Pratylenchus spp. •
. Ditylenchus spp•
Nacobbus aberrans •
. Meloidogyne spp•
Globodera spp. •
در هر حال گونه های بسیار دیگری همراه با سیب زمینی یافت شده اند همانند :
Xiphinema spp. •
Rotylenchulus spp.•
Longicaudatus •
Belonolaimus •
Thecavermiculatus animus•
Pratylenchus spp. •
Paratrichodorus spp. •
Trichodorus spp. •
Radopholus similis•
. Longidorus spp•
بسیاری از این نماتد ها اهمیت جزئی دارند .
نماتد های سیست سیب زمینی Globodera rostochiensis و G.pallida از مهم ترین نماتد های سیست سیب زمینی هستند که نیاز به توجه و رسیدگی دارند (Jensen., 1979).
۲-۲ اهمیت نماتد های پارازیت گیاهی
در میان آفات و بیماری های گیاهی نماتد های پارازیت گیاهی یکی از مهم ترین عوامل بیماریزا می باشند که سالانه خسارت هنگفتی به محصولات کشاورزی در سطح جهان وارد می سازند(۱۹۸۳،Poinar) .
نماتدها محصولات کشاورزی را در سراسر دنیا خصوصا در نواحی گرم و گرمسیری مورد تهدید قرار می دهند .قرن هاست که تولیدات کشاورزی بشر توسط این موجودات ذره بینی که از ریشه ؛ جوانه ؛ ساقه ؛ برگ و بذور در حال رشد تغذیه می کنند ؛ خسارت دیده اند . نماتد ها اثر نا مطلوبی در گیاه ایجاد نموده که بسته به نحوه ی تغذیه آن ها دارد . اکثر آن ها ریشه گیاه را مورد حمله قرار داده و هم زمان نماتد های متفاوتی یک گیاه را مورد حمله قرار می دهند. ممکن است اثر سایر بیمارگرها شامل قارچ و باکتری ها را با مستعد کردن میزبان نسبت به حمله ی آن ها افزایش دهند . برخی نماتد ها ناقل ویروس ها بوده که در مواردی بیمارگر اصلی ویروس است .شواهد کافی وجود دارد در این که ترکیب چند فاکتور در ایجاد خسارت محصول کفایت می نماید و در بیان این که خسارت وارده صرفا در اثر نماتد ها می باشد کاری بس دشوار است.
میزان خسارت وارده بر یک محصول عمدتا متاثر از نوع میزبان ؛ گونه نماتد ؛ تراکم جمعیت نماتد در خاک و شرایط محیطی می باشد .معمولا خسارت شدید در خاک هایی رخ می دهد که جمعیت نماتد در آن ها بالا بوده و گیاهان حساس کشت می شوند (۱۹۸۸،w.D،& freckman.N.j.Sasser).
اثر آلودگی نماتد ها یک کاهش عمومی را در رشد و نمو گیاهان ایجاد می نماید .لکه های موضعی کم رشد در یک محصول به نظر سالم ، اغلب اولین شواهد آلودگی در اثر نماتد است.سایر اثرات تغذیه ای نماتد ها روی گیاهان ، توسعه انشعابات ریشه ، توقف در طویل شدن و کاهش رشد ریشه های می باشد .خسارت ناشی از نماتد های تغذیه کننده ی قسمت هوایی گیاه ، پیچیدگی برگ ها و کم رشدی ساقه نیز از علایم آلودگی نماتد هاست .کم رشدی گیاه ممکن است در اثر کاهش نقل و انتقال ،جذب مواد غذایی و تولیدات غیر طبیعی متابولیست های سمی و غیره باشد .
هیچ گونه محاسبه دقیقی از خسارت کل نماتد ها در محصولات غذایی جهان در دسترس نیست .ولی فقط در آمریکا خسارت سالیانه در اثر همه ی بیماری ها ؛ بیش از دو میلیارد دلار تخمین زده شده است.
تعیین میزان خسارت دقیق کاری بس دشوار است چون عوامل متعددی در آلودگی گیاه دخیل هستند .در سال ۱۹۷۱ ، جمعیت کارشناسان نماتد شناسی ، میانگین خسارت را که در اثر نماتد های ایجاد می شود حدود ۱۰ درصد تخمین زده اند که ممکن است در برخی موارد تا ۵۰ درصد نیز باشد . هر چند مشکل نماتد ها یک مساله جهانی است ولی بیشتر کاهش محصول در مناطق گرمسیری رخ می دهد.دمای بالا و طولانی بودن فصل زراعی موجب تعداد نسل بیشتر نماتد و هم چنین افزایش جمعیت آن ها می گردد .در مجموع سایر شرایط آب و هوایی و یا عوامل محیطی و هم چنین ساختار خاک ممکن است در خسارت محصول دخالت داشته باشند . میزان آب ،گاز کربنیک و اکسیژن خاک رفتار نماتد ها را تحت تاثیر قرار می دهند . مشاهده گردیده است که یک رابطه خطی بین انتشار اکسیژن خاک و فعالیت نماتد ها در خاک وجود دارد .
دایومند خسارت نماتد های سیب زمینی Globodera rostochiensis و G.pallida را ۷۵ درصد گزارش نموده است (۱۹۸۱؛Diamande).
در مناطق سردسیری خسارت شدیدی در اثر نماتد های مولد سیست Globodera rostochiensis و G.pallida در زراعت سیب زمینی وارد می گردد .
در بسیاری از کشور ها از جمله ایران در زمینه تعیین شیوع نماتد ها و مقدار خسارت ناشی از آن ها مطالعات محدودی انجام شده است . در کشورهایی که برنامه های موثر کنترل نماتد ها را در اختیار دارند ؛ کنترل ؛ عمدتا متوجه محصولاتی است که برای کشاورزان صرفه اقتصادی داشته باشد و در این راستا کشاورزان سالانه میلیون ها دلار هزینه صرف نماتد کش ها می نمایند .

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۳ نماتد سیست طلایی سیب زمینی
۲-۳-۱ تاریخچه ی پیدایش و پراکنش جغرافیایی نماتد سیست سیب زمینی
پهنه ی گسترش Globodera rostochiensis در مناطق کشت سیب زمینی احتمالا از پرو با کشت Solanum tubersoum و دیگر گونه های Solanum spp. منشا گرفته است .
این نماتد اولین بار در آلمان ،سال ۱۸۸۱ توسط کوهن (Kuhn) روی سیب زمینی دیده شد . ولن بر (Wolenweber,1923) تفاوت این نماتد را از نماتد چغندر قند تشخیص داد .و چون این نماتد را در نزدیک شهری به نام Rostoch یافته بودند ، آن را Heterodera rostochiensis نامید که مورد قبول دانشمندان آن زمان قرار نگرفت .تا این که فرانکلین (Feranklin,1940) در بررسی های دقیق خود این نام را روی نماتد های سیست سیب زمینی تایید کرد(Thorne,1961).
مالوی و استون نام جنس نماتد های H.pallida و H.rostochiensis را به Globodera تغییر دادند
(Marks and and bordie ,1998) .در حال حاضر دو گ
ونه ی Globodera rostochiensis که دارای چهار پاتوتایپ (Ro1,Ro2,Ro3,Ro4) و نماتد Globodera pallida که دارای سه پاتوتایپ(Pa1,Pa2,Pa3) است به گونه های Solanum خسارت می زنند (Kort et.,1977) .پاتوتایپ ها ، سطوح مختلف توانایی در تکثیر و تولید مثل نماتد را در ارقام مختلف سیب زمینی نشان می دهند (Mujniery et al.,1989). Ro1 به عنوام مهم ترین و گسترده ترین پاتوتایپ G.rostochiensis محسوب می شود .
در اواسط قرن نوزدهم نماتد های سیسیتی، مشکلاتی را در خلال جنگ جهانی دوم روی سیب زمینی در اروپا به وجود آوردند که همین امر انگیزه ای جهت مطالعه انگل گیاهی بود(جعفرپور ، مهدیخانی .۱۳۷۵).در آمریکای شمالی G.rostochiensi اولین بار در لانگ ایلند نیویورک در سال ۱۹۴۱،پس از اینکه یک پرورش دهنده ی سیب زمینی متوجه رشد ضعیف گیاهان به صورت مناطق پراکنده در سطح مزرعه شد کشف گردید (Mai and lear,1953) .احتمالا نماتد در یک وسیله ی تجهیزاتی برگشته از اروپا بعد از جنگ جهانی اول به آنجا رفته بود .این منطقه یکی از کمپ های قدیم نظامی بود که به مزرعه سیب زمینی تبدیل شده بود .این کشف منجر به یک قرنطینه فدرال برای جلوگیری از انتشار نماتد طلایی شد .سیب زمینی کاران به تبع شهر نشینی به نیویورک غربی رفتند و شیوع متقاعب آن پدیدار گشت که به ۸ تا ۱۰ سال زمان نیاز داشت تا به سطح قابل کشف برسد .در اوایل دهه ۱۹۷۰دانشمندان در مکزیک هجومی از G.rostochiensis را در ایالت گواناجوتا(تقریبا ۱۰۰۰مایل از مرز کالیفرنیا)که یکی از مناطق عمده تولید سیب زمینی در مکزیک است کشف کردند(Alvanes,1972).بعد از آن بر اساس اطلاعات بدست آمده از مرکز بین المللی سیب زمینی (CIP) ، حضور نماتد PCN در کشورهای اتریش ، استرالیا،الجزایر ، بلژیک ، بولیوی ، کانادا، کاستاریکا، شیلی ، چکسلواکی ، دانمارک، استونی، هلند، فنلاند، آلمان ، یونان، مجارستان، هند ، ایتالیا، ایسلند، فلسطین ، ژاپن ، مکزیک ، مراکش ، نیوزلند ، پاکستان ، پاناما، پرو،فیلیپین لهستان،پرتقال، سریلانکا،اسپانیا،اتحاد جماهیر شوروی ،آفریقای جنوبی، سوئد ، انگلستان ، ایالات متحده آمریکا، جزیره ونکوور، ونزوئلا و یوگسلاوی گزارش شده است .این نماتد تا سال ۱۳۸۷ نماتد قرنطینه ای برای ایران بوده است ،اما بعد از آن در برخی از مزارع شهرستان بهار در استان همدان برای اولین بار مشاهده و گزارش شده است (گیتی و تنها معافی ، ۱۳۸۷) لذا اطلاعات دقیقی در مورد زمان ورود نماتد طلایی به کشور و منشا آلودگی در دست نیست .
بررسی های انجام شده نشان می دهد که این نماتد تنها در منطقه کشت بهاره استان در شهرستان های بهار وهمدان وجود دارد. در شهرستان بهار تعداد ١۵١ لکه آلوده با مجموع مساحت ١۵ هکتار و با تراکم آلودگی ٢١٣ تخم و لارو در گرم خاک در مرکز لکه آلوده که این لکه ها در ٨١ مزرعه آلوده به وسعت تقریبی ۴۵۰ هکتار واقع شده است. در شهرستان همدان ۴٠ لکه آلوده با مساحت ۵/۲۲ هکتار با تراکم ١۰٠ تخم و لارو در کیلوگرم خاک در مرکز لکه آلوده که این لکه ها در ٩ مزرعه آلوده به وسعت تقریبی ٧٣ هکتار می باشد. در هیچ یک از مزارع تجاری و بذری استان در شهرستان های اسدآباد، کبودر آهنگ، رزن، فامنین و تویسرکان نماتد سیت طلایی سیب زمینی دیده نشد(گیتی و همکاران،١٣٩۰).
۲-۳-۲ جایگاه Globodera در طبقه بندی نماتد ها
این جنس از نظر رده بندی در شاخه Nemata یا Nematoda ؛ رده Secernentea ؛ راسته Tylenchida ؛ بالا خانواده Tylenchoidea ؛ خانواده Heteroderidae قرار دارد .

• • Kingdom :Animalia

• • Phylum:Nematoda

• • Class:Scernentea

• • Sub class:Diplogasteria

• • Order:Tylenchida

• • Sub order:tylenchina

• • Super family:Tylenchoidea

• • Family:Heteroderidae

• • Genera:Globodera

• • Species:Globodera rostochiensis

جنس Globodera شامل حدود ۲۰ گونه می باشد که تعدادی از آن ها عبارتند از :

• • G.pallida

• • G.rostochiensis

• • G.achilleae

• • G.artemisiae

• G.chuabattia