰۶). رفاه مالی یک ساختار چند بعدی است تا یک ساختار تک بعدی. یک بخش مهم از رفاه مالی، رضایت از ابعاد مختلف زندگی است. یکی از این ابعاد، شرایط مالی شخص است. محققین در طول ۳۰سال گذشته، معیارهای عینی و ذهنی را آزمون کرده اند، که این معیارها برای توصیف شرایط مالی خانوار و افراد بوده است. بهبود نتایج رفاه مالی، حاصل از تغییرات رفتارهای مالی طراحی شده است. برنامه های مذکور باید قابلیت این را داشته باشند که نشان دهند رفتارهای علمی و مالی منجر به کاهش مشکلات مالی و افزایش رفاه مالی می شود (آی می^[۴]،۲۰۰۶).
با توجه به مطالب پیش گفته و اهمیت روز افزون مبحث سواد مالی ، پژوهش حاضر در پی سنجش سواد مالی دانشجویان و بررسی روابط اجتماعی آن با رفاه مالی وذهنی آنهاست

• 1. ضرورت انجام تحقیق

اهمیت و ضرورت انجام این تحقیق را می توان از دو منظر تئوری و کاربردی تقسیم کرد: از نظر کاربردی سواد مالی، رفاه مالی و رفاه ذهنی فاکتورهایی هستند که در عملکرد فرد در محیط کاری تاثیر گذارند. افرادی که دارای سواد مالی بالاتری باشند می توانند برای خانواده هایشان تصمیمات بهتری بگیرند و از امنیت رفاهی و اقتصادی بیشتری برخوردار می شوند. به صورت کلی می توان گفت تحت تاثیر فشارهای اجتماعی و روانی کمتری قرار می گیرند.
علاوه بر این سازمان هایی که کارکنان آن دارای سواد مالی بالاتری هستند و از نظر مالی در رفاه هستند از رضایت شغلی بالاتری برخوردارند، به گونه ای که می توان گفت رضایت شغلی می تواند بر رضایت زندگی افراد تاثیر گذارد. رضایت شغلی بیشتر دارای بهره وری بالاتر بوده و اینکه افراد مزایای سازمان خود را بهتر درک می­ کنند و تعهد بیشتری را نسبت به سازمان خود نشان می دهند (کیم ، ۲۰۰۷). در مقابل عدم سواد مالی؛ زندگی افراد، خانواده ها، دوستان و شرکای تجاری آنها را به دلیل اخذ تصمیمات نامناسب مالی تحت تاثیر قرار می دهد و این امر اثرات نامطلوبی بر جامعه داشته؛ تا آنجا که می تواند به کاهش ثروت ملی و در نهایت کاهش سطح رفاه مالی در جامعه منجر شود (معین الدین و همکاران، ۱۳۹۰). اثرات نگرانی مالی بر زندگی کاری و شخصی نیز در تحقیقات مختلف به اثبات رسیده است. نگرانی مالی بیشتر نه تنها موجب کاهش میزان رضایت از زندگی شده؛ بلکه عملکرد فرد را در محیط کار تهدید می کند. نگرانی مالی میزان افسردگی، اعتماد به نفس و توانایی مدیریت زندگی شخصی و کاری افراد را تهدید می کند. نگرانی مالی موجب کاهش بهره وری، کاهش کیفیت، کمیت و کارامدی فرد در محیط کار شده و غیبت، تاخیر و عدم تمرکز روی کار را افزایش می دهد.
در بحث ضرورت یادگیری سواد مالی برای دانشجویان؛ نیز نتایج مطالعات انجام گرفته بیانگر آن است که دانشجویانی که حداقل مبلغی را برای پوشش هزینه های شهریه و … از والدین خود دریافت می کنند نسبت به دانشجویانی که استقلال مالی دارند بیشتر دچار شکست شده یا در ترم های تحصیلی خود مشروط می شوند و در کل معدل کمتری دارند (معین الدین و همکاران، ۱۳۹۰). بر این اساس تحقیق حاضر در نظر دارد تا ضمن اندازه گیری سطح سواد مالی، به بررسی ارتباط آن با رفاه ذهنی ورفاه مالی دانشجویان بپردازد.

• 1. اهداف تحقیق

1. بررسی سطح سواد مالی دانشجویان استان یزد
2. بررسی سطح رفاه ذهنی دانشجویان استان یزد

3. بررسی تاثیر سواد مالی بر رفاه ذهنی و رفاه مالی دانشجویان استان یزد

   1. فرضیه های تحقیق

هر تحقیق علمی به منظور جواب دادن به برخی از سوالات برای قبول یا رد فرضیه ها صورت می گیرد. فرضیه های مرتبط با تحقیق، می توان به موارد ذیل اشاره نمود :

1. دانشجویان استان یزد از نظر مالی با سواد هستند .
2. سواد مالی بر رفاه ذهنی دانشجویان استان یزد تاثیر می گذارد.
3. سواد مالی بر رفاه مالی دانشجویان استان یزد تاثیر می گذارد.
4. متغیرهای جمعیت شناختی دانشجویان بر سواد مالی آنها تاثیر دارد.

۱-۶- روش تحقیق
تحقیقات را از نظر هدف می توان به تحقیق بنیادی، کاربردی و اقدام پژوهشی طبقه بندی کرد (شریفی و شریفی، ۱۳۸۳). روش تحقیق حاضر از این جهت که نتایج مورد انتظار آن در فرایند ارتقاء بینش دانشجویان در زمینه رفاه مالی و سواد مالی و رفاه ذهنی به خدمت گرفت از نوع کاربردی می باشد .
در تحقیقاتی که یک متغیر تابعی از چندین متغیر بوده که به طور مشترک بر آن اثر می گذارند روش تحقیق همبستگی بهترین روش محسوب می شود. (شریفی، شریفی، ۱۳۸۳). بر همین اساس روش تحقیق حاضر از نوع همبستگی می باشد.همچنین تحقیق حاضر به لحاظ شیوه اجرا یک تحقیق توصیفی-پیمایشی است. زیراضمن توصیف و تشریح وضع موجود جامع، در گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده می گردد.
روش و ابزار گردآوری اطلاعات
نظر به اینکه این تحقیق یک پژوهش توصیفی و کاربردی است لذا برای جمع آوری اطلاعات از روش های استفاده شده است:

• روش کتابخانه ای : برای گردآوری اطلاعات مربوط به پیشینه و ادبیات تحقیق (اطلاعات ثانویه) از روش کتابخانه ای استفاده شده است.
• روش میدانی: از ابزار پرسش نامه برای گردآوری اطلاعات دانشجویان (اطلاعات اولیه) استان یزد استفاده می شود.

قلمرو تحقیق(مکانی – زمانی و موضوعی)
قلمرو مکانی:
مطالعه حاضر در بین دانشجویان استان یزد در سال ۱۳۹۳ انجام خواهد شد. تعداد کل دانشجویان استان یزد بیش از ۳۰۰۰۰ نفر می باشند که جامعه آماری این مطالعه را تشکیل می دهند. . بر این اساس حجم نمونه این تحقیق بر اساس جدول دمورگان و با توجه حجم جامعه ۳۰۰۰۰ نفری برابر ۳۸۴ نفر خواهد بود.
قلمرو موضوعی:
در این مطالعه به سنجش سواد مالی دانشجویان استان یزد و بررسی ارتباط میزان سواد مالی آنان با رفاه ذهنی و رفاه مالی آنها پرداخته شده است.
قلمرو زمانی پژوهش
فرایند انجام این پژوهش از ابتدای فروردین سال ۱۳۹۳شروع شده و تا پایان اردیبهشت ۱۳۹۳ ادامه یافته است.

• 1. تجزیه و تحلیل داده ها

به صورت کلی می توان گفت که شاخصهای گرایش مرکزی و پراکندگی جهت توصیف جامعه و نمونه مورد بررسی و از آمار استنباطی جهت تحلیل داده های مرتبط با فرضیات تحقیق استفاده می شود. برای بررسی کفایت سواد مالی دانشجویان از آزمون t تک نمونه مستقل استفاده می شود.
در این مطالعه به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات دموگرافیک از شاخصهای گرایش مرکزی و پراکندگی همچون میانگین، انحراف معیار، میانه و ماکزیمم و مینیمم داده ها استفاده گردیده است. همچنین در ادامه جهت آزمون فرضیات تحقیق از تکنیک های آمار استنباطی مثل آزمون ضریب همبستگی پیرسون برای آزمون وجود رابطه خطی بین متغیرها، آزمون t دو گروه مستقل برای مقایسه میانگین های دو جامعه، آزمون تحلیل واریانس و آزمون های زوجی شفه برای مقایسه میانگین های چند جامعه و … استفاده شده است.

• 1. تعریف عملیاتی واژه ها:

سواد مالی
سواد مالی عبارت است از توانایی قضاوت آگاهانه و تصمیم گیری موثر در خصوص استفاده از منابع پولی و مدیریت آن (بنیاد مالی تحقیقات آموزش بریتانیا^[۵]). در این پزوهش سواد مالی از طریق پرسشنامه استاندارد اندازه گیری می شود.
رفاه مالی
رفاه مالی عبارت است از: یک حالت از سلامت مالی، خوشحالی و عاری از نگرانی مالی که بر اساس شناخت ذهنی شخص از وضعیت مالی مبتنی است (کاتلین، ۲۰۱۰). در این مطالعه به منظور سنجش میزان رفاه مالی دانشجویان از یک پرسشنامه استاندارد حاوی ۱سوال استفاده گردیده است.
رفاه ذهنی
رفاه ذهنی را می توان چنین تعریف کرد: انواع مختلفی از ارزیابی های مثبت و منفی که افراد از زندگی شان می­سازند. این ارزیابی ها شامل ارزیابی های شناختی (مقیاس های) از قبیل رضایت از زندگی، رضایت شغلی، بهره وری، اشتغال و واکنش­های احساسی به وقایع زندگی مثل لذت و ناراحتی است. . در تحقیق حاضر؛ میزان رفاه ذهنی دانشجویان با بهره گرفتن از پرسشنامه استاندارد شامل۵ سوال مورد سنجش قرار گرفته است.
متغیرهای جمعیت شناختی
سن، معدل کل دانشجویان:
این متغیرها به صورت متغیرهای کمی پیوسته می باشد
وضعیت اشتغال دانشجویان:
به طور کلی دانشجویان از نظر وضعیت اشتغال به دو گروه شاغل و غیر شاغل تقسیم شده اند.
حوزه فعالیت:
حوزه فعالیت دانشجویان بیانگر زمینه کاری آنها بوده و به طور کلی در دو حوزه زمینه های مالی و غیر مالی تعریف شده است.
استقلال مالی:
استقلال مالی دانشجویان بیانگر عدم وابستگی مالی آنها به والدین بوده و به دو شکل مستقل و غیر مستقل تعریف شده است.
دانشکده تحصیلی:
دانشکده­ی محل تحصیل دانشجویان در ۵ گروه علوم انسانی، علوم پایه، پزشکی، فنی و مهندسی و اقتصاد، حسابداری و مدیریت تعریف شده است
مقطع تحصیلی:
مقطع تحصیلی دانشجویان در ۴ گروه کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تعریف شده است.
رشته مقطع متوسطه:
رشته تحصیلی مقطع متوسطه دانشجویان در ۴ گروه ریاضی فیزیک، علوم تجربی، علوم انسانی و هنرستان و سایر تعریف شده است.
سطح تحصیلات پدر:
در این مطالعه سطح تحصیلات پدر در ۵ سطح از زیر دیپلم تا دکتری تعریف شده است.
سطح تحصیلات مادر:
سطح تحصیلات مادر نیز در ۵ سطح از زیر دیپلم تا دکتری تعریف شده است.
درآمد دانشجویان:
در این مطالعه منظور از درآمد، مجموع دریافتی هایی است که دانشجویان از محل کار خود دریافت می کنند. به منظور اندازه گیری این متغیر، درآمد دانشجویان در ۶ سطح از کمتر از پانصد هزار تا بالاتر از دو میلیون تومان طبقه بندی شده است.
فصل ۲
مبانی نظری و
پیشینه پژوهش
۲-۱- مقدمه
سواد مالی شامل مجموعه مهارت ها و ادراک های لازم جهت مواجه با مسائل مالی روزمره و موجود در اقتصاد عمومیست که کاربرد صحیح مهارت های آن سبب دستیابی افراد به رفاه مالی بلند مدت می شود. امروزه با توجه به پیچیدگی بازارهای مالی، توسعه و گسترش دامنه فعالیت نهادها و موسسات مالی و تلاش بی وقفه آنها برای افزایش سهم بازار، لزوم تسلط بر سواد مالی اهمیت بیشتری یافته است. سواد مالی و درک مفاهیم آن برای دانشجویان نیز اهمیت ویژه ای دارد زیرا تصمیمات مالی اتخاذ شده توسط آنها در دوره دانشجویی تاثیر با اهمیتی بر وضعیت مالی آنها پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه دارد. علاوه بر این موقعیت مالی آنها در دانشگاه می تواند عملکرد دانشگاهی آنها را تحت تاثیر قرار دهد (لایونز^[۶]، ۲۰۰۳). بادوارسون و والدر^[۷] (۲۰۰۴) نیز در پژوهشی با کنترل عوامل متعددی که عملکرد دانشجویان را تحت تاثیر قرار می دهد دریافتند دانشجویانی که حداقل مبلغی را برای پوشش هزینه های شهریه و … از والدین خود دریافت می کنند نسبت به دانشجویانی که استقلال مالی دارند بیشتر دچار شکست شده یا در ترم های تحصیلی خود مشروط می شوند و در کل معدل کمتری دارند. در این فصل ضمن تشریح مفاهیم مرتبط با سواد مالی، رفاه مالی و رفاه ذهنی؛ به بررسی پیشینه تحقیقات انجام شده در این حوزه پرداخته می شود .
۲-۲- تعریف سواد مالی
در خصوص سواد مالی تعارف مختلفی ارائه شده که در ادامه به برخی از آنها پرداخته شده است.
سواد مالی عبارت است از توانایی قضاوت آگاهانه و تصمیم گیری موثر در خصوص استفاده از منابع پولی و مدیریت آن (بنیاد مالی تحقیقات آموزش بریتانیا^[۸]).
در تعریفی دیگر سواد مالی به عنوان ترکیب درک مصرف کنندگان و سرمایه گذاران از تولیدات مالی و توانایی و اطمینان در پذیرش ریسک های مالی، انتخاب آگاهانه، شناخت مسیر در گرفتن کمک و مبادرت به اقدامات موثر در جهت بهبود و سلامت مالی تعریف شده است (سازمان توسعه و همکاری اقتصادی).
سواد مالی توانایی افراد در کسب اطلاعات، تجزیه و تحلیل و مدیریت وضعیت مالی شخصی شان است به گونه ای که رفاه مالی آنها را تحت تاثیر قرار می دهد. این مفهوم نمایانگر توانایی جمع آوری اطلاعات مربوط به شکلی است که متمایز کننده گزینه های متفاوت مالی باشد، همچنین بحث در خصوص موضوعات و مسائل مالی و پولی و برنامه ریزی و پاسخگویی به رویدادهای موثر بر تصمیمات مالی روزمره که در اقتصاد عمومی رخ می دهد نیز در قالب این تعریف می باشد.
از نظر هاستون^[۹] (۲۰۱۰) سواد مالی شامل آگاهی از دانش و همچنین به کارگیری مسائل مالی در زندگی کاری و شخصی می باشد. به عبارت دیگر هاستون سواد مالی را دانش استفاده از آگاهی ها و ابزارهای مالی می داند.
جاکوب و همکاران^[۱۰] (۲۰۰۰) آگاهی مالی شخصی را دانش مفاهیم و مهارت های مدیریت مالی شخصی دانسته اند. از نظر آنها واژه مالی به دامنه وسیعی از فعالیت های روزمره زندگی که با پول در ارتباط است اطلاق می گردد که از فعالیت هایی چون کنترل دسته چک تا مدیریت کارت اعتباری، آماده سازی بودجه، خرید بیمه یا سرمایه گذاری را در بر می گیرد. آگاهی به معنی دانستن شرایط، شیوه ها، قوانین، حقوق، هنجارهای اجتماعی و دیدگاه های لازم برای درک و انجام این وظایف مالی حیاتی می باشد. این نویسندگان می گویند آگاهی مالی توانایی خواندن و بکارگیری مهارت های ریاضی را نیز در بر می گیرد. توانایی هایی که برای داشتن انتخاب های مالی مناسب ضروری هستند. همچنین از نظر آنها آگاهی مالی شامل دانش و مهارت های مالی شخصی است که توانایی درک شرایط و مفاهیم مالی و تبدیل آن دانش به یک رفتار را نیز در بر می گیرد. این عنوانین عبارتند از مفاهیم پس انداز، کسب سود، بودجه گذاری یا تخصیص بودجه، خرید بیمه نامه، مدیریت اعتبارات و قرض ها و چگونگی کارکرد با موسسات خدمات مالی. دانش مالی؛ حداقل دانش لازم برای مشارکت موفق در اقتصاد را فراهم می کند و دسته ای از ابزارهای ضروری می باشد که چگونگی هزینه روزمره پول را تعیین می کند.
ویت و همکاران^[۱۱] (۲۰۰۰) آگاهی مالی شخصی را توانایی خواندن، تحلیل، مدیریت و پرداختن به مسائل مالی شخصی می­دانند که این توانایی روی شرایط زندگی فرد تاثیر دارد و عبارت است از توانایی درک گزینه های مالی، مباحثه بدون مشکل در مورد پول و موضوعات مالی، برنامه ریزی برای آینده و واکنش مناسب به رخ دادهایی که روی تصمیمات مالی روزمره اثر می گذارند.
گارمن و فورگو^[۱۲] (۲۰۰۰) آگاهی مالی را به عنوان دانستن اصول و واژگان لازم برای مدیریت موفق مسائل مالی فردی تعریف کرده اند. آنها مشاهده کردند که این توانایی چندان در میان آمریکایی ها گسترده نیست و اظهار داشته اند که موانع آگاهی مالی عبارتند از عدم آگاهی از مسائل مالی شخصی، پیچیدگی های زندگی مالی، گیج شدن به علت وجود انتخاب های فراوان در زمان گرفتن تصمیمات مالی و نبودن وقت کافی برای آموختن مسائل مالی شخصی.
با بررسی تعاریف و مطالعات ارائه شده در زمینه سواد مالی می توان گفت که سواد مالی ابزاری برای درک مفاهیم کلیدی مدیریت مالی است. سواد مالی شامل توانایی بالانس حساب بانک، تهیه بودجه، پس انداز برای آینده و یادگیری راهبردهای لازم برای مدیریت بدهی است. یک فرد در صورتی باسواد مالی تلقی می شود که قادر به مدیریت مالیه شخصی خود در زندگی و جامعه در حال تغییر باشد. برای این امر باید فرد تلاش کند تا مفاهیم و ادراکات لازم را تحصیل نموده و مهارت های خود را در این زمینه توسعه دهد، همچنین بتواند تاثیرات تصمیمات مالی فرد بر روی خودش، دیگران و محیط را درک کند.
۲-۳- تاریخچه سواد مالی
از اوایل تا اواسط قرن بیستم، ملاحظات مالی تا حدودی ساده بود اما با ابداع شبکه گسترده جهانی در اواخر این قرن، خرید و فروش ساده تر و در دسترس تر شدن وخرج کردن اوج گرفت. برخی از مردم شروع به خرج پول­هایی کردند که نداشتند و خیلی زود با مشکلات اعتباری و قرض روبرو شدند. وارد شدن مقادیر قابل رهن و وام های سرمایه منزل به ابهام عموم مردم افزود. کارت های اعتباری قرض گرفتن پول را آسان تر می ساختند و توسط آنها زمان باز پرداخت قرض طولانی تر شده بود. چون این موارد جدید بودند عموم مردم از تاثیرات این نوع قرض گرفتن بر کل بدهی شان آگاهی کامل نداشتند. شهروندانی که دانش مالی پایه را نداشتند نمی توانستند تصمیمات مناسب در مورد خرید ماشین، خرید بیمه نامه، گرفتن رهن، انتخاب کارت اعتباری، پس انداز برای بازنشستگی و … را اتخاذ کنند.
با به وجود آمدن این مشکلات برای اولین بار در سال ۱۹۹۰ در آمریکا اهمیت سواد و آگاهی مالی شهروندان مورد توجه قرار گرفت. در این سال اولین ائتلاف با هدف آموزش مردم و آشنا کردن آنها با مبانی مسائل مالی شخصی صورت پذیرفت. اکنون این ائتلاف از ۱۸۰ سازمان و ائتلاف ایالتی تشکیل شده است که همگی یک هدف دارند. از سال ۱۹۹۵ این ائتلاف تلاش کرد تا از طریق راهکارهای مختلف و متنوع، مشکل سواد مالی پایین مردم آمریکا را حل کند. ارائه بروشورهای مجانی شامل: برنامه های درسی، داستان، دستورالعمل های تدریس، کتاب های کار، فعالیت ها و ارتباط با سایت های اطلاعاتی دیگر و آموزش معلمان از جمله فعالیت های این گروه است. در آمریکا در سال ۱۹۷۲ سازمانی با نام موسسه ملی آموزش مسائل مالی، به منظور آموزش متخصصان در زمینه مالی تاسیس شد. با پیچیده تر شدن فعالیت های مالی و اقتصادی سرانجام این سازمان به این نتیجه رسید که عموم مردم نیاز اساسی به آموزش مسائل مالی و منابع آن دارند. بنابراین در سال ۱۹۹۷ تصمیم گرفته شد تا همه مردم مورد توجه قرار گرفته وآموزش داده شوند.
۲-۴- اهمیت سواد مالی
سواد مالی و آگاهی از ابزار، فنون و روش های مدیریت منابع مالی به عنوان یکی از نیازهای مهم در دنیا برای تمام افراد جامعه شناخته می شود. هوگارت^[۱۳] (۲۰۰۲) پنج دلیل عمده برای اهمیت دانش مالی شخصی را بدین ترتیب بیان می کند:

1. مصرف کننده گان مطلع و تحصیل کرده؛ می توانند برای خانواده شان تصمیمات بهتری بگیرند و از این طریق امنیت اقتصادی و رفاه آنها را تامین کنند.
2. یک بازار موثر و کافی نیازمند مصرف کننده گان آگاه است تا تصمیمات آگاهانه اتخاذ کنند.
3. برخی تغییرات بوم شناختی روی اقتصاد اثر خواهد گذاشت، مثلا: جوانانی که بدون داشتن مدل ها و تجارب کافی در حال رسیدن به استقلال مالی هستند و مهاجرانی که نیازمند آموختن هستند تا بتوانند در بازارهای آمریکا مسائل مالی خود را مدیریت کنند.
4. مسئولیت رفاه بلند مدت در ۱۵ تا ۲۰ سال اخیر از دوش کارفرمایان و دولت به دوش افراد گذاشته شده است.
5. بازارهای مالی قرن ۲۱ بسیار پیچیده شده اند.

وقتی افراد آگاهی مالی و تجربه کافی در این زمینه ندارند چه اتفاقی رخ می دهد؟ تیتوس و همکاران^[۱۴] (۱۹۸۹) گزارش کرده اند که هزینه های مسائل مالی شخصی برای افراد بخیل، قابل ملاحظه می باشد. استرس ها و تنش­های شخصی، بیماری، اختلافات مالی، سوء استفاده از کودکان و از دست دادن خانه اغلب با شکست های مالی همراه هستند. تنش های مالی؛ فشارهای اجتماعی و روان شناختی زیادی بر زندگی فردی و خانوادگی وارد می آورند. سواد مالی و برنامه ریزی مسائل مالی خانواده؛ یک استراتژی بازدارنده عمومی است که می تواند به کاهش این فشارها کمک کرده و رفاه خانواده را افزایش دهد. اینکه زنان و مردان چگونه امنیت اقتصادی خود را درک کرده و چه برداشتی از آن دارند و چگونه رفاه مالی شان را محاسبه می کنند یک عامل پیش بینی کننده مهم است که نزاع میان خانواده و تنش میان همسران را پیش بینی می کند. درآمد خانواده که سواد و آگاهی مالی افراد نقش مهمی در ایجاد آن دارد، در ایجاد تنش ها و آشفتگی های داخلی خانواده تاثیر بسزایی دارد.
از نظر فوکس و بارتولوما^[۱۵] (۲۰۰۰) مسائل تهدید کننده اقتصاد خانواده مثل از دست دادن شغل، طلاق یا از کارافتادگی می ­تواند منجر به تنش های اقتصادی شود. این تنش ها یا مشقت های اقتصادی ممکن است حاصل عدم توانایی برای براورده ساختن ضروریات مالی، عدم اطمینان از منبع درآمد، ناپایداری شغلی و یا ناکافی بودن درآمد برای رفع نیازها باشد. فشار یا تنش اقتصادی در خانواده ها با تاثیر بر رفاه شخصی به شکل مستقیم و با تاثیر بر تعاملات خانوادگی بطور غیرمستقیم خود را نشان می دهد. نتایج رفاه اقتصادی ضعیف، که تا حدی حاصل آگاهی مالی شخصی ضعیف می­باشد، می تواند باعث نارضایتی و آسیب بیشتر به مردان، زنان، والدین و کودکان شود. پیامدهای مشکلات مزمن مالی در بسیاری از حوزه های زندگی خانوادگی بروز پیدا می کنند.
۲-۵- برخی عوامل موثر بر سواد مالی
با توجه به مطالعات و بررسی های انجام گرفته در حوزه سواد مالی می توان بیان کرد که برخی از ویژگی های دموگرافیک بر سواد مالی تاثیرگذار است. در این بین یکی از عوامل تاثیر گذار بر سواد مالی افراد جنسیت آنها می­باشد.
دانس و هابرمن^[۱۶] (۲۰۰۷) تفاوت های دانش مالی میان ۵۳۲۹ دانش آموز دبیرستانی دختر و پسر را مطالعه کردند. هدف اولیه این تحقیق پاسخ به این سوال بود که آیا سطح دانش مالی افزایش یافته و آیا رفتارهای خرج و پس انداز بر اساس جنسیت متفاوت است یا نه؟ این مطالعه بر داده هایی مانند: بدست آوردن پول، میزان پس­انداز، هزینه های سرمایه گذاری و چگونگی آموزش مفاهیم و اصول پولی به کودکان متمرکز بود. دانش آموزانی که ارزیابی شدند یک امتحان اولیه و یک امتحان نهایی را برگزار کردند. قبل از آموزش؛ دانش کنونی آنها سنجیده شد. پس از آموزش دوباره امتحان برگزار شد تا مشخص شود آیا دانش آنها افزایش یافته یا نه. نتایج این مطالعه نشان داد دانش آموزان پسر در هر دو امتحان نمرات بالاتری کسب کردند. این مطالعه اهمیت زیادی داشت چون دیدگاه مناسب تری در مورد انواع برنامه هایی که باید برای گروه های مختلف برگزار شود به دست می دهد.
یکی دیگر از عوامل موثر بر سواد مالی افراد سن می باشد. بر اساس مطالعه لوساردی و همکاران^[۱۷] (۲۰۰۶) سطح سواد مالی جوانان پایین تر است، به طوریکه کمتر از یک سوم جوانان در مورد نرخ بهره، تورم و تنوع بخشی ریسک؛ که سه مسئله مهم مالی هستند اطلاعات کافی داشتند.
از دیگر عوامل موثر بر سواد مالی افراد، رفاه مالی می باشد. مانتیکن^[۱۸] (۲۰۱۰) در پژوهشی ضمن سنجش سواد مالی ایتالیائی ها و مقایسه آنها با سایر کشورهای اروپایی و آمریکائی، رابطه ثروت(توانایی مالی) و سواد مالی را نیز بررسی نموده است. نتایج حاکی از آن بود که سوادمالی ایتالیائی ها در مقایسه با آمریکایی­ها و سایرکشورهای اروپایی به مراتب پایینتر است، سایر نتایج نشان دادکه بین توانایی مالی وسواد مالی رابطه مثبت برقرار بود.خانم­هاو بیوه زن ها نسبت به سایرین سواد مالی کمتری داشتند وافراد با تحصیلات بالاتر سوادمالی بیشتری داشتند.
در پژوهشی مولینز^[۱۹] (۲۰۰۷) دانش مالی و ارتباط نوجوانان و والدین آنها را مورد بررسی قرار داده است، همچنین به بررسی ارتباط قومیت و شان اقتصادی با دانش مالی دانش آموزان و والدین آنها می پردازد. نتایج حاکی از آن بود که میزان سواد مالی دانش آموزان قفقازی به طور مشخصی بیش از دانش آموزان اسپانیایی است. همچنین دانش آموزان آفریقایی-آمریکایی با درآمد خانوادگی بالا (بیش از ۷۵هزار دلار)نمره بالاتری از دانش آموزان آفریقایی آمریکایی متعلق به خانواده های با درآمد پایین (کمتر از ۷۵هزار دلار) کسب نمودند.
تحصیلات بالاتر والدین نیز منجر به سواد مالی بالاتر افراد می شود. نیل و همکاران^[۲۰] (۲۰۰۵) با هدف بررسی رابطه فعالیت­های مالی، رفاه مالی و سلامتی؛ پژوهشی را در بین ۳۱۲۱ نفر از مشتریان سازمان مشاوره مالی انجام دادند. نتایج تحقیق نشان داد که افراد با والدین تحصیل کرده؛ از سواد مالی بالاتری برخوردارند. این تحقیق نشان داد که این افراد دارای درآمد بالاتری هستند و برنامه ریزی های مالی آنها با توجه به آینده صورت پذیرفته است. این افراد در دوران بازنشستگی از وضعیت مالی مناسب تری برخوردار هستند و تعداد افرادی که از خانواده های تحصیل کرده بوده و تجربه ورشکستگی را داشته اند اندک بوده است.
کاد^[۲۱] (۲۰۱۰) عوامل موثر بر سواد مالی افراد را مورد بررسی قرار داده است. نتایج تحقیق وی نشان داد تحصیلات بالاتر، ریسک پذیری، سن بالاتر، تجربه کاری بالا، درآمد خانواده، شغل والدین و شرکت در کلاس های آموزشی، سواد مالی افراد را افزایش می دهد. در این تحقیق بیان شده افراد با سواد مالی بالاتر در زندگی شخصی و کاری خود موفق­تر می باشند. همچنین نگرانی مالی ایشان در مورد آینده کمتر می باشد و از پس انداز و سرمایه گذاری بلندمدت بیشتری برخوردار هستند و با دید بلند مدت، آینده بهتری را برای خود رقم زده اند.
۲-۶- مفهوم رفاه و حوزه های آن
تعریف رفاه پیچیده و دشوار است. رفاه از سویی امری ذهنی، کیفی و معنوی است. از سوی دیگر با شاخص های معینی نظیر درآمد، شغل، بهداشت و درمان، سواد، دسترسی به خدمات اجتماعی و …. تعریف می شود. می توان به عنوان یک تعریف اولیه گفت که رفاه همان بهبود شرایط زندگی یا افزایش رضایت و کیفیت زندگی است. در این تعریف، امر ذهنی رفاه (یعنی رضایت خاطر از زندگی) محوریت یافته است. یک رویکرد عام و مدرن در مورد مفهوم رفاه، تلقی آن به مثابه ارضای میل یا خواست افراد است. در این مفهوم افراد دارای تمایلاتی نسبت به کالاهای مختلف و وضعیت های گوناگون جهان هستند و رفاه یا سود مردم وابسته به میزان ارضای تمایلات آن­هاست. هرچه تمایلات به نحو بیشتری ارضا شوند، رفاه بیشتری حاصل خواهد شد. به عنوان تبصره ای بر این تعریف گفته شده است که آن میلی در اینجا مراد است که با علم و آگاهی فرد نسبت به شرایط و امکانات پیش روی افراد شکل گرفته باشد . بنابراین کسی که به دلیل عدم آگاهی از وجود اتوموبیل های پیشرفته، به اتوموبیلی فاقد کیفیت تمایل نشان می دهد، به صرف برخورداری از آن مرفه محسوب نمی شود (رئیس دانا، ۱۳۷۶).
آمارتیا سن معتقد است که رفاه را نباید صرفا تابعی از کالاهایی دانست که فرد در اختیار دارد، بلکه باید ظرفیت و توانایی افراد در استفاده از آن کالاها در جهت منافع خویش را نیز در نظر گرفت. مثلا معلولین به منابع بیشتری نیاز دارند تا به استانداردهای زیستی انسان های سالم برسند. در واقع تعریف آمارتیا سن، از نواقص تعاریف های عینی و ذهنی رفا پرهیز می کند و بدین ترتیب پتریک آن را راهی معقول برای اجتناب از دو برداشت افراطی می­داند (همایون پور، ۱۳۸۱).
۲-۶-۱- رفاه مالی
محققین معانی و تعاریف گوناگونی را به واژه های رفاه مالی اختصاص داده اند مثلا فشار مالی را به عنوان ارزیابی ذهنی شرایط مالی شخص تعریف کرده اند که شامل توانایی ادراکی فرد برای برآورده ساختن هزینه ها، رضایت از شرایط مالی و سطح پس انداز و سرمایه گذاری و نگرانی در مورد بدهی ها می باشد.
کاتلین^[۲۲] (۲۰۱۰) رفاه مالی به این شکل تعریف می کند: یک حالت از سلامت مالی، خوشحالی و عاری از نگرانی مالی که بر اساس شناخت ذهنی شخص از وضعیت مالی مبتنی است. حسن شهرت مالی هم مشابه آن است، به استثنای اینکه معیارهای عینی و ذهنی، هر دو را در بر دارد. در مقابل سواد مالی توانایی شخص برای درک اصول اقتصادی پایه را ارزیابی می­ کند، درست مثل اطمینان به بحث در مورد مسائل مالی، آگاهی از ریسک و مهارت در کنترل امور مالی و دستیابی به منابع مالی.
رفاه و آسایش یک مفهوم چند بخشی است. مک گرگور و اسمیت (۱۹۹۸) رفاه را در بر گیرنده عوامل اقتصادی، جسمی، اجتماعی و عاطفی، محیطی، سیاسی و روحی می دانند. از نظر ون پراک (۲۰۰۳) رفاه از رضایتمندی فرد در ۶ حوزه: شغل، مسائل مالی، خانه، فراغت و تفریح، سلامت و محیط زیست ایجاد می شود. یکی از جنبه های رفاه همانطور که ون پراگ و مک گریگور اشاره کرده اند رفاه اقتصادی یا به عبارت دیگر رفاه مادی افراد می باشد.
تحقیقات اخیر چند عامل را به عنوان عوامل محوری در حفظ رفاه مالی معرفی کرده اند که از آن جمله می توان به درآمد، مخارج و انباشت بدهی اشاره کرد. فرگوسن و همکاران^[۲۳] (۱۹۸۱) رفاه مالی را سطوح درآمد مالی و دارایی ها توصیف می کند. ویلیامز^[۲۴] (۱۹۸۳) رفاه مالی را تابعی از جنبه های مادی و غیرمادی وضعیت مالی فرد می داند و های هو^[۲۵] (۱۹۹۰) رفاه مالی را احساس رضایت یک فرد نسبت به وضعیت مالی اش می داند. بر اساس نظر پورتر^[۲۶] (۱۹۹۰) رفاه مالی دیدگاه فرد نسبت به وضعیت مالی خود است و بر اساس جنبه های عینی و ادراکاتی که از طریق قضاوت در مورد آنها نسبت به استانداردها به دست می آید ارزیابی می گردد.
از نظر استرامپل^[۲۷] (۱۹۷۶) گرچه رفاه مالی در گذشته معنای سعادت یا رضایت عمومی فرد از موقعیت مالی یا دارایی خود را داشته است اما در موقعیت کنونی با بهبود سطح زندگی مردم به ادراک فرد از جنبه های مادی و غیر مادی وضعیت مالی خود تغییر کرده است. ادراکاتی شامل رضایت از درآمد و پس انداز، آگاهی از موقعیت ها، توانایی براورده ساختن نیازها، حس امنیت مادی و حس راحتی و رضایت نسبت به سیستم توزیع درآمد و پاداش.
جو^[۲۸] (۱۹۹۸) نیز همانند استرامپل؛ آسایش مالی را سطح سلامت مالی می داند که شامل رضایت از جنبه های مادی و غیرمادی وضعیت مالی، احساس پایداری مالی شامل کافی بودن منابع مالی و مقدار عینی منابع مادی و غیر مادی که هر فرد دارد می باشد. شاید جامع ترین تعریف از نظر گولد اسمیت^[۲۹] (۲۰۰۰) ارائه شده باشد. از نظر این تعریف، رفاه مالی میزان کفایت و امنیت اقتصادی فرد یا خانواده است که فرد را در برابر ریسک های اقتصادی روزمره مانند بیکار شدن، بیماری، ورشکستگی و فقر و تهیدستی محافظت می کند.
تحقیقات زیادی مبین آن است که زنان نسبت به مردان در زمان تصمیم گیری اقتصادی ریسک گریزتر هستند و نه تنها مصرف اطلاعات مالی را در نظر می گیرند بلکه اشتغال، سرمایه گذاری و برنامه ریزی بازنشستگی را هم در نظر می گیرند. گروه دوم تحقیقات، توان نسبی و تاثیری که زنان می توانند بر تصمیم گیری های مالی در روابط داخلی خود داشته باشند را ارزیابی می کند. اگرچه زنان در ازدواج، اکثریت تصمیمات خرید خانواده را کنترل می کنند اما بین زوجینی که درآمد بالاتری دارند سیستمی وجود دارد که مردان کنترل کننده هستند.
تحقیقات نشان می دهد که در مقایسه با مردان و زنان متاهل، زنان مجردی که دارای فرزند بوده اند کمترین ریسک مالی را پذیرا هستند. لی و همکاران^[۳۰] (۲۰۰۷) دریافتند افرادی که هرگز ازدواج نکرده اند نسبت به آنهایی که متاهل هستند در سنین پیری بدهی های چشمگیری دارند. فرض می شود که زنان غیر متاهل و زنان فرزنددار سطوح رفاه مالی پایینتری نسبت به زنان متاهل و زنان بدون فرزند دارند. مثلا تصور می کنیم زنان متاهل محافظه کاری مالی کمتری نسبت به زنان غیرمتاهل دارند چون می توانند درآمد خود را با زوجشان شریک شوند (کاتلین، ۲۰۱۰).
سو^[۳۱] (۲۰۰۸) نشان داد که زنان دارای تحصیلات بالا به احتمال بیشتری طرح های مالی و سلامت را طرح ریزی می کنند تا شرکای مردشان. تحصیلات رابطه مثبتی با رفتارهای مالی، تحمل ریسک مالی و رضایت مالی دارد و درآمد زنان را صرف نظر از وضعیت تاهل ارتقا می دهد.
تحقیقات اجتماعی نشان می دهد که چهار فاکتور سلامت، وضعیت اقتصادی، اشتغال و روابط خانوادگی؛ پیش بینی کننده رفاه در اکثر فرهنگ ها هستند. وقتی افراد سالم، شاغل، متاهل و یا درگیر یک رابطه متعهدانه باشند و از لحاظ مالی نیز امنیت داشته باشند؛ خوشحال تر هستند. سلامت و ثروت نیز در سطح کلان با هم در ارتباطند.کاهش در نرخ مرگ و میر و عوامل رایج تلفات مثل سرطان و حمله های قلبی؛ می تواند منجر به میلیاردها دلار صرفه جویی اقتصادی برای ملت ها شود. متاسفانه از هر هفت خانواده آمریکایی، یکی مشکل پرداخت هزینه های مرتبط با بهداشت خود را دارد که این امر می ­تواند منجر به تنگ دستی در هزینه های پزشکی نسبت به هزینه های اصلی زندگی و رفتارهای منفی بیماران گردد، مثل به تاخیر انداختن درمان های لازم پزشکی و استفاده از داروهای تجویز شده (باربارا^[۳۲]، ۲۰۰۵).
اسمیت و کینگتون^[۳۳] (۱۹۹۷) به آزمون تاثیرات درآمد و ثروت روی وضعیت سلامت گزارش شده آمریکایی های مسن پرداختند. با بهره گرفتن از اطلاعات به دست آمده از محرک های سلامت و دارایی بین مسن ترین مسن ها و تحقیقات بازنشستگی سلامت، آنها دریافتند که یک رابطه قوی مثبت بین درآمد خانواده و ثروت و وضعیت سلامت گزارش شده، مخصوصا بین خانواده های ضعیف وجود دارد.
۲-۶-۲- رفاه ذهنی
مفهوم و محتوای رفاه اجتماعی در طول چند دهه گذشته تحولات گسترده ای یافته است. در دهه های ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰، رفاه اجتماعی به مجموعه اقدامات و خدمات گوناگون اجتماعی که هدف آن تامین حداقل نیازهای اساسی افراد و گروه های جامعه است، محدود بود. همچنین به بعد عینی رفاه (درآمد و اشتغال و مسکن) توجه می شد؛ اما امروزه علاوه بر بعد عینی به بعد ذهنی رفاه نیز توجه می شود.
رفاه ذهنی را می توان چنین تعریف کرد: انواع مختلفی از ارزیابی های مثبت و منفی که افراد از زندگی شان می سازند. این ارزیابی ها شامل ارزیابی های شناختی (مقیاس های) از قبیل رضایت از زندگی، رضایت شغلی، بهره وری، اشتغال و واکنش­های احساسی به وقایع زندگی مثل لذت و ناراحتی است؛ بنابراین رفاه ذهنی اصطلاحی چترمانند است که برای ارزیابی های مختلفی که مردم در برابر زندگی شان و وقایعی که برایشان اتفاق می افتد، فکر و بدنشان و چگونگی تفصیل آنها از زندگی می سازد. همچنین به ساختاری اشاره می کند که شامل واکنش های احساسی مردم و رضایت حوزه ای می شود. احساس بهزیستی یا بیچارگی مفاهیمی ذهنی اند؛ اما در اعمال افراد ظاهر می شود. رفاه ذهنی و احساس بیچارگی ممکن است به طور عینی در رفتار شفاهی یا غیر شفاهی، واکنشها، زیست، توجه و حافظه افراد آشکار شود. اصطلاح بهزیستی اغلب به جای رفاه ذهنی استفاده می شود؛ زیرا از هر مفهوم قراردادی یا ناشناخته درباره مشمولیت این مفهوم اجتناب می کند. رفاه ذهنی از ۴چهار بعد شادکامی، کیفیت زندگی، رضایت از زندگی و رضایت محیطی تشکیل شده است.
۲-۶-۲-۱- شادکامی
از جمله مظاهر شادی، شادکامی است و بر نوعی مسرو بودن دلالت دارد. اینکه زندگی برای یک فرد تا چه اندازه اهمیت دارد؛ و آیا می تواند کارهای دلخواه خود را انجام دهد می تواند بیانگر میزان شادکامی فرد باشد. از جمله عوامل موثر در افزایش شادکامی افراد درآمد است. در مقایسه بین کشوری درآمد رابطه مثبتی با شادکامی دارد. به طور میانگین کشورهای ثروتمندتر در مقایسه با کشورهای فقیرتر شادتر هستند (گراهام^[۳۴]، ۲۰۰۹؛ فری^[۳۵]، ۲۰۰۸؛ بلنچفلاور^[۳۶]، ۲۰۰۷). اگرچه در این بین استثناهایی نیز وجود دارد. از طرفی ازدواج در افزایش شادکامی موثر است؛ بیکاری باعث کاهش و سلامت فردی باعث افزایش شدید شادکامی می شود. اما تاثیر متغیرهایی نظیر جنسیت، آموزش و نیز اثر انواع مختلف مشاغل بر شادکامی افراد بین جوامع مختلف، متفاوت است. احتمالا این تفاوت ها ناشی از تفاوت زیرساخت های اجتماعی جوامع مختلف است. تفاوت حقوق زن و مرد در جوامع مختلف، تفاوت بازدهی آموزشی و نیز تفاوت در پایداری مشاغل در کشورهای مختلف از عوامل تاثیر گذار بر چگونگی اثر این عوامل بر شادکامی مردم آن کشورهاست (بابازاده، ۱۳۹۰).
۲-۶-۲-۲-کیفیت زندگی و تحقیقات مرتبط
طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی، کیفیت زندگی یعنی درک و آگاهی فرد از جایگاهش در زندگی که در قالب فرهنگ و نظام ارزش های محل زندگی وی شکل می گیرد. کیفیت زندگی را می توان در دو سطح خرد (فردی ذهنی) و کلان (اجتماعی عینی) تعریف کرد. سطح خرد شامل این شاخص ها می شود: ادراک کیفیت زندگی، تجارب، ارزش های فرد، معرف های مرتبط مانند رفاه و خوشبختی و رضایت از زندگی، میزان درآمد، اشتغال، مسکن، آموزش و پرورش و سایر شرایط زندگی و محیط. در مفهوم کلی کیفیت زندگی تمام ابعاد زیستی شامل رضایت مادی و نیازهای حیاتی و همچنین جنبه های انتقالی زندگی نظیر توسعه فردی و خود شناسی و بهداشت اکوسیستم را پوشش می دهد.
مالکون^[۳۷] (۲۰۱۱) در مطالعه خود به بررسی رابطه بین کیفیت زندگی کاری و رفاه ذهنی دانشجویان پرداخت. هدف این مطالعه بررسی این مسئله بود که آیا کیفیت زندگی و چهار مولفه آن (سلامت جسمی، سلامت روانی، روابط اجتماعی و محیط) پیش بینی کننده های قابل ملاحظه ای برای رفاه ذهنی هستند؟. جامعه آماری این تحقیق دانشجویان مقطع کارشناسی زبان آلمانی، فرانسوی و انگلیسی و همچنین دانشجویان رشته آموزش ابتدایی بودند. نتایج نشان داد که کیفیت زندگی و ابعاد سلامت روانی، روابط اجتماعی و محیط به طور مثبت رفاه ذهنی را پیش بینی می کنند در حالیکه سلامت جسمی رفاه ذهنی را پیش بینی نمی کند؛ همچنین تفاوت قابل ملاحظه ای بین کیفیت زندگی دو گروه یعنی دانشجویان زبان و دانشجویان آموزش ابتدایی وجود نداشت.
بخشی پور و همکاران (۱۳۸۴) به بررسی رابطه بین رضایت از زندگی و حمایت اجتماعی با سلامت روان در دانشجویان پرداختند. کلیه دانشجویان پذیرفته شده در کنکور سال ۱۳۸۲ دانشگاه تهران که تعداد ۳۲۶۱ نفر بودند جامعه آماری این تحقیق را تشکیل دادند. یافته ها نشان داد که رضایت از زندگی و حمایت اجتماعی به شکل معناداری سلامت روان را پیش بینی می کند و همچنین تاهل هم به شکل معناداری با بهداشت روانی، رضایت از زندگی و احساس اجتماعی بیشتر؛ همبستگی دارد. نتایج همچنین نشان داد که دانشجویان دختر از احساس حمایت اجتماعی بالاتری برخوردارند و رضایت کلی آنها از زندگی نسبت به دانشجویان پسر بیشتر است.
۲-۶-۲-۳- رضایت از زندگی
تعریف جامع رضایت از زندگی چندان آسان نیست زیرا هر فرد از این مفهوم برداشتی متفاوت دارد. برخی رضایت از زندگی را در رسیدن به هدفی خاص جستجو می کنند و برخی دیگر آن را به معنای داشتن تحصیلات دانشگاهی، ازدواج، تندرستی، موفقیت شغلی و فرزندان موفق و سالم می دانند.
رضایت از زندگی به فرایند ارزیابی سراسری کیفیت زندگی بر اساس معیارهای منتخب فرد اشاره دارد. قضاوت درباره رضایت، به مقایسه وضع زندگی فرد با استاندارد های آن بستگی دارد (خواجه شکوهی و همکاران، ۱۳۹۳).
۲-۶-۲-۴- رضایت محیطی
قضاوت هایی که افراد در ارزیابی حوزه های مهم زندگی مانند سلامت جسمی، روحی، کار، فراغت، روابط اجتماعی و خانواده دارند در مجموع میزان رضایت محیطی ایشان را اندازه گیری می کند. معمولا افراد چگونگی رضایتشان را در حوزه های مختلف نشان می دهند؛ اما ممکن است اندازه رضایتشان را نیز نشان دهند: چگونگی ایده آل بودن در هر حوزه و مقدار لذت بردن از تجربه هایشان در هر حوزه و اینکه به چه میزان علاقه دارند که زندگیشان را در هر حوزه تغییر دهند.
ارزیابی جنبه های مختلف رفاه ذهنی و احساس بیچارگی مانند احساسات مثبت و خالصانه به همسایه ها و جامعه و احساسات تشویق کننده در کار، در کنار مقیاس های جهانی، برای سیاست گذاران مفید است.
۲-۷- پیشینه تحقیق
پیشینه این مطالعه به دو حوزه تحقیقات داخلی و تحقیقات خارجی تقسیم بندی شده است.
۲-۷-۱ - مطالعات داخلی
رنگین کمان(۱۳۸۶) در مطالعه ای به بررسی رضایت از زندگی پرداخته است و به این نتیجه رسیده است که رضایت از زندگی و احساس خوشبختی ، یک مولفه فرهنگی پایدار است؛ به طوری که این متغیر در میان هر ملتی در طول زمان تقریبا ثابت است و ملیت مهم ترین و قوی ترین مولفه پیشگو کننده آن (رضایت از زندگی ) است. این گزاره به عنوان اصلی ترین نتیجه این پژوهش قلمداد می شود.
قهرمان (۱۳۸۹) در پژوهش خود تحت عنوان “بررسی مفهوم رضایت از زندگی و سنجش آن در میان دانشجویان دختر و پسر “به بررسی مفهوم رضایت از زندگی و سنجش آن در میان۴۵۰نفر) ۱۶۲مردو۲۸۸زن( از دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد می پردازد و به این منظور از پرسشنامه ای خود اجرا بهره می جوید. در ابتدا محقق به بحث نظری پیرامون این نکته می پردازد که آیا متغیر “رضایت از زندگی” یک متغیر بسیط است یا یک سازه چند بعدی؟ دراینجا پیش فرض بسیط بودن انتخاب شده است. نتایج پژوهش نشان می دهدکه میزان رضایت از زندگی در دانشکده های مختلف تفاوت معناداری با هم ندارد . همچنین دانشجویان دخترو پسردارای رضایت از زندگی متفاوتی نیستند . یافته ها بیانگرآن است که در هر دو جنس “رضایت از خود"، ” مثبت نگری ” و “رضایت از دانشگاه” تأثیرشایانی در رضایت از زندگی دارند.
معین الدین و همکاران (۱۳۹۰) با بهره گرفتن از تکنیک دلفی فازی به ارائه الگوئی جهت سنجش سواد مالی دانشجویان ایرانی پرداخته اند. جامعه آماری این مطالعه افرادی بوده اند که ضمن داشتن مدرک دکتری در یکی از رشته های حسابداری یا مالی صاحب تجارب ارزشمند کاری نیز بوده اند، که تعداد آنها برابر با ۱۲ نفر بود و خبرگان مطالعه را تشکیل می دادند. در ادامه با بهره گرفتن از تکنیک دلفی فازی به کسب اجماع نظر خبرگان پرداخته شده و پرسشنامه ای مشتمل بر ۲۵ سوال جهت سنجش سواد مالی دانشجویان ایرانی تدوین و به عنوان الگوی سنجش سواد مالی در سطح دانشگاه های کشور ارائه گردیده است. در نهایت نتایج پژوهش حاکی از آن بود که سوالات منتخب حاصل از اجماع نظر خبرگان در بردارنده مفاهیم متنوعی از جمله ارزش زمانی پول، مالیات، سرمایه گذاری در سهام و اوراق مشارکت، تورم، بانکداری الکترونیک، طرق مختلف استقراض، بیمه و بازنشستگی و …. هستند.
پیوسته گر و یوسف نژاد (۱۳۹۰) به بررسی رابطهرضایت از زندگی و طرحوارههای ناسازگار اولیه دردانشجویان پرداخته اند . پژوهش از نوع همبستگی و جامعه آماری دانشجویان دانشگاه های شهر بابل بودندکه از بین آنها۳۰۰نفر از رشته های مختلف (۱۵۰دخترو ۱۵۰پسر) به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند . ابزارهای سنجش شامل فرم کوتاه پرسشنامه طرح واره های ناسازگار اولیه (SF-YSQ) و پرسشنامه رضایت از زندگی بود. داده ها از طریق ضریب همبستگی پیرسون ،تحلیل رگرسیون چندگانه (شیوه گام به گام) وآزمون t گروه های مستقل تحلیل شد . یافته ها نشان داد بین محرومیت هیجانی، انزوای اجتماعی، نقص /شرم ، شکست، وابستگی/ بی کفایتی، آسیب پذیر ینسبت به ضرر یا بیماری، اطاعت، از خودگذشتگی، بازداری هیجانی،معیارهای سرسختانه / عیب جویی افراطی، خویشتنداری وخود انضباط ناکافی با رضایت از زندگی رابطه منفی معنادار وجود دارد P<0/01) و P<0/05) تحلیل رگرسیون نشان داد محرومیت هیجانی، نقص / شرم و وابستگی/ بیکفایتی با رضایت از زندگی دارای رابطه چندگانه معنادار هستند( .(P<0/ 01 آزمون t گروه های مستقل نشان داد بین دانشجویان دختر و پسر درخرده مقیاسهای بی اعتمادی/ بدرفتاری، شکست، آسیب پذیر ینسبت به ضرر یا بیماری و معیارهای سرسختانه / عیب جویی افراطی تفاوت معناداری وجود دارد
یوسفی (۱۳۹۰) در پژوهشی با عنوان اندازه گیری سواد مالی سرمایه گذاران حقیقی بورس اوراق بهادار و بررسی ارتباط سواد مالی سرمایه گذاران با تنوع پرتفوی و تصمیمات سرمایه گذاری آنها؛ به بررسی سواد مالی سرمایه ­گذاران پرداخت. جامعه آماری این پژوهش بورس های منطقه ای اوراق بهادار بوده و در این تحقیق از روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای برای تعیین حجم نمونه استفاده شده؛ به گونه ای که مراکز استان های کشور به عنوان خوشه در نظر گرفته شده ­اند. در نهایت تعداد ۱۶۰ نفر به عنوان حجم نمونه تعیین شدند. نتایج نشان داد که سواد مالی سرمایه گذاران بسیار پایین تر از حد معمول است. همچنین سواد مالی سرمایه گذاران تحت تاثیر متغیرهای دموگرافیک جنسیت و وضعیت اشتغال بوده اما سن، حوزه فعالیت، سطح تحصیلات، رشته تحصیلی و درآمد سرمایه گذار تاثیری بر سواد مالی سرمایه گذاران ندارد. در نهایت آشکار شد که سواد مالی سرمایه گذاران با تنوع پرتفوی آنها رابطه دارد.
دهمرده (۱۳۹۰) در مطالعه خود به بررسی وضعیت سواد مالی و زیر حوزه های آن در بین کارآفرینان استان سیستان و بلوچستان و همچنین بررسی تاثیر متغیرهای دموگرافیک پرداخته است. نتایج به دست آمده در خصوص بررسی کفایت سواد مالی کارآفرینان حاکی از عدم کفایت امتیاز کلی سواد مالی کارآفرینان و همچنین عدم کفایت امتیاز هر یک از حوزه های سه گانه سواد مالی می باشد. در بحث تاثیر متغیرهای دموگرافیک نیز نتایج نشان داد تمامی متغیرهای دموگرافیک مورد استفاده (به جز سطح تحصیلات و جنسیت) بر سطح سواد مالی جامعه مورد آزمون اثر نداشته است.
باهنر (۱۳۹۱) در پژوهشی رابطه سواد مالی و رفاه مالی معلمین شاغل در شهرستان یزد مورد بررسی قرار داد. ولی ایشان در این مطالعه به بررسی تاثیر ویژگی های جمعیت شناختی معلمین بر سطح سواد مالی و رفاه مالی آنان پرداخت. نتایج به دست آمده حاکی ازعدم کفایت سواد مالی معلمین شاغل شهرستان یزد داشته و نتایج آزمون­های جزئی نیز نشان داد که این مشکل در سطح هر سه حوزه فرعی سواد مالی (کسب درآمد، پس انداز و سرمایه گذاری-خرج و استقراض-بیمه و بازنشستگی) نیز مشهود است. نتایج آزمون ها در مورد تاثیر متغیرهای دموگرافیک بر سواد مالی و رفاه مالی نیز نشان داد تمامی متغیرهای دموگرافیک مورد بررسی در این مطالعه (به غیر از سن و وضعیت تاهل) بر سطح سواد مالی و رفاه مالی موثر بوده است.
بابایی زاده و همکاران (۱۳۹۱) به بررسی رابطه رضایت از زندگی، کیفیت زندگی و رفاه مالی با عملکرد آموزشی دانشجویان در بین دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد یزد پرداختند. در این مطالعه پرسشنامه ها در بین ۳۱۰ نفر از دانشجویان با بهره گرفتن از روش نمونه گیری طبقه ای توزیع و تعداد ۲۹۰ پرسشنامه جمع آوری گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با بهره گرفتن از روش معادلات ساختاری انجام شده و نتایج نشان داد متغیرهای رفاه مالی، کیفیت زندگی و همچنین رضایت از زندگی بر عملکرد آموزشی دانشجویان تاثیری ندارند اما رفاه مالی بر کیفیت زندگی و رضایت از زندگی دانشجویان تاثیر معنادار دارد. همچنین رفاه مالی از طریق متغیرهای میانجی کیفیت زندگی و رضایت از زندگی بر عملکرد آموزشی دانشجویان تاثیر نمی گذارد.

•  

• • 1. مطالعات خارجی

جووگابل^[۳۸](۲۰۰۴) مطالعه‌ای با هدف استخراج چارچوبی جهت تعیین میزان رضایت مالی و شناخت مؤلفه‌های موثر بر آن انجام دادند. نمونه مورد مطالعه آن‌ها شامل ۲۲۰ کارمند اداری و ابزار پژوهش پرسشنامه بود. متغیرهای مستقل پژوهش شامل دانش مالی، عوامل استرس‌زای مالی، تحمل ریسک مالی، رفتار مالی، توانایی مالی و برخی از متغیرهای جمعیت شناختی و اجتماعی_اقتصادی نظیر سن، تعداد افراد تحت تکفل، سطح درآمد خانوار، جنسیت، وضیت تأهل، نژاد، داشتن خانه و سطح تحصیلات و متغیر وابسته پژوهش سطح رضایت مالی بود که از طریق یک سوال در قالب طیف ۱۰ نقطه‌ای اندازه‌گیری می‌شد. در این پژوهش با بهره گرفتن از روش آماری تجزیه و تحلیل مسیر اثرات مستقیم و غیرمستقیم متغیرهای مستقل بر رضایت مالی افراد اندازه‌گیری و نتایج ذیل حاصل شد:
سطح تحصیلات، دانش مالی، تحمل ریسک مالی، توانایی مالی، رفتارهای مالی و میزان فشار (استرس) مالی دارای اثرات مستقیم بر رضایت مالی بودند. به ویژه سطوح بالای دانش مالی و توانایی مالی با تقویت رفتارهای مالی منجر به سطوح بالای رضایت مالی می‌شوند. همچنین نتایج پژوهش نشان داد سطح تحمل ریسک مالی و سطوح فشار مالی دارای رابطه منفی با رضایت مالی هستند. در ضمن بین متغیرهای سن، جنس، نژاد، وضعیت تأهل، داشتن خانه، سطح درآمد خانوار و تعداد افراد تحت تکفل با رضایت مالی رابطه‌ای یافت نشد.
چن و ولپ^[۳۹] (۲۰۰۵) در پژوهشی به بررسی سطح سواد مالیه شخصی دانشجویان آمریکایی پرداخته‌اند. نمونه پژوهش آن‌ها مشتمل بر ۹۲۴ دانشجو بوده است. نتایج پژوهش حکایت از وجود رابطه بین سوادمالی و ویژگی‌های جمعیت شناختی (دموگرافیک) دانشجویان و همچنین تأثیر سوادمالی بر نظریه‌ها و تصمیم‌گیری‌های دانشجویان داشت. بنا به اظهار نظر نویسندگان مقاله، نتایج نشان از نیاز به بهبود وضعیت مالیه شخصی دانشجویان داشت زیرا علیرغم اینکه سوالات پرسشنامه اغلب از مباحث پایه‌ای مطرح شده بود، متوسط امتیاز مالی دانشجویان در حدود ۵۳% بود. میانگین امتیاز دانشجویان در هیچ یک از حوزه‌های فرعی سوادمالی نظیر دانش عمومی، پس‌انداز و استقراض، بیمه و سرمایه‌گذاری بیش از ۶۵% نبود و ضعیف‌ترین حوزه مورد بررسی سرمایه‌گذاری با میانگین امتیاز ۴۰% بود. دانشجویانی که در رشته‌های غیربازرگانی و در کلاس‌های پایین‌تر مشغول به تحصیل بودند، زنان، افراد کمتر از ۳۰ سال و دانشجویانی که تجربه کاری (سابقه اشتغال) کمتری داشتند، دارای امتیاز سوادمالی پایین‌تر نسبت به سایرین بودند.
همچنین دانشجویانی که سوادمالی کمتری داشتند در اتخاذ تصمیمات خود در حوزه‌های دانش عمومی، پس‌انداز و استقراض و سرمایه‌گذاری بیشتر دچار اشتباه می‌شدند ولی در تصمیمات بیمه‌ای تفاوتی بین افراد مورد آزمون مشاهده نگردید. به نظر نویسندگان بدون تقویت بنیه مالیه شخصی دانشجویان، آن‌ها در تصمیم‌گیری‌های خود در دنیای واقعی دچار اشتباه می‌شوند.
دراک^[۴۰] (۲۰۰۴) تحقیقی تحت عنوان رفاه مالی و نیاز به آموزش سوادمالی حمایت شده از سوی کارفرمایان را بر روی کارکنان دانشگاه تگزاز انجام داده است. ویژگی‌ها‌ی دموگرافیک مورد نظر در این تحقیق عبارتند از جنس، وضعیت تأهل، سطح تسهیلات، قومیت، سن و درآمد ناخالص سالانه خانوار، پژوهش حاضر نتایجی به شرح ذیل دارد:
۱- تعداد اندکی از افراد احساس رفاه مالی دارند.
۲- بیش از سه چهارم افراد مایل به آموزش‌های مالی حمایت شده از طرف کارفرما هستند.
۳- سطوح بالای رفاه مالی در بین افراد باسواد و مردان متأهل حداقل ۵۰ساله که جمع در آمد ناخالصی سالیانه خانوار بالایی دارند گزارش شده است.
۴- جنس، سطح تحصیلات، قومیت و درآمد ناخالص سالانه خانوار، گرایش به آموزش‌های مالی حمایت شده از طرف کارفرما را بیشتر تحت تأثیر قرار می‌دهند، ولی سن و وضعیت تأهل در این خصوص بی‌ثأثیر هستند.
۵- اغلب افرادی که به آموزش مالی اظهار علاقه کرده‌اند دارای درک ذهنی پایین بوده و از وضعیت مالی خود راضی نبوده‌اند.
در نهایت محقق توصیه‌هایی به شرح زیر ارائه نموده است:
۱- کارفرمایان باید ویژگی‌های جمعیت شناختی کارکنان خودرا بشناسند و کسانی را که به واسطه فقدان مدیریت مالی شخصی خود در معرض ریسک آتی بیشتری هستند را شناسایی و تحت آموزشی‌های لازم قرار دهند.
۲-اطلاعات لازم در خصوص مزایای ارائه شده به کارکنان توسط کارفرما باید در برنامه‌های آموزش سوادمالی شخصی پرسنل گنجانده شود.
۳-کارفرما باید برای آشنایی کارکنان خود با طرح‌های سرمایه‌گذاری‌ و بازنشستگی، آموزش‌های لازم مناسب با دوره‌های سنی آن‌ها را تدارک ببنید.
ایتل^[۴۱] (۲۰۰۷) در پژوهشی تحت عنوان” سوادمالی دانشجویان زن ترم اول موانع موجود بر سر تداوم راه و تکمیل دوره تحصیلی آن‌ها"، موارد زیر را مورد بررسی قرار داده است:
۱- تعیین این موضوع که داشتن سوادمالی برای دانشجویان زن ترم اول ضروری است و همچنین تعیین برخی از ویژگی‌ها‌ی رفتاری و دموگرافیک مرتبط با سوادمالی آن‌ها.
۲- بررسی و کشف تفاوت‌های موجود میان درک آن‌ها از سوادمالی و میزان سوادمالی فعلی و میزان سوادمالی واقعی مورد نیاز آن‌ها.
۳- ارزیابی برداشت آن‌ها از موانع و حمایت‌ها‌ی موجود بر سر راه تداوم و تکمیل دوره تحصیلی آن‌ها.
۴- بررسی این موضوع که چگونه رفتارها، مهارت‌ها و دانش مالی، تداوم دانشجویان و احتمال تکمیل دوره تحصیلی آن‌ها را افزایش (ارتقا) می‌دهد.
علاوه بر موارد فوق، وی در پژوهش خود به دنبال کشف این موضوع بود که آیا اثربخشی مدیریت منابع مالی و فرایند تصمیم‌گیری و انتخاب، در رفع موانع موجود بر سر راه تداوم و تکمیل دوره تحصیلی دانشجویان مورد نظر مؤثر است یا خیر؟
نتایج تحقیق حاکی از آن بود که سوادمالی جامعه مورد آزمون کافی نبود. همچنین سایر نتایج پژوهش نشان داد برخی از مشکلات انسانی گروه‌ها‌ی خاصی از دانشجویان، از مشکلات اجتماعی نشأت می‌گرفت که ریشه در خانواده آن‌ها داشت، تحقیق حاضر در بعد جامعه شناسی نتایج دیگری نیز داشت که در این خلاصه از آن صرف نظر گردیده است.
پنگ و همکاران^[۴۲] (۲۰۰۷) در پژوهشی تحت عنوان “تاثیر آموزش مالیه شخصی ارائه دشه در دبیرستان و دانشگاه” دانش سرمایه گذاری ۱۰۳۹ نفر از دانشجویان یک دانشگاه غرب آمریکا را مورد ارزیابی قرار دادند. متوسط نمره دانش سرمایه گذاری پاسخگویان ۶/۵ از ۱۰ بود که نشان می داد آنها تقریبا به نیمی از سوالات پاسخ داده اند. در تمام مدل ها ارتباط معنی دار بین آموزش مالیه شخصی در دانشگاه و دانش سرمایه گذاری افراد مشاهده گردید. تجارب مالی و رفتارهای مالی نیز دارای رابطه مثبت با دانش سرمایه گذاری آنها بود.
برد^[۴۳] (۲۰۰۸) در پژوهش خود تحت عنوان “ارزیابی سطح سوادمالی دانشجویان” به بررسی و اندازه‌گیری میزان سوادمالی دانشجویان استرالیایی در دانشگاه ولونگنگ به عنوان مطالعه موردی پرداخته است. ابزار پژوهش یک پرسشنامه ۴۲ سوالی بوده که به صورت آنلاین برای تمام دانشجویان ارسال شده و در نهایت ۱۵۰۱ نفر از مجموع ۱۳۲۹۷ نفر پرسشنامه را تکمیل و عودت نموده‌اند. پرسشنامه مزبور برای جمع‌ آوری اطلاعات گسترده‌ای شامل ویژگی‌های دموگرافیک پاسخ‌دهندگان، استعدادها و ادراکات آن‌ها از سوادمالی و همچنین سوالاتی در زمینه‌‌ سنجش دانش و مهارت مالی افراد تنظیم شده بود. در این پژوهش علاوه بر سنجش سطح سوادمالی دانشجویان، پیش‌بینی و ادراک آن‌ها از سطح سوادمالی‌شان با مهارت‌ها‌ی مالی آن‌ها مقایسه شده است. نتایج پژوهش نشان داد سطح سوادمالی عمومی‌دانشجویان قابل قبول است به نحوی که میانگین نمره سوادمالی نمونه مورد بررسی ۶۸% بود. بالاترین سطح نمره در بین دانشجویان رشته ریاضی (حدود ۸۳%) مشاهده گردید. حدود ۲۵% دانشجویان نمره قبولی در آزمون سوادمالی کسب نکردند.
دوراک و هنلی^[۴۴] (۲۰۱۰) در پژوهشی به سنجش سواد مالی کارکنان دانشکده علوم انسانی در یک دانشگاه نیویورک پرداختند. علاوه بر این ایشان رابطه سواد مالی و برخی متغیرهای جمعیت شناختی و درک افراد از طرح های بازنشستگی و مزایای مستتر در آن را نیز بررسی نمودند. نتایج نشان داد شرکت کنندگان، درک مناسبی از سازوکار برنامه بازنشستگی خود داشتند ولی دانش کافی برای ایجاد تمایز بین گزینه های مختلف سرمایه گذاری ارائه شده در طرح های بازنشستگی را نداشتند. نمره متوسط سواد مالی مشارکت کنندگان ۴۰% بود و مهمترین مولفه تعیین کننده سواد مالی سطح تحصیلات افراد بود.
مورفی و یتمار^[۴۵] (۲۰۱۰) در مطالعه خود ۲۰۶ دانشجوی مقطع تحصیلات تکمیلی رشته MBA از دو دانشگاه آمریکا را در خصوص تهیه برنامه مالی و میزان اعتماد آنها به برنامه مالی شان مورد بررسی قرار دادند. نتایج نشان داد تنها ۳۳% مشارکت کنندگان دانش و مهارت لازم را برای تهیه برنامه مالی؛ در اختیار دارند. از طرفی بیش از ۸۶% آنها احساس می کردند برنامه ریزی مالی مهم است و تقریبا ۸۰% علاقه مند به برنامه ریزی مالی بودند و %۵/۳۳ از شرکت کنندگان برنامه مالی جامع و مکتوبی برای خود تهیه کرده بودند.
پنگ (۲۰۱۰) در مطالعه خود، تاثیر یک روش آموزشی تئوری محور مبتنی بر تئوری تغییر در ارتقای آموزش سواد مالی در بین دانش آموزان سال دیپلم در هنگ کنگ را مورد بررسی قرار داد. ۱۹۳ دانش آموز انتخاب و به دو گروه تجربی و گواه تقسیم شدند. ۱۲ معلم در دو گروه ۶ نفری آموزش سواد مالی با دو شیوه مختلف (شیوه معمولی و شیوه مبتنی بر تئوری تغییر) را به دانش آموزان ارائه نمودند و در ۴ مرحله از آنها آزمون سواد مالی به عمل آمد (یک پیش آزمون و سه پس آزمون با فاصله زمانی بعد از اتمام کلاس، ۶ هفته بعد از کلاس و ۶ ماه بعد از کلاس). نتایج نشان داد در تمام مراحل گروه تجربی از گروه گواه پیش افتاده و فاصله خود را در تمام پس آزمون ها حفظ نموده است. در پایان نویسنده پیشنهاد نموده برای آموزش سواد مالی و کمک به دوام آن در طول زمان از روش مبتنی بر تئوری تغییر استفاده شود.
صبری و همکارانش (۲۰۱۰) در پژوهشی به بررسی رابطه سواد مالی با متغیرهای جمعیت شناختی، سطح آموزش دانشگاهی و تجارب مصرف درکودکی در بین۲۵۱۹ دانشجوی مالزیایی پرداختند. میانگین نمره سواد مالی کل دانشجویان ۷/۱۱ از ۲۵ بود (کمتر از ۵۰%) که این موضوع نشان دهنده سطح پایین سواد مالی دانشجویان مالزیایی بود. همچنین آن دسته از دانشجویانی که تجربه بحث در مورد مسائل مالی با والدین خود را ندارند (عدم وجود تجربه کودکی) نمرات پایین تری نسبت به سایرین کسب کرده اند. متغیرهای جمعیت شناختی قومیت، سکونت دانشجو و نوع دانشگاه و زمان سپری شده در دانشگاه دارای رابطه معنی دار با سواد مالی بودند.
مالون و همکاران (۲۰۱۰) وضعیت رفاه مالی را در بین زنان آمریکایی مورد بررسی قرار داده اند. در این تحقیق محققین اطلاعات را از میان ۳۶۸ زن با سنین میان ۳۰ تا ۶۵ سال و حداقل درآمد ۴۰ هزار دلار جمع آوری کرده اند. شاخص­ های در نظر گرفته شده در این تحقیق شامل رفتار خرید محافظه کارانه، استقلال مالی، نگرش زنان به خرید، نگرانی در مورد اجاره و میزان نگرانی در مورد آینده مالی خانواده می باشد. نتایج نشان داد که زنان با خانواده های غیر سنتی دارای نگرانی مالی بیشتری هستند. همچنین زنانی که تازه تشکیل خانواده داده اند دارای نگرانی مالی بیشتری هستند. زنانی که دارای سن بالاتری هستند نگرانی مالی کمتری برخوردار هستند. همچنین افراد تحصیل کرده و دارای درآمد بالاتر؛ از رفاه مالی بالاتری برخوردارند. این افراد دارای استقلال مالی در خرید و نگرش مثبت به خرید هستند و نسبت به آینده امیدوارتر هستند.
فصل سوم
روش تحقیق
۳-۱- مقدمه
پایه هر علم، روش شناخت آن است و اعتبار و ارزش قوانین هر علم به روشِ شناختی مبتنی است که در آن علم به کار می رود (عزتی، ۱۳۷۶). دستیابی به اهداف علم یا شناخت؛ میسر نخواهد بود مگر زمانی که با روش شناسی درست صورت پذیرد. به عبارت دیگر تحقیق از حیث روش است که اعتبار می یابد نه موضوع تحقیق. از آنجا که هر روش نیازمند رویه ها و تجزیه و تحلیل های متفاوت و خاصی است، طبقه بندی یک تحقیق بر حسب روش، گام نخست هم در اجرای تحقیق و هم در بررسی آن است. انتخاب روش تحقیق مناسب به هدف ها، ماهیت و موضوع مورد تحقیق و امکانات اجرایی بستگی دارد و هدف از تحقیق دسترسی دقیق و آسان به پاسخ پرسش های تحقیق است (خاکی، ۱۳۸۲).
در این فصل نوع تحقیق، روش تحقیق، روش گرد آوری داده ها، جامعه، نمونه و روش سنجش اعتبار پرسشنامه ها، آزمون های آماری مورد استفاده و….مطرح می گردد.
۳-۲- روش تحقیق
هدف از این تحقیق؛ توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است. تحقیق حاضر از این جهت که نتایج آن می ­تواند در فرایند ارتقاء بینش دانشجویان در زمینه رفاه مالی و سواد مالی و رفاه ذهنی به خدمت گرفته شود از نوع تحقیقات کاربردی محسوب می شود و از آنجا که به صورت پژوهشی از پرسشنامه برای جمع آوری داده های آن استفاده شده و محقق عملا در جریان تحقیق درگیر شده است، لذا تحقیق از لحاظ نحوه ی گردآوری داده ها از نوع تحقیقات میدانی به شمار می رود (ساروخانی، ۱۳۸۱).
این تحقیق توصیفی- همبستگی از شاخه میدانی است. این تحقیق همچنین پیمایشی از نوع مقطعی است، زیرا روش مقطعی بر مبنای گردآوری داده ها درباره یک یا چند صفت در یک مقطع از زمان طریق نمونه گیری از جامعه انجام می شود. (سرمد و همکاران، ۱۳۸۱) در این تحقیق نیز اطلاعات، در یک زمان خاص جمع آوری گردیده و لذا از نوع مقطعی است؛ توصیفی است چرا که اولا، شامل مجموعه روش هایی است که هدف آنها توصیف کردن شرایط یا پدیده های مورد بررسی است و ثانیا، اجرای تحقیق می تواند به شناخت بیشتر شرایط موجود یا یاری دادن به فراگرد تصمیم گیری،کمک کند (سرمد و همکاران، ۱۳۸۱). تحقیق توصیفی، آن چرا که هست توصیف و تفسیر می کند و به شرایط و روابط موجود، عقاید متداول، فراگردهای جاری،آثار مشهود یا روند های در حال گسترش توجه دارد.(خاکی، ۱۳۸۲)
در این تحقیق به بررسی رابطه بین سواد مالی، رفاه مالی و رفاه ذهنی دانشجویان استان یزد پرداخته شده است و وجود یا عدم وجود یک رابطه معنی دار میان این متغیرها مورد بررسی قرار می گیرد و بنابراین، از نوع همبستگی است.
۳-۳- فرضیات تحقیق
هر تحقیق علمی به منظور جواب دادن به برخی از سوالات برای قبول یا رد فرضیه ها صورت می گیرد. فرضیات این تحقیق در دو گروه فرضیات اصلی و فرضیات فرعی قابل تقسیم بندی هستند که در ادامه به آنها اشاره شده است.
۳-۳-۱- فرضیات اصلی
فرضیه (۱) : دانشجویان استان یزد از نظر مالی باسواد هستند
فرضیه (۲) : بین رفاه مالی و سواد مالی دانشجویان استان یزد رابطه معناداری وجود دارد.
فرضیه (۳) : بین رفاه ذهنی و سواد مالی دانشجویان استان یزد رابطه معناداری وجود دارد.
فرضیه (۴) :متغیرهای جمعیت شناختی دانشجویان بر سواد مالی آنها تاثیر می گذارد.
۳-۳-۲- فرضیات فرعی
فرضیه (۴-۱): سن در سواد مالی دانشجویان استان یزد تاثیر دارد .
فرضیه (۴-۲): معدل کل در سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر دارد .
فرضیه (۴-۳):جنسیت در سواد مالی دانشجویان استان یزد تاثیر دارد .
فرضیه (۴-۴):وضعیت تاهل در سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر دارد .
فرضیه (۴-۵):وضعیت اشتغال در سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر دارد .
فرضیه (۴-۶):حوزه فعالیت در سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر دارد .
فرضیه (۴-۷):استقلال مالی در سواد مالی دانشجویان استان یزد تاثیر دارد .
فرضیه (۴-۸):دانشکده تحصیلی در سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر دارد .
فرضیه (۴-۹):مقطع تحصیلی در سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر دارد .
فرضیه (۴-۱۰): رشته مقطع متوسطه در سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر دارد .
فرضیه (۴-۱۱):سطح تحصیلات پدردر سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر دارد .
فرضیه (۴-۱۲):سطح تحصیلات مادردر سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر دارد .
فرضیه (۴-۱۳):درآمددر سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر دارد .
۳-۴- قلمرو تحقیق
قلمرو زمانی این تحقیق مربوط به اطلاعات سال ۱۳۹۳ بوده و قلمرو مکانی این تحقیق را دانشجویان استان یزد تشکیل می دهند.به لحاظ موضوعی نیز پژوهش حاضر در حوزه سواد مالی و ارتباط آن با رفاه انجام می شود .
۳-۵- روش گردآوری داده ها
مهمترین روش های گرد آوری اطلاعات در این تحقیق بدین شرح است:

1. مطالعات کتابخانه ای

در این قسمت جهت گردآوری اطلاعات در زمینه مبانی نظری و ادبیات تحقیق موضوع، از منابع کتابخانه ای، مقالات، کتاب های مورد نیاز، و اینترنت استفاده شده است.
۲) پرسشنامه
در این مطالعه به منظور تعیین میزان سواد مالی، رفاه مالی و رفاه ذهنی از پرسشنامه استاندارد استفاده شده است. سوالات پرسشنامه شامل ۲ بخش عمده می باشد:
۱)سوالات عمومی: در سوالات عمومی سعی شده است که اطلاعات کلی جمعیت شناختی در رابطه به پاسخ دهندگان جمع آوری گردد. این بخش شامل ۱۶ سوال بوده و برخی اطلاعات دموگرافیک همچون سن، جنس، سطح درآمد و …. را جمع آوری می کند.
۲) سوالات تخصصی: این بخش از پرسشنامه شامل ۳۱ سوال است. در این بخش؛ سوالات ۱ تا ۲۵ مربوط سوادمالی و سوالات ۲۶ تا ۳۱ مربوط به بعد رفاه مالی و رفاه ذهنی دانشجویان می باشد. پس از تدوین طرح مقدماتی پرسشنامه تلاش گردید تا میزان روایی و پایایی پرسشنامه تعیین شود.
۳-۶- روایی و پایایی پرسشنامه
۳-۶-۱- پایایی (قابلیت اعتماد) پرسشنامه:
قابلیت اعتماد یا پایایی یکی از ویژگی های فنی ابزار اندازه گیری است. مفهوم یاد شده به این امر سر و کار دارد که ابزار اندازه گیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی به دست می دهد. دامنه ضریب قابلیت اعتماد از صفر (عدم ارتباط) تا۱+ (ارتباط کامل) است.ضریب قابلیت اعتماد نشانگر آن است که تا چه اندازه ابزار اندازه گیری ویژگی های با ثبات آزمودنی و یا ویژگیهای متغیر و موقتی وی را می سنجد. در این تحقیق به منظور تعیین پایایی آزمون از روش های آلفای کرونباخ استفاده گردیده است. این روش برای محاسبه هماهنگی درونی ابزار اندازه گیری که خصیصه های مختلف را اندازه گیری می کند به کار می رود.
برای محاسبه ضریب آلفای کرونباخ ابتدا باید واریانس نمره های هر زیر مجموعه سوال های پرسشنامه و واریانس کل را محاسبه کرد. سپس با بهره گرفتن از فرمول زیر مقدار ضریب آلفا را محاسبه می کنیم.
(۳-۱)
که در آن:
تعداد زیر مجموعه های سوال پرسشنامه یا آزمون= J
واریانس زیر آزمون J ام = S_j²
واریانس کل پرسشنامه یا آزمون= s²
بنابراین به منظور اندازه گیری قابلیت اعتماد، از روش آلفای کرونباخ و با بهره گرفتن از نرم افزار ۱۶ SPSS انجام گرفته است. اگر ضریب آلفا بیشتر از ۷/. باشد پرسشنامه از پایایی قابل قبولی برخوردار است(مومنی،۱۳۸۶).
جدول ۳-۱٫ محاسبه پایایی سوالات مربوط به پرسشنامه رفاه ذهنی

متغیر	آلفای کرونباخ	تعداد
رفاه ذهنی	۸۱/۰	۵

جدول فوق آلفای کرونباخ و تعداد سوالات مربوط به متغیر رفاه ذهنی را ارائه می دهد. از آن جایی که مقدار آلفای کرونباخ بزرگتر از ۷/. است لذا آزمون از پایایی قابل قبولی برخوردارمی باشد. همچنین در بحث پرسشنامه سواد مالی، از آنجا که کلیه سوالات پرسشنامه مزبور؛ پاسخ های صحیح و دقیق قابل محاسبه دارد و هیچ گونه نظر سنجی از پاسخگویان انجام نمی گیرد، لیکن در مورد آنها نیازی به محاسبه پایایی نیست.
۳-۶-۲- روایی (اعتبار) پرسشنامه:
روایی از واژه «روا» به معنای جایز و درست گرفته شده و روایی به معنای صحیح و درست بودن است. مقصود از روایی آن است که وسیله اندازه گیری بتواند خصیصه و ویژگی مورد نظر را اندازه بگیرد. اهمیت روایی از آن جهت است که اندازه گیری های نامناسب و ناکافی می تواند هر پژوهش علمی را بی ارزش و ناروا سازد. اعتبار در اصل به صحت و درستی اندازه گیری محقق بر می گردد (خاکی، ۱۳۸۲). برای تعیین اعتبار پرسشنامه روش های متعددی وجود دارد که یکی از این روش ها اعتبار محتوا می باشد.
اعتبار محتوا نوعی اعتبار است که برای بررسی اجزای تشکیل دهنده یک ابزار اندازه گیری به کار برده می شود. اعتبار محتوای یک ابزار اندازه گیری به سوال های تشکیل دهنده ی آن بستگی دارد. اگر سوال های پرسشنامه معرف ویژگی ها و مهارت های ویژه ای باشد که محقق قصد اندازه گیری آنها را داشته باشد، آزمون دارای اعتبار محتوا است. برای اطمینان از اعتبار محتوا، باید در موقع ساختن ابزار چنان عمل کرد که سوال های تشکیل دهنده ابزار اندازه گیری معرف قسمت های محتوای انتخاب شده باشد. بنابراین اعتبار محتوا، ویژگی ساختاری ابزار اندازه ­گیری است که همزمان با تدوین آزمون در آن تنیده می شود. پرسشنامه مورد استفاده در این پژوهش از نوع پرسشنامه استاندارد سنجش سواد مالی، رفاه مالی و رفاه ذهنی بوده که پرسشنامه استاندارد سواد مالی، رساله دکتری معین الدین مورد استفاده قرار گرفته است.در تهیه پرسشنامه رفاه مالی از پرسشنامه استاندارد هیگنزواستون روبرتس(۲۰۱۰)، استفاده شده است. بنابراین پرسشنامه دارای روایی لازم می باشد
۳-۷- جامعه آماری و نمونه آماری
یک جامعه آماری عبارت است از مجموعه ای از افراد یا واحد ها که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند. صفت مشترک صفتی است که بین همه ی عناصر جامعه آماری مشترک و متمایز کننده جامعه آماری از سایر جوامع باشد (آذر، مومنی،۱۳۸۰). همچنین در تعریفی دیگر بیان شده است که جامعه تحقیق، مجموعه حقیقی یا فرضی است که نتایج تحقیق به آن انتقال داده می شود(دلاور،۱۳۸۰). جامعه آماری تحقیق مورد نظر عبارتست از دانشجویان استان یزد.
گروه نمونه، یک مجموعه فرعی از جامعه آماری است که با مطالعه ی آن محقق قادر است نتیجه را به کل جامعه ی آماری تعمیم دهد.(سکاران ،۱۳۸۱: ۲۹۵) یا به عبارت دیگر، تعداد محدودی از آحاد جامعه آماری که بیان کننده ویژگی های اصلی جامعه باشد را نمونه گویند (آذر،مومنی،۱۳۸۰).
در این مطالعه برای تعیین حجم نمونه از جدول مورگان استفاده گردیده است. از آنجا که حجم جامعه آماری تحقیق (دانشجویان استان یزد) از ۶۰۰۰۰ نفر بیشتر بوده، حجم نمونه بر اساس جدول مورگان ۳۸۴ نفر تعیین گردید. همچنین در ادامه به منظور تعیین پاسخگویان از روش نمونه گیری چند مرحله ای تصادفی استفاده شد. که در آن دانشگاه های به عنوان خوشه و دانشکده ها و رشته های تحصیلی بعنوان طبقه در نظر گرفته شده است.
۳-۸- روش های مورد نظر برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه ها
تجزیه و تحلیل به عنوان فرآیندی از روش علمی، یکی از پایه های اساسی هر روش تحقیقی است. تجزیه و تحلیل به طور کلی عبارت است از روشی که از طریق آن کل فرایند پژوهشی، از انتخاب مساله تا دسترسی به یک نتیجه هدایت می شود. پژوهشگر برای پاسخگویی به مساله تدوین شده و با تصمیم گیری در مورد رد یا تایید فرضیه ای که صورت بندی کرده است از روش های مختلف تجزیه و تحلیل استفاده می کند (طاهری،۱۳۷۷، ص۱۱۴). هدف از تحلیل و توصیف در آمار، بررسی جامعه آماری است که به ۲ طریق توصیف می شود، یا با سر شماری کلیه عناصر جامعه و محاسبه پارامتر که در این صورت فنون آمار توصیفی به کار خواهد رفت و یا با بهره گرفتن از تخمین زننده برای برآورد پارامتر.
آمار استنباطی شامل فنون تخمین آماری و آزمون فرضیه ها می شود. اینکه از کدام طریق (تخمین یا آزمون)، استنباط انجام گیرد، به نوع تحقیق بستگی دارد اگر تحقیق از نوع سوال و صرفاً حاوی پرسش درباره پارامتر باشد از تخمین آماری برای پاسخ به سوالات استفاده می شود و اگر حاوی فرضیه ها بوده و از مرحله سوال گذر کرده باشد، آزمون فرضیه و فنون آماری آن بکار می رود. با توجه به مطالب در این تحقیق از هر دو نوع آمار توصیفی و استنباطی استفاده می گردد از آمار توصیفی برای نمایش اطلاعات جمعیت شناسی با بهره گرفتن از جداول فراوانی و نمودار های میله ای استفاده می شود. از فنون استنباط آماری نیز در این تحقیق استفاده شده است و چون به دنبال آزمون فرضیه های آماری هستیم از آزمون فرضیه ها و فنون آماری مرتبط با آن استفاده می شود.
۳-۸-۱- آزمون ضریب همبستگی پیرسون
ضریب همبستگی؛ شدت رابطه و همچنین نوع رابطه، مستقیم یا معکوس را نشان می دهد. مقدار ضریب همبستگی همواره بین ۱ و ۱- می باشد. ضریب همبستگی با r نشان داده شده و توسط فرمول زیر محاسبه می­گردد:
(۳-۲)
- آزمون معنی دار بودن r
ضریب همبستگی با توجه به نمونه ای مشخص محاسبه می شود. بدیهی است که این ضریب، که بعضی مواقع ضریب همبستگی نمونه ای خوانده می شود، از نمونه ای به نمونه ای دیگر تغییر می یابد (آذر و مومنی، ۱۳۸۷) سوالی که در این قسمت مطرح می گردد این است که آیا ضریب همبستگی بدست آمده بین دو متغییر X و Y معنی دار است یا خیر؟ یا به عبارت صحیح تر ، آیا می توان به وجود یک رابطه علت و معلولی خطی اذعان داشت و یا ضریب همبستگی بدست آمده ناشی از شانس و تصادف بوده و ضریب همبستگی جامعه برابر صفر است؟ در اینجا ضریب همبستگی پیرسون و آزمون آن مدنظر است که مراحل این آزمون در زیر آمده است.
آماره مناسب برای آزمون، در خصوص صفر بودن ضریب همبستگی جامعه (آذر و مومنی،۱۳۸۰) و یا به عبارت روشن تر معنی دار بودن ضریب همبستگی بدست آمده از فرمول زیر محاسبه می شود که دارای توزیع tاستیودنت با n-2 درجه آزادی است.
(۳-۳)
- فرضیه ها
می خواهیم آزمون کنیم که آیا دو متغیر تصادفی x و y همبسته اند یا نه. به عبارت دیگر، آیا ضریب همبستگی جامعه برابر صفر است یا نه. بنابراین فرضیه ها به این صورت خواهند بود.
(نقض ادعا) بین دو متغیر X و Y رابطه معنی داری وجود ندارد.
(ادعا) بین دو متغیر X و Y رابطه معنی داری وجود دارد.
- مراحل تصمیم گیری
در این مرحله مقدار واقعی آماره آزمون که از طریق فرمول فوق محاسبه گردیده است با مقدار جدول مقایسه می­گردد و چنانچه مقدار واقعی آماره آزمون در ناحیه H₀ قرار گرفت فرض صفر در سطح اطمینان مورد نظر تامین می شود در غیر اینصورت H₀ رد می گردد و H₁ تایید می شود و بیانگر وجود رابطه معنی دار بین x وy خواهد بود (آذر ، مومنی،۱۳۸۰).
۳-۸-۲- آزمون مقایسه میانگین های دو جامعه آماری
بخش اعظم فرضیه های پژوهشی در مدیریت و علوم رفتاری به منظور مقایسه دو جامعه آماری انجام می­گیرند. این نوع فرضیه ها را فرضیه های تطبیقی گویند. برای آزمون این نوع فرضیه ها (چنانچه میانگین پذیر باشند) و تعیین صحت و سقم آنها می توان از مراحل آزمون فرض آماری برای میانگین دو جامعه استفاده کرد. مراحل آزمون به ترتیب شرح داده می شود.
- فرض ها
با توجه به فرضیه پژوهشی و نقیض آن، فرضیه آماری یکی از این تعاریف را خواهد داشت:

۱)

۲)

۳)

- آماره آزمون
از آماره نا اریب  برخوردار است. توزیع  به شرایط تخمین تفاضل میانگین دو جامعه بستگی دارد که به این صورت تفکیک پذیر است:

1. وقتی نمونه ها از دو جامعه نرمال با انحراف معیار معلوم انتخاب شوند، توزیع  نرمال بوده و آماره آزمون عبارت است از:

(۳-۴)

2. وقتی نمونه ها از دو جامعه نرمال با انحراف معیار نامعلوم انتخاب شوند، توزیع نمونه گیری آماره به  به شرح زیر بستگی خواهد داشت.

الف) اگر درجه آزادی کوچکتر از ۳۰ باشد، توزیع نمونه گیری آماره t استیودنت است. آماره آزمون در صورت تساوی واریانس ها عبارت است از:
(۴-۵)
ب) اگر درجه آزادی بزرگتر از ۳۰ باشد، آماره آزمون چنین تعریف می شود:
(۴-۶)
۳-۸-۳- تحلیل واریانس (ANOVA)
تحلیل واریانس روشی است که می توان میزان انحرافات کل در مجموعه داده ها را به مولفه هایی افراز کرد. در آزمون تحلیل واریانس منبع تغییرات (واریانس ها) به دو دسته بین گروهی و درون گروهی تقسیم می شود.
بخشی از واریانس ها ناشی از تفاوت بین جوامع یا گروه بندی محقق است (بین گروهی) و بخشی از تفاوت بین عوامل دیگر (خطا) برمی گردد (درون گروهی). در این آزمون به بررسی این موضوع پرداخته می شود که پراکندگی ها تا چه میزان ناشی از تغییرات بین گروهی و چه میزان ناشی از تغییرات درون گروهی است.
فصل ۴
تجزیه و
تحلیل داده ها
۴-۱ مقدمه
در فصل سوم در مورد نحوه جمع آوری اطلاعات توضیح داده شد. در این فصل به بیان اطلاعات جمع آوری شده و تجزیه و تحلیل آنها می­پردازیم. این امر برای انجام هر تحقیق یک مرحله اصلی می باشد زیرا موضوع هر پژوهش، پاسخ به سوال یا تایید و رد حدس و گمان های محقق می باشد. برای پاسخ به سوالات و یا تایید و رد فرضیات، جمع آوری اطلاعات از گام های اساسی و مهم است. بدون وجود اطلاعات مرتبط با موضوع پژوهش، پاسخ به سوالات تحقیق میسر نمی شود.
مرحله تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده نیز از مراحل مهم است که پس از جمع آوری اطلاعات صورت می گیرد. تجزیه و تحلیل اطلاعات در حقیقت کالبد شکافی اطلاعات است. این کالبد شکافی رویکردهای مختلفی را از بین اطلاعات تبیین می نماید که محقق با توجه به موضوع پژوهش، جنبه هایی از اطلاعات مرتبط با موضوع را به منظور تایید یا رد فرضیات مورد استفاده قرار می دهد. همانطور که در فصل قبل بیان شد روش جمع آوری اطلاعات در این پژوهش مبتنی بر پرسشنامه است. در این فصل ابتدا در مورد اطلاعات دموگرافیک استخراج شده از پرسشنامه ها بحث شده و سپس به آزمون فرضیات و تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شده است.
۴-۲ آمار توصیفی پاسخگویان:
در این بخش از تجزیه و تحلیل آماری به بررسی چگونگی توزیع نمونه‌های آماری از حیث متغیرهایی چون جنسیت، وضعیت اشتغال، وضعیت تاهل، استقلال مالی ،میزان تحصیلات، رشته تحصیلی دانشگاه، درآمد ماهیانه ،معدل و سن پرداخته می‌شود.
جدول ۴-۱٫آمار توصیفی پاسخگویان

متغیر	گروه	فراوانی	درصد
جنسیت	مرد	۱۶۴	۴۲٫۷
	زن	۲۲۰	۵۷٫۳
وضعیت تاهل	مجرد	۲۹۱	۷۵٫۸
	متاهل	۹۳	۲۴٫۲
وضعیت اشتغال	غیر شاغل	۲۶۴	۶۸٫۸
	شاغل	۱۲۰	۳۱٫۳
استقلال مالی	مستقل	۱۱۱	۲۸٫۹
	غیر مستقل	۲۷۳	۷۱٫۱
میزان تحصیلات	کاردانی	۱۱۲	۲۹٫۲
	کارشناسی	۱۶۴	۴۲٫۷
	کارشناسی ارشد	۸۱	۲۱٫۱
	دکتری	۲۷	۷٫۰
رشته تحصیلی دانشگاه	اقتصاد،حسابداری و مدیریت	۹۸	۲۵٫۵
	علوم انسانی(بجز اقتصاد، …)	۹۲	۲۴٫۰
	علوم پایه	۳۸	۹٫۹
	فنی مهندسی	۱۱۲	۲۹٫۲
	پزشکی	۴۴	۱۱٫۵
درآمد ماهیانه	کمتر از پانصد هزار تومان	۲۳	۶
	بین ۵۰۰ هزار تا ۷۵۰ هزار تومان	۷۴	۳/۱۹
	بین ۷۵۰ هزار تا یک میلیون	۱۰۰	۲۶
	بین یک میلیون تا ۱٫۵ میلیون	۷۳	۱۹
	بین ۱٫۵ میلیون تا دو میلیون	۵۶	۶/۱۴
	بیش از دو میلیون تومان	۵۸	۱/۱۵

با توجه به جدول فوق از ۳۸۴ نفر افراد نمونه که جواب داده اند ۱۶۴ نفر مرد،۲۲۰ نفر زن بوده که نشان میدهد حدود ۴۳ درصد مرد و ۵۷ درصد زن بوده و ۷۶ درصد مجرد و ۲۴ درصد متاهل هستند. همچنین حدود ۳۱ درصد افراد شاغل و ۲۹ درصد استقلال مالی دارند. حدود ۴۳ درصد افراد دارای مدرک کارشناسی می باشند. از طرفی حدود ۲۹ درصد در رشته های فنی مهندسی تحصیل کرده اند. حدود ۲۶ درصد افراد از بین ۷۵۰ هزار تا یک میلیون تومان، ۲۵ درصد کمتر از ۷۵۰ هزار تومان ، ۱۹ درصد بین یک میلیون تا ۱٫۵ میلیون تومان و ۳۰ درصد از بیش از ۵/۱ میلیون تومان حقوق دریافت می کنند.

متغیر	میانگین	میانه	انحراف استاندارد	مینیمم	ماکزیمم	تعداد
سن	۳۵/۲۱	۲۰	۵۷/۳	۱۹	۴۵	۳۸۴
معدل کل	۷۲/۱۵	۱۶	۱۱/۲	۱۲	۲۰	۳۷۴

با توجه به جدول فوق نشان می دهد میانگین سنی پاسخگویان ۳۵/۲۱ سال و نیمی از پاسخگویانی سنی کمتر از ۲۰ سال دارنداز طرفی کمترین سن ۱۹ سال و بیشترین سن ۴۵ سال و معدل کل همه افراد برابر ۷۲/۱۵ می باشد.
۴-۳آزمونها و تحلیل های مرتبط با فرضیات پژوهش
فرضیه (۱) : دانشجویان استان یزد از نظر مالی باسواد هستند
برای بررسی این فرضیه میانگین متغیر سواد با نمره ۶۰ مقایسه شده است. که نمرات بالای ۶۰ با سواد حساب می‌شود.
جدول ۴-۲٫ مقایسه میانگین‌های مشاهده شده متغیر سواد مالی با نمره ۶۰

متغیر	مقایسه میانگین مشاهده شده با مقدار ثابت ۶۰
	میانگین	آماره t	درجه آزادی	سطح معناداری	تفاوت میانگین
سواد مالی	۶۹/۲۸	۶۵/۴۹-	۳۸۳	۰۰۰/۰	۳۱/۳۱-

استفاده از آزمون t برای یک نمونه ، با فرض صفر، برابری میانگین ها با نمره ۶۰ و فرض مقابل برابر نبودن میانگین ها با نمره ۶۰ را آزمون می کند. با توجه به آماره t (65/49-) و سطح معناداری (۰۰۰/۰) که کوچکتر از ۰٫۰۵ می باشد. در نتیجه در سطح اطمینان ۹۵% فرض صفر رد می شود یعنی تفاوت بین میانگین نمرات سواد مالی دانشجویان با عدد ۶۰ معنادار می باشد و با توجه به میانگین نمرات سواد مالی که برابر ۶۹/۲۸ می باشد نشان می دهد دانشجویان استان یزد از نظر مالی کم سواد هستند .
فرضیه (۲) : بین رفاه مالی و سواد مالی دانشجویان استان یزد رابطه معناداری وجود دارد.
جدول۴-۳ همبستگی بین رفاه مالی و سواد مالی

همبستگی
		رفاه مالی
سواد مالی	ضریب همبستگی پیرسون	۱۵۲/۰
	سطح معناداریsig	۰۰۳/۰
	تعداد	۳۸۳

فرض صفر : بین رفاه مالی و سواد مالی رابطه معناداری وجود ندارد.
فرض مقابل : بین رفاه مالی و سواد مالی رابطه معناداری وجود دارد.
با توجه به ضریب همبستگی (۱۵۲/۰) و p- مقدار (۰۰۳/۰) که کوچکتر از ۰٫۰۵ میباشد پس فرض صفر رد می شود می توان گفت در سطح اطمینان ۹۵% بین رفاه مالی و سواد مالی رابطه معناداری وجود دارد. بنابراین بین رفاه مالی و سواد مالی دانشجویان استان یزد ارتباط معنادار مستقیم وجود دارد.
فرضیه (۳) : بین رفاه ذهنی و سواد مالی دانشجویان استان یزد رابطه معناداری وجود دارد.
جدول۴-۴ .همبستگی بین رفاه ذهنی و سوادمالی

همبستگی
		رفاه ذهنی
سواد مالی	ضریب همبستگی پیرسون	۰۵۰/۰
	سطح معناداریsig	۳۲۶/۰
	تعداد	۳۸۴

فرض صفر : بین رفاه ذهنی و سواد مالی رابطه معناداری وجود ندارد.
فرض مقابل : بین رفاه ذهنی و سواد مالی رابطه معناداری وجود دارد.
با توجه به ضریب همبستگی (۰۵/۰) و p- مقدار (۳۲۶/۰) که بزرگتر از ۰٫۰۵ میباشد پس فرض صفر رد نمی شود می توان گفت در سطح اطمینان ۹۵% بین رفاه ذهنی و سواد مالی دانشجویان استان یزدرابطه معناداری وجود ندارد.
فرضیه (۴) :متغیرهای جمعیت شناختی دانشجویان بر سواد مالی آنها تاثیر می گذارد.
فرضیه (۱-۴): سن در سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر داشته است.
جدول۴-۵٫همبستگی سن در سواد مالی دانشجویان

همبستگی
		سن
سواد مالی	ضریب همبستگی پیرسون	۲۱۱/۰
	سطح معناداریsig	۰۰۰/۰
	تعداد	۳۸۴

فرض صفر : بین سن و سواد مالی رابطه معناداری وجود ندارد.
فرض مقابل : بین سن و سواد مالی رابطه معناداری وجود دارد.
با توجه به ضریب همبستگی (۲۱۱/۰) و p- مقدار (۰٫۰۰۰) که کوچکتر از ۰٫۰۵ میباشد پس فرض صفر رد می شود می توان گفت در سطح اطمینان ۹۵% بین سن و سواد مالی رابطه معناداری مستقیم وجود دارد. بنابراین سن درسواد مالی دانشجویان استان یزد تاثیر دارد.
فرضیه (۲-۴): معدل کل در سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر داشته است.
جدول۴-۶٫همبستگی معدل کل در سواد مالی دانشجویان

همبستگی
		معدل کل
سواد مالی	ضریب همبستگی پیرسون	۰۳۰/۰
	سطح معناداریsig	۵۶۰/۰
	تعداد	۳۷۴

فرض صفر : بین معدل کل و سواد مالی رابطه معناداری وجود ندارد.
فرض مقابل : بین معدل کل و سواد مالی رابطه معناداری وجود دارد.
با توجه به ضریب همبستگی (۰۳۰/۰) و p- مقدار (۵۶۰/۰) که بزرگتر از ۰٫۰۵ میباشد پس فرض صفر رد نمی شود می توان گفت در سطح اطمینان ۹۵% بین معدل کل و سواد مالی رابطه معناداری وجود ندارد. بنابراین معدل کل درسواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر ندارد.
فرضیه (۳-۴):جنسیت در سواد مالی دانشجویان استان یزد تاثیر داشته است.
در آزمون t برای دو نمونه مستقل دو آزمون مختلف انجام می دهد. در آزمون نوع اول که به لوین معروف است فرض برابری واریانس ها ازمون می شود فرض صفر این ازمون این است که واریانس دو گروه با هم برابر است .
اگر سطح معنی داری ازمون لوین کمتر از ۰۵/۰ بود فرض برابری رد می شود وt در سطر دوم گزارش می شود ولی اگر از ۰۵/۰ بیشتر بود نمی توان فرض برابری واریانس ها را رد کرد وt در سطر اول گزارش می شود . و در آزمون دوم آزمون t برای برابری میانگین ها انجام می شود.

	جنسیت	N	میانگین		انحراف معیار
سواد مالی	مرد	۲۴۰	۲۹٫۸۰		۱۳٫۴۹۳
	زن	۱۴۴	۲۶٫۸۳		۹٫۹۶۶
		آزمون لوین برای برابری واریانس ها		آزمون t برای دو نمونه مستقل
		F	سطح معناداری	t	درجه آزادی	سطح معناداری	تفاضل میانگین	قاصله اطمینان ۹۵% برای تفاضل
								پایینی	بالایی
سواد مالی	مفروض برابری واریانس	۱۲٫۲۷۳	.۰۰۱	۲٫۲۹۰	۳۸۲	.۰۲۳	۲٫۹۶۷	.۴۱۹	۵٫۵۱۴
	مفروض نا برابری واریانس			۲٫۴۶۵	۳۶۵٫۷۷۹	.۰۱۴	۲٫۹۶۷	.۶۰۰	۵٫۳۳۳

جدول ۴-۷ .آزمون دونمونه مستقل جنسیت در سواد مالی دانشجویان
استفاده از آزمون t برای دو نمونه مستقل که وجود تفاوت بین میانگین نمرات در دو گروه را بررسی می کند با فرض صفر، برابری میانگین ها و فرض مقابل برابر نبودن میانگین ها را آزمون می کند. با توجه به آماره t (465/2) و سطح معناداری (۰۱۴/۰) که کوچکتر از ۰٫۰۵ می باشد. در نتیجه در سطح اطمینان ۹۵% فرض صفر رد می شود یعنی تفاوت بین میانگین نمرات دو گروه معنادار میباشد. بنابراین جنسیت در سواد مالی دانشجویاناستان یزد تاثیر معناداری داشته است. و با توجه به میانگین های دو گروه نشان می دهد سواد مالی مردان بیشتر از زنان می باشد.
فرضیه (۴-۴):وضعیت تاهل در سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر داشته است.

	وضعیت تاهل	N	میانگین	انحراف معیار
سواد مالی	مجرد	۳۲۵	۲۸٫۱۵	۱۱٫۶۸۶
	متاهل	۵۹	۳۱٫۶۶	۱۵٫۳۳۶
			آزمون لوین برای برابری واریانس ها		آزمون t برای دو نمونه مستقل
			F	سطح معناداری	t	درجه آزادی	سطح معناداری	تفاضل میانگین	قاصله اطمینان ۹۵% برای تفاضل
									پایینی	بالایی
سواد مالی	مفروض برابری واریانس		۳٫۳۹۶	.۰۶۶	-۲٫۰۱۷	۳۸۲	.۰۴۴	-۳٫۵۱۳	-۶٫۹۳۹	-.۰۸۸
	مفروض نا برابری واریانس				-۱٫۶۷۴	۷۰٫۷۳۲	.۰۹۹	-۳٫۵۱۳	-۷٫۶۹۹	.۶۷۳

جدول۴-۸ .آزمون دو نمونه مستقل وضعیت تاهل در سواد مالی دانشجویان
استفاده از آزمون t برای دو نمونه مستقل که وجود تفاوت بین میانگین نمرات در دو گروه را بررسی می کند با فرض صفر، برابری میانگین ها و فرض مقابل برابر نبودن میانگین ها را آزمون می کند. با توجه به آماره t (017/2-) و سطح معناداری (۰۴۴/۰) که کوچکتر از ۰٫۰۵ می باشد. در نتیجه در سطح اطمینان ۹۵% فرض صفر رد می شود یعنی تفاوت بین میانگین نمرات دو گروه معنادار میباشد. بنابراین وضعیت تاهل در سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر معناداری داشته است. و با توجه به میانگین های دو گروه نشان می دهد سواد مالی افراد متاهل بیشتر از افراد مجرد می باشد.
فرضیه (۵-۴):وضعیت اشتغال در سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر داشته است.

	وضعیت اشتغال	N	میانگین	انحراف معیار
سواد مالی	غیر شاغل	۲۶۴	۲۷٫۷۶	۱۰٫۶۲۹
	شاغل	۱۲۰	۳۰٫۷۳	۱۵٫۳۵۷

جدول۴-۹٫آزمون دو نمونه مستقل وضعیت اشتغال در سواد مالی دانشجویان
		آزمون لوین برای برابری واریانس ها		آزمون t برای دو نمونه مستقل
		F	سطح معناداری	t	درجه آزادی	سطح معناداری	تفاضل میانگین	قاصله اطمینان ۹۵% برای تفاضل
								پایینی	بالایی
سواد مالی	مفروض برابری واریانس	.۰۰۱	.۹۷۵	-۲٫۱۹۸	۳۸۲	.۰۲۹	-۲٫۹۷۶	-۵٫۶۳۸	-.۳۱۴
	مفروض نا برابری واریانس			-۱٫۹۲۴	۱۷۲٫۷۶۲	.۰۵۶	-۲٫۹۷۶	-۶٫۰۲۹	.۰۷۸

استفاده از آزمون t برای دو نمونه مستقل که وجود تفاوت بین میانگین نمرات در دو گروه را بررسی می کند با فرض صفر، برابری میانگین ها و فرض مقابل برابر نبودن میانگین ها را آزمون می کند. با توجه به آماره t (198/2-) و سطح معناداری (۰۲۹/۰) که کوچکتر از ۰٫۰۵ می باشد. در نتیجه در سطح اطمینان ۹۵% فرض صفر رد می شود یعنی تفاوت بین میانگین نمرات دو گروه معنادار میباشد. بنابراین وضعیت اشتغال در سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر معناداری داشته است. و با توجه به میانگین های دو گروه نشان می دهد سواد مالی افراد شاغل بیشتر از افراد غیر شاغل می باشد.
فرضیه (۶-۴):حوزه فعالیت در سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر داشته است.

	حوزه فعالیت	N	میانگین		انحراف معیار
سواد مالی	امور مالی	۷۲	۳۳٫۱۷		۱۶٫۶۰۱
	امور غیر مالی	۴۴	۲۶٫۷۳		۱۲٫۷۸۹
جدول۴-۱۰٫آزمون دو نمونه مستقل حوزه فعالیت در سواد مالی دانشجویان
			آزمون لوین برای برابری واریانس ها		آزمون t برای دو نمونه مستقل
			F	سطح معناداری	t	درجه آزادی	سطح معناداری	تفاضل میانگین	قاصله اطمینان ۹۵% برای تفاضل
									پایینی	بالایی
سواد مالی	مفروض برابری واریانس		۱٫۹۵۴	.۱۶۵	۲٫۲۰۳	۱۱۴	.۰۳۰	۶٫۴۳۹	.۶۴۹	۱۲٫۲۳۰
	مفروض نا برابری واریانس				۲٫۳۴۴	۱۰۷٫۸۷۵	.۰۲۱	۶٫۴۳۹	.۹۹۵	۱۱٫۸۸۴

استفاده از آزمون t برای دو نمونه مستقل که وجود تفاوت بین میانگین نمرات در دو گروه را بررسی می کند با فرض صفر، برابری میانگین ها و فرض مقابل برابر نبودن میانگین ها را آزمون می کند. با توجه به آماره t (203/2) و سطح معناداری (۰۳/۰) که کوچکتر از ۰٫۰۵ می باشد. در نتیجه در سطح اطمینان ۹۵% فرض صفر رد می شود یعنی تفاوت بین میانگین نمرات دو گروه معنادار می باشد. بنابراین حوزه فعالیت در سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر معناداری داشته است. و با توجه به میانگین های دو گروه نشان می دهد سواد مالی افراد فعال در حوزه مالی بیشتر از افراد فعال در امور غیر مالی می باشد.
فرضیه (۷-۴):استقلال مالی در سواد مالی دانشجویان استان یزد تاثیر داشته است.

	استقلال مالی	N	میانگین		انحراف معیار
سواد مالی	مستقل	۱۱۱	۳۱٫۱۷		۱۵٫۲۵۷
	غیر مستقل	۲۷۳	۲۷٫۶۸		۱۰٫۸۳۶
جدول۴-۱۱٫آزمون دو نمونه مستقل استقلال مالی در سواد مالی دانشجویان
		آزمون لوین برای برابری واریانس ها		آزمون t برای دو نمونه مستقل
		F	سطح معناداری	t	درجه آزادی	سطح معناداری	تفاضل میانگین	قاصله اطمینان ۹۵% برای تفاضل
								پایینی	بالایی
سواد مالی	مفروض برابری واریانس	۱۳٫۸۰۵	.۰۰۰	۲٫۵۲۹	۳۸۲	.۰۱۲	۳٫۴۹۴	.۷۷۷	۶٫۲۱۰
	مفروض نا برابری واریانس			۲٫۱۹۸	۱۵۷٫۰۸۲	.۰۲۹	۳٫۴۹۴	.۳۵۴	۶٫۶۳۳

استفاده از آزمون t برای دو نمونه مستقل که وجود تفاوت بین میانگین نمرات در دو گروه را بررسی می کند با فرض صفر، برابری میانگین ها و فرض مقابل برابر نبودن میانگین ها را آزمون می کند. با توجه به آماره t (198/2) و سطح معناداری (۰۲۹/۰) که کوچکتر از ۰٫۰۵ می باشد. در نتیجه در سطح اطمینان ۹۵% فرض صفر رد می شود یعنی تفاوت بین میانگین نمرات دو گروه معنادار میباشد. بنابراین استقلال مالی در سواد مالی دانشجویان استان یزد تاثیر معناداری داشته است. با توجه به میانگین های دو گروه نشان می دهد سواد مالی افراد دارای استقلال مالی بیشتر از افراد فاقد استقلال مالی می باشند.
فرضیه (۸-۴):دانشکده تحصیلی در سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر داشته است.

جدول ۴-۱۲٫ آزمون همگنی واریانس هادانشکده تحصیلی در سواد مالی دانشجویان
سواد مالی
آماره لوین	درجه آزادی۱	درجه آزادی۲	سطح معناداری
۲٫۲۴۹	۴	۳۷۹	.۰۶۲

جدول۴-۱۳ . ازمون آنالیز واریانس یکطرفه دانشکده تحصیلی در سواد مالی دانشجویان

عامل	گروه ها	تعداد	میانگین	آمارهf	سطح معناداری
سواد مالی	اقتصاد،حسابداری و مدیریت	۱۰۰	۲۷٫۲۰	۴٫۱۶۴	.۰۰۳
	علوم انسانی	۹۸	۲۶٫۴۹
	علوم پایه	۲۹	۲۵٫۱۰
	فنی مهندسی	۱۵۱	۳۱٫۶۶
	پزشکی	۶	۳۲٫۰۰

ابتدا آزمون همگنی واریانس ها انجام شده که با توجه به آماره لوین و p-مقدار (۰۶۲/۰) که بزرگتر از ۰٫۰۵ می باشد فرض صفر رد نمی شود یعنی هر پنج گروه واریانس های برابری دارند،سپس با توجه به آزمون آنالیز واریانس یکطرفه و اندازه آماره F(164/4) و سطح معنا داری (۰۰۳/۰) که از ۰۵/۰ کوچکتر است در سطح اطمینان ۹۵% فرض صفر رد می شود لذا در سطح اطمینان ۹۵% تفاوت معنی داری بین حداقل دو میانگین ازپنج دانشکده تحصیلی در سواد مالی دانشجویان استان یزد وجود دارد. بنابراین دانشکده تحصیلی در سواد مالی دانشجویان تاثیر معناداری داشته است.
شکل۴-۱٫ دانشکده تحصیلی دانشجویان

آزمون های زوجی شفه
(I) دانشکده	(J) دانشکده	میانگین تفاضل (I-J)	خطای استاندارد	سطح معناداریsig	فاصله اطمینان ۹۵% برای تفاضل
					پایینی	بالایی
اقتصاد،حسابداری و مدیریت	علوم انسانی	.۷۱۰	۱٫۷۲۸	.۹۹۷	-۴٫۶۴	۶٫۰۶
	علوم پایه	۲٫۰۹۷	۲٫۵۶۵	.۹۵۵	-۵٫۸۴	۱۰٫۰۴
	فنی مهندسی	-۴٫۴۵۶	۱٫۵۶۸	.۰۹۱	-۹٫۳۱	.۴۰
	پزشکی	-۴٫۸۰۰	۵٫۱۱۱	.۹۲۷	-۲۰٫۶۲	۱۱٫۰۲
علوم انسانی	اقتصاد،حسابداری و مدیریت	-.۷۱۰	۱٫۷۲۸	.۹۹۷	-۶٫۰۶	۴٫۶۴
	علوم پایه	۱٫۳۸۶	۲٫۵۷۱	.۹۹۰	-۶٫۵۷	۹٫۳۴
	فنی مهندسی	-۵٫۱۶۶*	۱٫۵۷۷	.۰۳۱	-۱۰٫۰۵	-.۲۸
	پزشکی	-۵٫۵۱۰	۵٫۱۱۴	.۸۸۴	-۲۱٫۳۴	۱۰٫۳۲
علوم پایه	اقتصاد،حسابداری و مدیریت	-۲٫۰۹۷	۲٫۵۶۵	.۹۵۵	-۱۰٫۰۴	۵٫۸۴
	علوم انسانی	-۱٫۳۸۶	۲٫۵۷۱	.۹۹۰	-۹٫۳۴	۶٫۵۷
	فنی مهندسی	-۶٫۵۵۲	۲٫۴۶۵	.۱۳۵	-۱۴٫۱۸	۱٫۰۸
	پزشکی	-۶٫۸۹۷	۵٫۴۵۴	.۸۰۹	-۲۳٫۷۸	۹٫۹۹
فنی مهندسی	اقتصاد،حسابداری و مدیریت	۴٫۴۵۶	۱٫۵۶۸	.۰۹۱	-.۴۰	۹٫۳۱
	علوم انسانی	۵٫۱۶۶*	۱٫۵۷۷	.۰۳۱	.۲۸	۱۰٫۰۵
	علوم پایه	۶٫۵۵۲	۲٫۴۶۵	.۱۳۵	-۱٫۰۸	۱۴٫۱۸
	پزشکی	-.۳۴۴	۵٫۰۶۲	۱٫۰۰۰	-۱۶٫۰۱	۱۵٫۳۳
پزشکی	اقتصاد،حسابداری و مدیریت	۴٫۸۰۰	۵٫۱۱۱	.۹۲۷	-۱۱٫۰۲	۲۰٫۶۲
	علوم انسانی	۵٫۵۱۰	۵٫۱۱۴	.۸۸۴	-۱۰٫۳۲	۲۱٫۳۴
	علوم پایه	۶٫۸۹۷	۵٫۴۵۴	.۸۰۹	-۹٫۹۹	۲۳٫۷۸
	فنی مهندسی	.۳۴۴	۵٫۰۶۲	۱٫۰۰۰	-۱۵٫۳۳	۱۶٫۰۱

جدول۴-۱۴٫آزمون های زوجی شفه،دانشکده تحصیلی در سوادمالی دانشحویان
با توجه به آزمون های زوجی شفه نشان می دهد سواد مالی بین دانشکده علوم انسانی با دانشکده فنی مهندسی متفاوت می باشد. از طرفی نمودار بالا نشان می دهد دانشکده فنی و مهندسی نسبت به دانشکده علوم انسانی میانگین سواد مالی بیشتری دارد.
فرضیه (۹-۴):مقطع تحصیلی در سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر داشته است.

جدول۴-۱۵٫ آزمون همگنی واریانس هامقطع تحصیلی در سواد مالی دانشجویان
آماره لوین	درجه آزادی۱	درجه آزادی۲	سطح معناداری
۱٫۳۱۴	۳	۳۸۰	.۲۶۹

جدول۴-۱۶ .ازمون آنالیز واریانس یکطرفه مقطع تحصیلی در سواد مالی دانشجویان

عامل	گروه ها	تعداد	میانگین	آمارهf	سطح معناداری
سواد مالی	کاردانی	۱۶۰	۲۷٫۸۸	.۸۶۵	.۴۵۹
	کارشناسی	۲۱۳	۲۹٫۳۹
	کارشناسی ارشد	۴	۲۲٫۰۰
	دکتری	۷	۲۹٫۷۱

ابتدا آزمون همگنی واریانس ها انجام شده که با توجه به آماره لوین و p-مقدار (۲۶۹/۰) که بزرگتر از ۰٫۰۵ می باشد فرض صفر رد نمی شود یعنی هر چهار گروه واریانس های برابری دارند،سپس با توجه به آزمون آنالیز واریانس یکطرفه و اندازه آماره F(865/0) و سطح معنا داری (۴۵۹/۰) که از ۰۵/۰ بزرگتر است در سطح اطمینان ۹۵% فرض صفر رد نمی شود لذا در سطح اطمینان ۹۵% تفاوت معنی داری بین چهار گروه در سواد مالی دانشجویان وجود ندارد. بنابراین مقطع تحصیلی در سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر معناداری نداشته است.
فرضیه(۱۰-۴): رشته مقطع متوسطه در سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر داشته است.

جدول ۴-۱۷٫آزمون همگنی واریانس هارشته مقطع متوسطه در سواد مالی دانشجویان
آماره لوین	درجه آزادی۱	درجه آزادی۲	سطح معناداری
۲٫۵۰۲	۳	۳۸۰	.۰۵۶

جدول۴-۱۸ .آزمون آنالیز واریانس یکطرفه رشته مقطع متوسطه در سواد مالی دانشجویان

عامل	گروه ها	تعداد	میانگین	آمارهf	سطح معناداری
سواد مالی	ریاضی فیزیک	۶۳	۳۱٫۸۱	۳٫۰۹۲	.۰۲۷
	علوم تجربی	۶۴	۲۷٫۲۵
	علوم انسانی	۶۳	۲۵٫۵۹
	هنرستان و سایر	۱۹۴	۲۹٫۱۵

ابتدا آزمون همگنی واریانس ها انجام شده که با توجه به آماره لوین و p-مقدار (۰۵۶/۰) که بزرگتر از ۰٫۰۵ می باشد فرض صفر رد نمی شود یعنی هر چهار گروه واریانس های برابری دارند،سپس با توجه به آزمون آنالیز واریانس یکطرفه و اندازه آماره F(092/3) و سطح معنا داری (۰۲۷/۰) که از ۰۵/۰ کوچکتر است در سطح اطمینان ۹۵% فرض صفر رد می شود لذا در سطح اطمینان ۹۵% تفاوت معنی داری بین حداقل دو میانگین ازچهار گروه در سواد مالی دانشجویان وجود دارد. بنابراین رشته مقطع متوسطه در سواد مالی دانشجویان استان یزد تاثیر معناداری داشته است.
شکل۴-۲ .رشته تحصلی مقطع متوسطه دانشجویان

جدول۴-۱۹٫آزمون های زوجی شفه، رشته مقطع متوسطه در سواد مالی دانشجویان
(I) رشته متوسطه	(J) رشته متوسطه	میانگین تفاضل (I-J)	خطای استاندارد	سطح معناداریsig	فاصله اطمینان ۹۵% برای تفاضل
					پایینی	بالایی
ریاضی فیزیک	علوم تجربی	۴٫۵۶۰	۲٫۱۷۶	.۲۲۴	-۱٫۵۵	۱۰٫۶۷
	علوم انسانی	۶٫۲۲۲*	۲٫۱۸۴	.۰۴۵	.۰۹	۱۲٫۳۶
	هنرستان و سایر	۲٫۶۵۵	۱٫۷۷۸	.۵۲۷	-۲٫۳۴	۷٫۶۵
علوم تجربی	ریاضی فیزیک	-۴٫۵۶۰	۲٫۱۷۶	.۲۲۴	-۱۰٫۶۷	۱٫۵۵
	علوم انسانی	۱٫۶۶۳	۲٫۱۷۶	.۹۰۰	-۴٫۴۵	۷٫۷۷
	هنرستان و سایر	-۱٫۹۰۵	۱٫۷۶۷	.۷۶۲	-۶٫۸۷	۳٫۰۶
علوم انسانی	ریاضی فیزیک	-۶٫۲۲۲*	۲٫۱۸۴	.۰۴۵	-۱۲٫۳۶	-.۰۹
	علوم تجربی	-۱٫۶۶۳	۲٫۱۷۶	.۹۰۰	-۷٫۷۷	۴٫۴۵
	هنرستان و سایر	-۳٫۵۶۷	۱٫۷۷۸	.۲۶۰	-۸٫۵۶	۱٫۴۲
هنرستان و سایر	ریاضی فیزیک	-۲٫۶۵۵	۱٫۷۷۸	.۵۲۷	-۷٫۶۵	۲٫۳۴
	علوم تجربی	۱٫۹۰۵	۱٫۷۶۷	.۷۶۲	-۳٫۰۶	۶٫۸۷
	علوم انسانی	۳٫۵۶۷	۱٫۷۷۸	.۲۶۰	-۱٫۴۲	۸٫۵۶
*. The mean difference is significant at the 0.05 level.

با توجه به آزمون های زوجی شفه نشان می دهد سواد مالی رشته علوم انسانی با گروه ریاضی،فیزیک متفاوت می باشد.از طرفی نمودار بالا نشان می دهد رشته ریاضی،فیزیک نسبت به رشته علوم انسانی میانگین سواد مالی بیشتری دارد.
فرضیه (۱۱-۴):سطح تحصیلات پدردر سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر داشته است.

جدول ۴-۲۰٫ آزمون همگنی واریانس هاسطح تحصیلات پدردر سواد مالی دانشجویان
آماره لوین	درجه آزادی۱	درجه آزادی۲	سطح معناداری
.۳۹۳	۴	۳۷۹	.۸۱۴

جدول ۴-۲۱٫ ازمون آنالیز واریانس یکطرفه سطح تحصیلات پدردر سواد مالی دانشجویان

عامل	گروه ها	تعداد	میانگین	آمارهf	سطح معناداری
سواد مالی	زیر دیپلم	۱۵۸	۲۸٫۲۵	.۸۹۵	.۴۶۷
	دیپلم و فوق دیپلم	۱۴۵	۲۹٫۸۵
	کارشناسی	۵۸	۲۷٫۵۲
	کارشناسی ارشد	۱۶	۲۹٫۲۵
	دکتری	۷	۲۲٫۸۶

ابتدا آزمون همگنی واریانس ها انجام شده که با توجه به آماره لوین و p-مقدار (۸۱۴/۰) که بزرگتر از ۰٫۰۵ می باشد فرض صفر رد نمی شود یعنی هر پنج گروه واریانس های برابری دارند،سپس با توجه به آزمون آنالیز واریانس یکطرفه و اندازه آماره F(895/0) و سطح معنا داری (۴۶۷/۰) که از ۰۵/۰ بزرگتر است در سطح اطمینان ۹۵% فرض صفر رد نمی شود لذا تفاوت معنی داری بین میانگین های پنج گروه در سواد مالی دانشجویان وجود ندارد. بنابراین سطح تحصیلات پدر در سواد مالی دانشجویان استان یزد تاثیر نداشته است.
فرضیه (۱۲-۴):سطح تحصیلات مادردر سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر داشته است.

جدول۴-۲۲٫ آزمون همگنی واریانس هاسطح تحصیلات مادردر سواد مالی دانشجویان
آماره لوین	درجه آزادی۱	درجه آزادی۲	سطح معناداری
۱٫۶۱۶	۴	۳۷۹	.۱۶۹

جدول۴-۲۳٫ آزمون آنالیز واریانس یکطرفه سطح تحصیلات مادردر سواد مالی دانشجویان

عامل	گروه ها	تعداد	میانگین	آمارهf	سطح معناداری
سواد مالی	زیر دیپلم	۱۹۲	۲۸٫۷۱	۱٫۵۷۸	.۱۷۹
	دیپلم و فوق دیپلم	۱۴۱	۲۹٫۴۵
	کارشناسی	۳۹	۲۶٫۱۵
	کارشناسی ارشد	۷	۳۳٫۷۱
	دکتری	۵	۱۹٫۲۰

ابتدا آزمون همگنی واریانس ها انجام شده که با توجه به آماره لوین و p-مقدار (۱۶۹/۰) که بزرگتر از ۰٫۰۵ می باشد فرض صفر رد نمی شود یعنی هر پنج گروه واریانس های برابری دارند،سپس با توجه به آزمون آنالیز واریانس یکطرفه و اندازه آماره F(578/1) و سطح معنا داری (۱۷۹/۰) که از ۰۵/۰ بزرگتر است در سطح اطمینان ۹۵% فرض صفر رد نمی شود لذا تفاوت معنی داری بین میانگین های پنج گروه در سواد مالی دانشجویان وجود ندارد. بنابراین سطح تحصیلات مادر در سواد مالی دانشجویان استان یزد تاثیر نداشته است.
فرضیه (۱۳-۴):درآمددر سواد مالی دانشجویان استان یزدتاثیر داشته است.

جدول۴-۲۴٫ آزمون همگنی واریانس هادرآمددر سواد مالی دانشجویان
آماره لوین	درجه آزادی۱	درجه آزادی۲	سطح معناداری
۱٫۰۳۴	۵	۳۷۸	.۳۹۷

جدول۴-۲۵٫ آزمون آنالیز واریانس یکطرفه درآمددر سواد مالی دانشجویان

عامل	گروه ها	تعداد	میانگین	آمارهf	سطح معناداری
سواد مالی	کمتر از پانصد هزار تومان	۲۳	۲۵٫۳۹	.۵۹۰	.۷۰۷
	از پانصد هزار تا هفتصد و پنجاه هزار تومان	۷۴	۲۸٫۴۳
	از هفتصد و پنجاه هزارتا یک میلیون تومان	۱۰۰	۲۹٫۵۲
	از یک میلیون تا یک میلیون و پانصد هزار تومان	۷۳	۲۹٫۷۰
	از یک میلیون و پانصد هزار تا دو میلیون تومان	۵۶	۲۸٫۵۷
	بیش از دو میلیون تومان	۵۸	۲۷٫۷۲

ابتدا آزمون همگنی واریانس ها انجام شده که با توجه به آماره لوین و p-مقدار (۳۹۷/۰) که بزرگتر از ۰٫۰۵ می باشد فرض صفر رد نمی شود یعنی هر شش گروه واریانس های برابری دارند،سپس با توجه به آزمون آنالیز واریانس یکطرفه و اندازه آماره F(590/0) و سطح معنا داری (۷۰۷/۰) که از ۰۵/۰ بزرگتر است در سطح اطمینان ۹۵% فرض صفر رد نمی شود لذا تفاوت معنی داری بین میانگین های شش گروه در سواد مالی دانشجویان وجود ندارد. بنابراین درآمد در سواد مالی دانشجویان استان یزد تاثیر نداشته است.
فصل ۵
نتیجه گیری و پیشنهادات
۵-۱ - مقدمه
کار پژوهش پس از انتخاب موضوع با داده‌های خام آغاز می­گردد و محقق با بهره گرفتن از داده‌های خام و فرضیات
مربوطه و روش‌های انجام پژوهش اقدام به آزمون فرضیات نموده و پس از آن مرحله نتیجه‌گیری می‌باشد . با این
تفاصیل آنچه در ادامه این فصل ارائه می‌شود نتایج تحلیل فرضیات تحقیق در جهت دستیابی به اهداف آن است
که بر اساس توصیف‌ ها ، آزمون‌ها و تحلیل‌های مندرج در فصل چهارم بنا نهاده شده است؛ در این مسیر تلاش
محقق بر این بوده که تا حد امکان کلیه جوانب را در نتایج مد نظر قرار داده و قضاوت‌هایی دقیق و مستند ارائه
نماید ؛ در پایان نیز پیشنهاد‌هایی ارائه خواهد شد.
۵-۲ – خلاصه پژوهش
جدول زیر خلاصه نتایج حاصل از آزمون فرضیات تحقیق را نشان می‌دهد.
جدول ۵-۱٫ نتایج حاصل از آزمون فرضیات تحقیق

فرضیات تحقیق	نتیجه آزمون فرض
فرضیه (۱): دانشجویان استان یزد از نظر مالی باسواد هستند.	رد
فرضیه (۲): بین رفاه مالی و سواد مالی دانشجویان استان یزد رابطه معناداری وجود دارد.	تأیید
فرضیه (۳): رفاه ذهنی و سواد مالی دانشجویان استان یزد رابطه معناداری وجود دارد.	رد
فرضیه (۴): متغیرهای جمعیت شناختی دانشجویان بر سواد مالی آن‌هاتأثیر می‌گذارد.
فرضیه (۱-۴): سن در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر داشته است.	تأیید
فرضیه (۲-۴): معدل کل در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر داشته است.	رد
فرضیه (۳-۴): جنسیت در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر داشته است.	تأیید
فرضیه (۴-۴): وضعیت تأهل در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر داشته است.	تأیید
فرضیه (۵-۴): وضعیت اشتغال در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر داشته است.	تأیید
فرضیه (۶-۴): حوزه فعالیت در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر داشته است.	تأیید
فرضیه (۷-۴): استقلال مالی در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر داشته است.	تأیید
فرضیه (۸-۴): دانشکده تحصیلی در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر داشته است.	تأیید
فرضیه (۹-۴): مقطع تحصیلی در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر داشته است.	رد
فرضیه (۱۰-۴): رشته مقطع متوسطه در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر داشته است.	تأیید
فرضیه (۱۱-۴): سطح تحصیلات پدردر سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر داشته است.	رد
فرضیه (۱۲-۴): سطح تحصیلات مادر در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر داشته است.	رد
فرضیه (۱۳-۴): درآمددر سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر داشته است.	رد

۵-۳ - نتایج پژوهش

• فرضیه اول در خصوص سنجش سواد مالی دانشجویان استان یزد مطرح و آزمون گردید. نتایج بررسی این فرضیه حکایت از عدم کفایت سواد مالی دانشجویان مورد نظر بود و این بدین مفهوم است که آن­ها توانایی قضاوت آگاهانه و تصمیم‌گیری موثر در استفاده از منابع پولی و مدیریت آن را ندارند. از دلایل عمده این نتیجه می توان به عدم آموزش مولفه های سواد مالی در تمام سطوح آموزشی ایران اشاره نمود.نتایج این فرضیه با نتیجه تحقیقات معین‌الدین (۱۳۹۰)، صبری و همکاران (۲۰۱۰)، هانا و همکاران ( ۲۰۱۱) همسو می­باشد ولی با یافته­های پنگ و همکاران(۲۰۰۷) و کوجو(۲۰۱۰) همسویی ندارد.
• فرضیه دوم در خصوص معنادار بودن رابطه بین رفاه مالی و سواد مالی دانشجویان استان یزد مطرح و آزمون گردید. نتایج بررسی داده ­های به دست آمده نشان داد که بین رفاه مالی و سواد مالی دانشجویان استان یزد ارتباط معنادار و مستقیم وجود دارد؛ بنابراین می­توان گفت هرچقدر توانایی افراد در استفاده از دانش و مهارت برای مدیریت منابع مالی خود یعنی همان سواد مالی بهتر باشد، درک او نیز ازجنبه‌های مالی و غیرمادی وضعیت مالی شامل رضایت از درآمد و پس انداز، آگاهی از موقعیت‌های سایر افراد، توانایی برآورده ساختن نیازها، حس امنیت مادی و حس راحتی، احساس عدالت و رضایت نسبت به سیستم توزیع درآمد در جامعه هم بهتر خواهد بود؛ به بیان دیگر فرد سطح رفاه مالی خود را مساعد تلقی می­ کند.
• فرضیه سوم در خصوص معنادار بودن رابطه بین رفاه ذهنی و سواد مالی دانشجویان استان یزد مطرح شد که نتایج نشان داد که بین رفاه ذهنی و سواد مالی دانشجویان استان یزد رابطه معناداری وجود ندارد. در نتیجه می­توان گفت که با توجه به اینکه رفاه ذهنی دربرگیرنده ارزیابی­های مثبت و منفی افراد از زندگی­شان می­باشد و از چهار بعد شادکامی، کیفیت زندگی، رضایت از زندگی و رضایت محیطی تشکیل شده است و حیطه وسیعی از زندگی فرد را تحت پوشش خود قرار می‌دهد، نمی­ توان گفت که تنها داشتن سواد مالی کافی و توانایی گرفتن تصمیمات موثر و قابل‌استفاده در مدیریت پول، می‌تواند این مؤلفه را به طور مستقیم تحت­الشعاع خود قرار دهد.
• فرضیه چهارم تحقیق و فرضیات فرعی آن در خصوص تاثیر متغیرهای جمعیت شناختی بر سطح سواد مالی دانشجویان مطرح و آزمون گردید که مشخص شدکه متغیر­های سن، جنسیت، وضعیت تأهل، اشتغال، حوزه فعالیت، استقلال مالی، دانشکده تحصیلی، رشته مقطع متوسطه و سطح درآمد بر سواد مالی دانشجویان موثر بوده است و متغیر­های معدل کل، رشته تحصیلی مقطع متوسطه و تحصیلات پدر و مادر بر سواد مالی گروه تحت بررسی تأثیری نداشته است. در ادامه نتیجه فرضیات فرعی و مقایسه آن نتایج با تحقیقات پیشین درمورد هریک از متغیر­های جمعیت شناختی به تفکیک بیان می­گردد:
• فرضیه (۱-۴)در خصوص بررسی رابطه بین سن و سواد مالی مطرح شد که مشخص شد رابطه معنادار و مستقیم بین این دو متغیر وجود دارد؛ بنابراین سن در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر دارد. که نتایج این فرضیه با نتیجه یافته­های کلکرک و نتر (۲۰۰۹) وکیندل(۲۰۱۰) تطابق داشته ولی با تحقیقات دواراک و هنلی(۲۰۱۰) و بلیندا و مندیگما (۲۰۱۳) مطابقت ندارد.
• فرضیه (۲-۴) در خصوص بررسی معدل کل در سواد مالی دانشجویان استان یزد مطرح شد که نتیجه آزمون این فرضیه نشان داد بین معدل کل و سواد مالی رابطه معناداری وجود ندارد؛ بنابراین معدل کل در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر ندارد.
• فرضیه (۳-۴)در خصوص بررسی رابطه بین جنسیت و سواد مالی مطرح شد که مشخص شد رابطه معنادار و مستقیمی بین این دو متغیر وجود دارد. علاوه بر این باید گفت که سطح سواد مالی مردان بیشتر از زنان بوده است که دلیل آن را می‌توان حضور بیشتر مردان در اجتماع و آگاهی آن­ها در مورد مسائل اقتصادی جامعه و مدیریت منابع پولی خانواده که در جامعه امروزی بیشتر بر عهده مردان می­باشد، دانست. نتیجه به دست آمده با نتایج مطالعات کلکرک و نتر (۲۰۰۹) و ابرئو و مندز(۲۰۱۰) همسو می­باشد ولی با نتایج یافته­های کیندل(۲۰۱۰) و بلیندا و مندیگما (۲۰۱۳) همسویی ندارد.
• فرضیه (۴-۴) در خصوص بررسی وضعیت تأهل در سواد مالی دانشجویان استان یزد بوده است. نتایج نشان داد که سواد مالی دانشجویان تحت تأثیر وضعیت تأهل آن­ها می‌باشد؛ بدین صورت که افراد متأهل سطح سوادمالی بالاتری نسبت به افراد مجرد دارند.نتیجه تحقیق با یافته­های تحقیق کلکرک و نتر (۲۰۰۹) مطابقت داشته ولی با نتایج تحقیق ابرئو و مندز(۲۰۱۰) تطابق ندارد.
• فرضیه (۵-۴) در مورد بررسی وضعیت اشتغال در سواد مالی دانشجویان استان یزد مطرح شد که مشخص گردید وضعیت اشتغال بر سواد مالی تأثیر داشته و افراد شاغل سواد مالی بالاتری نسبت به غیر شاغل دارند که دلیل آن را می‌توان آگاهی و دانش در مورد مسائل اقتصادی دانست که باعث می‌شود که مدیریت منابع پولی خود را بهتر انجام دهند. نتیجه فرضیه با نتیجه تحقیق التمیمی و بن کالی(۲۰۰۹) همسو می‌باشد ولی با تحقیق بلیندا و مندیگما (۲۰۱۳) همسویی ندارد.
• فرضیه (۶-۴) درخصوص بررسی حوزه فعالیت در سواد مالی دانشجویان استان یزد آزمون شد که نتایج نشان داد حوزه فعالیت افراد در امور مالی بر سواد مالی آن­ها تأثیرگذار بوده است که نتیجه به دست آمده نشان‌دهنده این است که فعالیت در این حوزه باعث می­ شود دانش فرد در مورد مسائل مالی و اقتصادی و توانایی وی در کسب اطلاعات، تجزیه و تحلیل و مدیریت وضعیت مالی شخصی‌اش بهتر شود.
• فرضیه (۷-۴) درمورد بررسی استقلال مالی در سواد مالی دانشجویان استان یزد بود که نتیجه بررسی فرضیه نشان داد، استقلال مالی در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر معناداری داشته است که با توجه به تحلیل‌های انجام‌شده نیز می‌توان گفت سواد مالی افراد دارای استقلال مالی، بیشتر از افراد فاقد استقلال مالی می‌باشد که دلیل آن را می توان آشنایی و آگاهی بیشتر این گروه در مورد مسائل مالی و اقتصادی دانست. این نتیجه با یافته‌های تحقیق معین‌الدین (۱۳۹۰) همخوانی دارد.
• فرضیه (۸-۴) در خصوص بررسی رابطه بین دانشکده تحصیلی و سواد مالی دانشجویان استان یزد مطرح و آزمون گردید که نتایج فرضیه نشان داد، دانشکده تحصیلی در سواد مالی دانشجویان تأثیر معناداری داشته است؛ علاوه براین معلوم گردید، دانشجویان دانشکده فنی و مهندسی نسبت به دانشکده علوم انسانی میانگین سواد مالی بیشتری دارد. دلیل این امر را می­توان برخورداری دانشجویان این دانشکده از قدرت تجزیه و تحلیل بهتر در حل مسائل دانست. این نتیجه با یافته­های تحقیق معین‌الدین(۱۳۹۰) همخوانی دارد اما با یافته‌های تحقیق یوسفی(۱۳۹۰) همخوانی ندارد.
• فرضیه (۹-۴) در مورد تاثیر سطح تحصیلات بر سطح سواد مالی دانشجویان استان یزد بود که تحلیل داده ­های تحقیق نشان داد، تفاوت معنی‌داری بین چهار گروه مورد بررسی( کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری) در سطح سواد مالی دانشجویان دیده نمی­ شود؛ بنابراین مقطع تحصیلی در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر معناداری نداشته است.نتیجه به دست آمده با نتیجه تحقیق کیندل(۲۰۱۰) همخوانی ندارد اما با تحقیق یوسفی (۱۳۹۰) همخوانی دارد.
• فرضیه (۱۰-۴) در خصوص تاثیر رشته مقطع متوسطه در سواد مالی دانشجویان استان یزد مطرح گردید که نتایج بررسی­ها نشان داد رشته مقطع متوسطه در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر معناداری داشته است و دانش آموزان رشته ریاضی،فیزیک نسبت به رشته علوم انسانی میانگین سواد مالی بیشتری دارند که می‌توان دلیل آن را برخورداری توانایی دانش ­آموزان این رشته در تجزیه و تحلیل و حل بهتر مسائل دانست.
• فرضیات (۱۱-۴) و (۱۲-۴) در مورد بررسی سطح تحصیلات پدر و مادر در سواد مالی دانشجویان استان یزد مورد بررسی قرار گرفت که نتایج آزمون فرضیه نشان داد، سطح تحصیلات پدر و مادر برسطح سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر نداشته است. نتیجه به دست آمده با یافته تحقیق راحت دهمرده (۱۳۹۰) همخوانی دارد اما با تحقیق مورفی(۲۰۰۵) مطابقت ندارد.
• فرضیه (۱۳-۴) درخصوص بررسی سطح درآمد در سواد مالی دانشجویان استان یزد مطرح و آزمون شد که مشخص شد، سطح درآمد بر سطح سواد مالی دانشجویان تأثیری نداشته است و و بین افراد با گروه ­های درآمدی متفاوت از نظر سواد مالی تفاوت معناداری وجود ندارد. این نتیجه با یافته­های تحقیق یوسفی (۱۳۹۰) همسو می‌باشد اما با نتایج تحقیق ابرئو و مندز(۲۰۱۰) همسویی ندارد.

۵-۴- محدودیت های تحقیق
از جمله محدودیت های این تحقیق می توان به عدم همکاری برخی دانشجویان در پر کردن پرسشنامه و برگشت آن اشاره کرد. همچنین امکان دسترسی محقق به برخی منابع اطلاعاتی وجود نداشته است.
۵-۵- پیشنهادات مبتنی بر نتایج حاصل از تحقیق حاضر

• با درنظرگرفتن این نکته که امروزه دانشگاه­ها به عنوان آخرین پل قبل از ورود افراد به زندگی مستقل در جامعه قرار دارند، بنابراین نقش آن­ها در افزایش مهارت­ های مالی افراد بسیار حائز اهمیت است و باید با ارائه واحد­هایی برای آموزش مهارت و دانش مالی در سطوح مختلف به دانشجویان تلاش کنند؛ علاوه براین دانشگاه­ها به عنوان متولیان اصلی برگزاری همایش­های علمی در کشور باید همایش­ها و کنفرانس­هایی با موضوعات مختلف در زمینه ­های مالی برگزار کنند تا سطح بینش مالی دانشجویان را ارتقا دهند. توجه به موارد ذکرشده کمک می‌کند تا دانشجویان در آینده در محیط کاری خود عملکرد بهتری داشته باشند و در محیط شخصی زندگی خود نیز تصمیمات بهتری بگیرند و از امنیت رفاهی و اقتصادی بیشتری برخوردار شوند و کمتر تحت تأثیر فشارهای اجتماعی و روانی قرار گیرند.
• با توجه به نقش استقلال مالی دانشجویان در داشتن سواد مالی مناسب لازم است خانواده­ها و متولیان برنامه­ ریزی که در رأس آن دولت قرار دارد، زمینه ­های برخورداری از استقلال مالی را برای آن­ها از قبیل برنامه­ ریزی برای آموزش­های مالی مناسب و ایجاد زمینه ­های شغلی مناسب در جامعه را برای این قشر فراهم کنند.
• پیشنهاد می‌گردد با توجه به نقش بارز رسانه­های دیداری و شنیداری در موثر بودن آموزش­های مختلف به افراد جامعه ، آن‌ها به طرق مختلف از تبلیغات گرفته تا کتاب و فیلم و غیره در برجسته کردن موضوع سواد مالی به عنوان موضوع حیاتی برای رسیدن به رفاه بیشتر در زندگی اجتماعی تلاش نمایند و از این طریق سطح آگاهی و دانش مردم را افزایش دهند.
• پیشنهاد می گردد با توجه به نقش سواد مالی ، شرکتهای مشاوره و سرمایه گذاری در راستای مدیریت و کنترل سواد مالی در جهت بهبود درآمد مالی افراد ، تاسیس کرد .

۵-۶ –پیشنهادات برای تحقیقات آتی

• پیشنهاد می­گردد در تحقیقات آتیبه بررسی سطح سواد مالی در بین اقوام مختلف ایرانی پرداخته شود تا نتایج مقایسات سطح سواد مالی در بین فرهنگ‌ها و قومیت‌های مختلف نیز ارائه گردد.
• پیشنهاد می­گردد محققین در تحقیقات آتی به بررسی تأثیر متغیرهای تأثیرگذار بر سطح سواد مالی افراد جامعه به صورت مقایسه‌ای در ایران و کشورهای دیگر بپردازند.
• با توجه به اینکه این تحقیق در زمینۀ سنجش سواد مالی صورت پذیرفته است، پژوهشهای دیگری می تواند در زمینۀ سایر سطوح سواد مالی صورت پذیرد.
• می توان این تحقیق را در جوامع آماری دیگر نیز انجام داد و با توجه به ویژگیهای جمعیت شناختی ،اجتماعی، فرهنگ و خواسته های افراد آن بخش از جامعه به عوامل مؤثر دست یافت.

مراجع
مراجع لاتین:

1. Barbara, O., Jing, J., (2005), financially distressed consumers: their financial practice, financial well-being and health, 16, pp. 71-85.
2. Bird, S., (2008), financial literacy among university students¸ An Australian case study¸ University of Wollongong, Available at: http://ro.uow.edu.au/theses/112.
3. Bodvarsson, O., & walder, R., (2004), Do parental cash transfers, weaken performance in college, Economics of education review, 23(5), 483-495.
4. Chen, H. and Volpe, R.P, (2005), Financial Literacy, Education, and Services in the Workplace, A Journal of Applied Topics in Business and Economics. [Online], available: zttp//www.westga.edu/~bquest/2005/workplace.pdf .
5. Cude, B. J., (2010), financial literacy, the journal of consumer affairs, vol. 44, N. 2.
6. Danes, S. M., Haberman, H. R., (2007), Teen financial knowledge, self-efficiency and behavior: A gendered view, financial counseling and planning journal, 18, 48-60.
7. Drake, Margaret Vandervoort., (2004), Financial well-being and the need for Employer-spon sored Financial Literacy Education as Reported by Employees of a Texas Public Research University, Available at: http//Proquest.umi.com. P.256
8. Dvorak¸ T., & Hanly¸ H., (2010), Financial Literacy and design of retirement plans, The journal of socio - Economics, vol. 39: 645 – ۶۵۲٫
9. Eitel, Susan J, (2007), First-generation female college students’ Financial Literacy: Barriers to persistence and degree completion, pp.221. Available at: http//Proquest.umi.com.
10. Fergusson, D., and Horwood, L., (1981), the measurement of family material well-being, journal of family Issues, 14, 725-749.
11. Fox, J., Bartholoma, S., (2000), building the case for financial education, the journal of consumer affairs, 39 (1), 195-214.
12. Garman, E.T., & Forgue¸ R.E., (2000) ¸Personal Finance, (۶^thed.). Boston: Honunhton Mifflin.
13. Goldsmith, E., (2000), Resource management for individual and family, Belmont, CA: wads worth learning.
14. Hayhoe, C., Lea, I., (1990), Difference in spending habits and credit card use of college student, journal of consumer affairs, 34, 113-133.
15. Hogarth, M., (2002), financial education and economic development, international conference hosted by Russian GA presidency in corporation with OECD.
16. Huston, S., (2010), Measuring financial literacy, journal of consumer affairs, 44, 296-316.
17. Jacobs, B., (2000), turn bling tower of babel: subprime securitization and the credit crises, financial annals journals, 65, 16-28.
18. Joo, S. and Garman, E.T., (1998), The Potential Effects of Workplace Financial Education Based on the Relationship Between Personal Financial Wellness and Worker Job productivity, Personal Finances and Worker Productivity, Vol. 2, No. 1,pp. 163-173.
19. Joo, S., Gable, J., (2004), credit card attitudes and behavior of student college, Journal of family and Economic Issues, 37, 405-416.
20. Katlin, j., (2010), financial satisfaction: personal finance-work conflict and work outcome, financial consoling and planning education conference, Scottsdale, AZ, 38-45.
21. Lusardi, A., Mitchell, O. S., (2006), Financial literacy and planning: implications for retirement wellbeing, Netherlands Central Bank, Research Department in its series DNB working papers, n. 28.
22. Lyons, A (2004), A Profile of Financially at-risk College Students, The Journal of Consumer Affairs, vol 38(1), 56-80.
23. Malcoan, A., (2011), quality of life and subjective well-being in undergraduate students, Procedia social and behavioral sciences, 15, pp. 2843-2847.
24. Malone, K., Susan, D., (2010), perception of financial well-being among American woman in diverse families, I Fam Econ ISS, 41, 63-81.
25. Mc Gregor, S., Smith, E., (1998), expanding our understanding of quality of life, journal of family and science, 90, 2-6.
26. Monticone¸ C., (2010), How much does wealth matter in the Acquision of financial literacy, The Journal of consumer Affairs ¸vol .44, No. 2,403 – ۴۲۲
27. Mullins, patricia o’connel, (2007), Financial Knowledge and Communication of Teenagers and their Parent or Guardian, Proquest, pp.276.
28. Murphy, D. S., & Yetmar¸ S., (2010), personal financial planning attitudes: a preliminary study of graduate students, Management research review, vol 33. No .8: 811 -817.
29. Neill, B., Benoit, S., (2005), financially distressed consumer: their financial practices, financial consoling and planning education conference, 16, 15-34.
30. Pang¸ M. F (2010), Boosting financial literacy: Benefits from learning study, Inster Sci, vol 39, 659 -677.
31. Peng,C.M , Bartholomue, S, Fox ¸ J & cravener¸ C., (2007), The Impact of Personal Finance Education Delivered in high school and College courses, Journal of family and Economic Issues , vol 28: 265 -284.
32. Porter, N. M., (1990), testing a model of financial wellbeing, financial consoling and planning education, 4, 135-164.
33. Sabri, M., F., Maurice mac Donald, Tahira & k., ltira – JariuhMasud, (2010), Credit Card Ownership among American High School Seniors, Journal of Family and Economic Issues, 31:151-160.
34. Shogern, A., (2006), the role of positive psychology constructs in predicting life satisfaction in adolescents with and without cognitive disabilities, positive psychology, 1, 37-52.
35. Strumpel, B., (1976), economic means for human needs, personal finance and worker productivity, 2, 68-74.
36. Tituse, P., (1998), net worth and financial satisfaction as a function of household money manager, journal of family and science, 2, PP. 23-43.
37. Vitt, L. A, anderson, C, A, and kent, J., Lyter, (2000), personal finance, Washington DC Finnie mate fountain, 6, 34-43.
38. Wen Perak, S. and Gable, J., 2003, credit card attitudes and behavior of student college, financial well-being and health, 37, 405-416.
39. Williams, F., (1983), money income, no money income and satisfaction as determinants of perceived adequacy of income, perceived economic well-being symposium, 23, 34-55.
40. D Clercq, J.M.P Venter,(2009) ” Factors influencing a prospective chartered accountants level of financial literacy study" , Meditari Accountancy Research, vol.17, Iss:2, pp.47-60.
41. Abreu, M & Mendes V, (2010).” Financial literacy and portfolio diversification“, Quantitative Finance, Taylor& Francis Journal. Vol.10 (5), pp.515- 528.
42. Murphy, A.J. (2005),” Money, money, money: An exploratory study on the financial literacy of black college students“. College Student Journal, 39(3), 478-488.
43. Kindle, P.A.(2010).” Student perceptions offinancial literacy: Relevance to practice” Journal of Social Service Research, 36(5), 470-481.
44. Belinda, Ma & Mandigma ,S(2013).” Relationship of financial Capability with Knowledge , Skills and Attitude: Evidence from Philippine Comprehensive University", World Journal of Social Sciences, vol.3, No.3, pp,. 28- 45.
45. Dvorak, T & Hanley ,H.(2010)” Financial literacy and youth entrepreneurship in south Africa“, African Journal of Economic and Management Studies, vol.1, Iss:2, pp. 164- 182.
46. Tamimi, A.H. & Kalli, A.B. (2009)” Financial literacy education in the U.S. Middleburg: Fannie Mae F oundation”
47. Philippine Comprehensive University", World Journal of Social Sciences, vol.3, No.3, pp,. 28- 45.
48. Dvorak, T & Hanley ,H.(2010)” Financial literacy and youth entrepreneurship in south Africa“, African Journal of Economic and Management Studies, vol.1, Iss:2, pp. 164- 182.
49. Tamimi, A.H. & Kalli, A.B. (2009)” Financial literacy education in the U.S. Middleburg: Fannie Mae F oundation”

مراجع فارسی

1. آذر، عادل؛ مومنی، منصور، ۱۳۸۰، “آمار و کاربرد آن در مدیریت"، جلد اول، چاپ دهم، تهران: انتشارات سمت.
2. بابازاده خراسانی، بهزاد، ۱۳۹۰، “تبیین عوامل خرد و کلان موثر بر رفاه ذهنی در ایران و سایر کشورهای در حل توسعه"، انتشارات دانشگاه صنعتی شریف.
3. باهنر، زهرا، (۱۳۹۱)، “بررسی رابطه سواد مالی با رفاه مالی معلمان"، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد یزد.
4. خاکی، غلامرضا، (۱۳۷۹) روش تحقیق در مدیریت، تهران، مرکز انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی.
5. خواجه شکوهی، علیرضا و حسینی، محمد، (۱۳۹۳)، ارزیابی و سنجش کیفیت زندگی و تاثیر آن بر مشارکت شهروندان در امور شهری، جغرافیا و آمایش شهری، شماره ۱۰، ۸۶-۷۳٫
6. دلاور، علی،۱۳۸۰، “مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی"، تهران، انتشارات ارشد.
7. دهمرده، ر.، (۱۳۹۰)، “بررسی سواد مالی کارآفرینان (مطالعه موردی استان سیستان بلوچستان)"، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد یزد.
8. رنگینکمان،امیر (۱۳۸۶) . ” رضایت از زندگی” . مجله راهبرد . شماره ۴۵ ۲۰۸-۱۸۹٫
9. رئیس دانا؛ فریبرز، ۱۳۷۶، “رفاه"، انتشارات مازیار، دانشگاه تهران.
10. سکاران، اوما، ۱۳۸۱، “روش تحقیق در مدیریت"، ترجمه محمد صائبی و شیرازی، چاپ اول، تهران: مرکزآموزش مدیریت دولتی.
11. شریفی، پ . شریفی ،ح .،۱۳۸۳، “روش های تحقیق در علوم رفتاری “، انتشارات سخن . چاپ چهارم.
12. قهرمان،آرش(۱۳۸۹). “بررسی مفهوم رضایت از زندگی و سنجش آن در میان دانشجویان دختر و پسر” . دو فصلنامه تخصصی پژوهش جوانان، فرهنگ وجامعه ،شماره چهارم . بهاروتابستان ۱۰۶-۸۱٫
13. معینالدین ، محمود.یعقوب نژاد ، احمد. نیکو مرام ، هاشم، ۱۳۹۰، “ارائه الگویی جهت سنجش سواد مالی دانشجویان ایرانی با استفاده ازروش دلفی فازی"، مجله مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار شماره هشتم.
14. یوسف نژاد شیروانی، مائده .پیوسته گر، مهرانگیز. (۱۳۹۰)، “رابطه رضایت از زندگی و طرحواره های ناسازگار اولیه در دانشجویان"، دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، سال دوازدهم، شماره ۲٫ ۶۵-۵۵
15. یوسفی، زهرا، (۱۳۹۰)، “اندازه گیری سواد مالی سرمایه گذاران حقیقی بورس اوراق بهادار ایران و ارتباط سواد مالی با تنوع پرتفوی و تصمیمات سرمایه گذاری آنها"، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد یزد.
16. راحت دهمرده، ر؛ (۱۳۹۰)، « انتخاب پرتفوی بهینه با بهره گرفتن از الگوریتم ژنتیک»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد.
17. معین الدین، م؛(۱۳۹۰)« ارزیابی و ارائه الگوی مناسب جهت سنجش سواد مالی دانشجویان ایرانی» رساله دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.

پیوست ها :
پیوست( الف) : پرسشنامه سواد مالی دانشجویان
به نام خدا

دانشجوی گرامی: باسلام واحترام؛پرسشنامه حاضر به منظور اجرای یک پژوهش دانشگاهی تهیه و از نتایج آن صرفا جهت تحلیل های آماری استفاده می شود؛ خواهشمند است با ارائه پاسخ های دقیق موجبات غنای این پژوهش را فراهم نمایید. قبلا از همکاری شما تشکر می گردد. باتشکر زینت رهاوی عزآبادی

بخش اول: ویژگی های جمعیت شناسی (دموگرافیک)
۱) سن : ………….
۲) جنس: مذکر ۱ مونث ۲
۳) وضعیت تاهل: مجرد ۱ متاهل ۲
۴) وضعیت اشتغال: غیر شاغل ۱ شاغل ۲
۵) درصورت شاغل بودن؛
الف-وضعیت شغلی : مستقل- کارفرما * ۱ مستقل- انفرادی ۲ غیرمستقل- کارگروکارمند ۳
*حداقل یک نفر تحت نظارت شما فعالیت می کند.
ب- شغل شما در حوزه مالی است: بلی ۱ خیر ۲
۶) درصورت غیر شاغل بودن؛
الف) قبلا شاغل بوده اید: بلی ۱ خیر ۲ ب) اگر بلی،چه مدت: ……. سال …….ماه
۷) دانشکده تحصیلی: اقتصاد،حسابداری ومدیریت ۱ علوم انسانی(بجزاقتصاد،…) ۲ علوم پایه ۳
فنی مهندسی ۴ پزشکی ۵
۸) مقطع تحصیلی: کاردانی ۱ کارشناسی ۲ کار شناسی ارشد ۳ دکتری ۴
۹) چند ترم از تحصیل شما می گذرد؟………
۱۰) تعداد واحدهای درسی مدیریت مالی که تا بحال در تمام مقاطع تحصیلی خود گذرانده اید؟……. واحد
۱۱) معدل کل در مقطع تحصیلی فعلی: ………….
۱۲) رشته تحصیلی مقطع متوسطه: ریاضی فیزیک ۱ علوم تجربی ۲ علوم انسانی ۳ هنرستان و سایر ۴
۱۳) سطح تحصیلات پدر: زیر دیپلم ۱ دیپلم وفوق دیپلم ۲ کارشناسی ۳ کارشناسی ارشد ۴ دکتری ۵
۱۴) سطح تحصیلات مادر: زیر دیپلم ۱ دیپلم وفوق دیپلم ۲ کارشناسی ۳ کارشناسی ارشد ۴ دکتری ۵
۱۵) آیا از لحاظ مالی مستقل هستید؟ بلی ۱ خیر ۲
*چنانچه هیچ نوع کمک مالی از والدین،خویشاوندان و…دریافت نمی کنید؛مستقل تلقی می شوید.
۱۶) سطح درآمد ماهانه شما/خانوادتان چند ریال است؟ (چنانچه مستقل هستید خودتان وچنانچه مستقل نیستید خانواده تان)
الف) کمتر از پانصدهزار تومان ۱
ب) از پانصدهزار تاهفتصدو پنجاه هزار تومان ۲
ج) از هفتصدو پنجاه هزار تایک میلیون تومان ۳
د) از یک میلیون تا یک میلیون پانصد هزارتومان ۴
ه) از یک میلیون پانصد هزار تا دومیلیون تومان ۵
و) بیش از دو میلیون تومان ۶
بخش دوم- سوالات چهارگزینه ای مربوط به سواد مالی دانشجویان
برای هریک از سوالات زیر گزینه مناسب را انتخاب کنید.
۱- چنانچه نرخ تورم ۲۰% باشد بعد از گذشت چند سال قدرت خرید پول نصف می شود؟ ( قیمتها دو برابر می شود.)

• الف) ۵ سال
• ب) ۴سال و چند ماه
• ج) کمتر از ۴ سال
• د) بیش از ۵ سال

۲- کدام گزینه درباره ی مالیات بر ارزش افزوده صحیح است ؟

• الف) اگر سطح درآمد اشخاص از یک حد مشخص پایین تر باشد نباید این مالیات را بپردازند.
• ب) پرداخت این مالیات بر عهده شرکتها و اشخاص حقوقی است.
• ج) پرداخت این مالیات بر عهده مصرف کننده نهایی کالا وخدمات است.
• د) این مالیات از حقوق کارمندان و حقوق بگیران توسط کارفرما کسر می گردد.

۳-چنانچه مبلغی را برای پیشگیری از مخارج غیر منتظره خود کنار گذاشته باشید ( که هر لحظه ممکن است به این مبلغ نیاز باشد )، سرمایه گذاری در کدام یک از گزینه های زیر سود آورترین و مطمئن ترین راه برای پس انداز این مبلغ است ؟

• الف) حساب جاری بانکی
• ب) سهام شرکتهای بورسی
• ج) حساب پس انداز کوتاه مدت بانکی
• د)اوراق مشارکت دولتی

۴- کدام یک از گزینه های زیر در باره ی سود سپرده بانکی صحیح است؟

• الف) از سود سپرده بانکی مالیات بر ارزش افزوده کسر می شود.
• ب) تا زمانی که سن سپرده گذار به ۱۸سالگی برسد سودی به حساب وی تعلق نمی گیرد.
• ج) سود سپرده بانکی معاف از مالیات است.
• د) درصورتی که درآمد صاحب حساب از سطح مشخصی فراتر رود،سود سپرده وی مشمول مالیات می شود.

۵- کدام گروه زیر در دوره های تورم بالا که چند سال به طول می انجامد تحت فشار بیشتری قرار می گیرند ؟

• الف) زوجهای جوان شاغل که فرزند ندارند.
• ب) زوجهای جوان شاغل که فرزند دارند.
• ج) سالخوردگانی که درآمد ثابت دارند.
• د) کارگران وکارمندان بازنشسته

۶- کدامیک از روش های سرمایه گذاری زیر قدرت خرید یک خانواده را به هنگام افزایش غیر منتظره تورم بهتر حفظ می کند ؟

• الف) اوراق مشارکت دولتی-۱۰ ساله
• ب) سپرده گذاری ۵ساله در بانک
• ج) سپرده گذاری کوتاه مدت در بانک
• د) خانه خریداری شده ای که بخشی از وجه آن از طریق دریافت وام بانکی (بانرخ سود کمتر از نرخ تورم) تامین شده است.

۷- چنانچه حقوق ماهانه فردی از ۵ میلیون ریال به ۱۰ میلیون ریال افزایش یابد ، مالیات حقوق وی :

• الف) بیش از دو برابر می شود .
• ب) دقیقا دو برابر میشود .
• ج) کمی بیشتر از قبل می شود .
• د) ثابت می ماند .

۸- در هنگام سرمایه گذاری در سهام،برای کاهش ریسک ( مخاطره ) سرمایه گذاری باید :

• الف) صرفا سهام شرکتهای بزرگ و خوش نام خریداری شود .
• ب) سهام شرکتی که در سال های قبل بهترین بازدهی را داشته خریداری شود .
• ج) سهام شرکتی که بیش از سایر شرکتها مورد توجه بازار است خریداری شود .
• د) مجموعه متنوعی از سهام شرکتهای مختلف خریداری شود .

۹- فرض کنید تعداد ۱۰۰ سهم یک شرکت را درآغاز سال به قیمت هر سهم ۳۰٫۰۰۰ ریال خریداری نموده و در پایان همان سال به قیمت هر سهم ۲۶٫۰۰۰ ریال فروخته اید .در ضمن سود سهام شرکت که در طی سال پرداخت شده به ازای هر سهم ۲٫۰۰۰ ریال بوده است . جمع سود یا زیان شما از این سرمایه گذاری چقدر است ؟

• الف) ۴۰۰٫۰۰۰ ریال – سود