(ب)
(الف)
(د)
(ج)
شکل۳-۴ : مقاطع پیشنهاد شده مهاربند BRB با مصالح پرکننده
(الف)فوجیموتو (ب)ناگائو و تاکاهاشی (ج)اینیوو (د)حوریی و یابه
همچنین چندین مقطع برای مهاربند BRB که در آن از مصالح پرکننده استفاده نشده بود، نیز ارائه شد که در زیر به چند نمونه از آنها اشاره شده است (شکل ۳-۵):
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
سوزوکی[۲۷] و همکارانش]۱۳[ در سال ۱۹۹۴ یک مقطع بالپهن که توسط یک لوله فولادی از کمانش جانبی آن جلوگیری میشد، را به عنوان مقطع مهاربند BRB مورد آزمایش قرار دادند.
تادا[۲۸] و همکارانش]۱۴[ در سال ۱۹۹۳ از دو مقطع دایرهای تو در تو به عنوان مهاربند BRB استفاده کردند که لوله داخلی سختی خمشی لازم جهت جلوگیری از کمانش را فراهم می کند و بار محوری به لوله خارجی وارد می شود.
شیمیزو[۲۹] و همکارانش]۱۵[ نیز یک لوله مربعی شکل به عنوان عضو محصورکننده و هسته با مقطع صفحهای و صلیبی را مورد آزمایش قرار دادند.
سریدهارا][۳۰]۱۶[ یک هسته داخل غلاف نگهدارنده را پیشنهاد کرد که بار محوری فقط به هسته اعمال می شود. در این سیستم، با جلوگیری کردن از کمانشهای هسته توسط غلاف، هدف رسیدن هسته به تنش تسلیم است. رفتار هسته در این سیستم به نسبت سختی بین هسته و غلاف بستگی دارد. با اعمال بار، نمونه ابتدا در مود اول کمانش می کند و هسته در دو انتها و در وسط توسط غلاف نگهداشته می شود، با افزایش بار محوری امکان کمانش هسته در مودهای بعدی نیز وجود دارد.
(ج)
(د)
(ب)
(الف)
شکل۳-۵ : مقاطع پیشنهاد شده مهاربند BRB بدون مصالح پرکننده
(الف)سوزوکی (ب)تادا (ج)شیمیزو (د)سریدهارا
ایواتا]۱۷[ در سال ۲۰۰۰ بر روی ۴ مدل مختلف مهاربند BRB بررسی مقایسه ای انجام داد که در زیر به نتایج آن اشاره میکنیم:
نمونه اول مدل پیشنهادی فوجیموتو بود. این قطعه در سختکننده های انتهایی دچار شکست شد و همچنین ماده پر کننده نیز آسیب دید. کرنش ماکزیمم ۳% شد که در سیکل ۱۴ اتفاق افتاد. (شکل۳-۶-الف)
نمونه دوم مدل پیشنهادی شیمیزو بود. این نمونه در مقایسه با نمونههای دیگر عملکرد ضعیفتری داشت. کمانش در وسط هسته فلزی در سیکل دوم اتفاق افتاد، در حالیکه کرنش ۱% بود. همچنین استهلاک انرژی این نمونه نیز پایین بود. (شکل۳-۶-ب)
نمونه سوم مدل پیشنهادی فوکودا بود که شامل یک صفحه فولادی تخت بود که توسط دو مقطع ناودانی که با پیچهای با مقاومت بالا به هم متصل شده بودند، از کمانش جانبی هسته جلوگیری میشد. کمانش جانبی در سختکننده های جانبی در حالیکه کرنش ۵/۲% بود، اتفاق افتاد و در کرنش ۳% پیچهای اتصال نیز تسلیم شد. (شکل۳-۶-ج)
نمونه چهارم مدل پیشنهادی سوزوکی بود. همانند نمونه دوم از مصالح پرکننده استفاده نشده بود، در لحظه تغییر مکان متناظر با کرنش ۲%، کمانش جانبی در وسط مهاربند مشاهده شد و همچنین چندین ترک نیز در لوله مستطیلی دیده شد که در کرنش ۵/۲% شکست. هر دو در سیکل دوم بارگذاری اتفاق افتاد. (شکل۳-۶-د)
(د)
(ج)
(ب)
(الف)
شکل۳-۶ : منحنی رفتار چرخهای چهار نمونه
(الف) رفتار مدل فوجیموتو (ب) رفتار مدل شیمیزو (ج) رفتار مدل فوکودا (د) رفتار مدل سوزوکی
فوجیموتو بر روی پنج نمونه با مقطع کلی یکسان با شکل مقطع ۳-۴-الف، آزمایشهای متعددی انجام داد. در این نمونهها ابعاد هسته ثابت بوده و فقط خصوصیات غیرخطی مصالح متفاوت انتخاب شدند. نسبت بار کمانشی اولر به بار تسلیم مصالح ( PE/Py ) در بازه ۵۵/۰ تا ۸۲/۳ متفاوت است. نمونهها تحت بارگذاری چرخهای آزمایش شدند، تا جاییکه به زاویه متناظر تغییر شکل طبقات و بار طراحی برسند. آزمایشها نشان میداد که در نمونههایی که نسبت مقاومت کمانشی اعضای محصورکننده بزرگتر از مقاومت تسلیم باشد، رفتار چرخهای سازه مطلوبتر می شود که در شکل ۳-۷ نشان داده شده است.
(ب)
(الف)
شکل۳-۷ : نتایج آزمایش نمونههای مختلف (الف) PE/Py=0.75(ب) PE/Py=3.53
همچنین فوجیموتو با انجام آزمایشهای متعدد بر روی مواد غیرچسبنده و جداکننده، در نهایت برای مقطع مهاربند ارائه داده، یک نوار وینیل- ماستیک پر شده با مصالح پلیاستر پیشنهاد کرد. همچنین تغییر مکان اولیه موجود در هسته (اعم از نقص اولیه یا مشکلات اجرا) نیز مورد بررسی و آزمایش قرار گرفت. نشان داده شد که نقص اولیه فقط در مواردیکه مقدار بار بحرانی مصالح پرکننده با بار تسلیم هسته تفاوت چندانی نداشته باشد، حائز اهمیت می شود.
قابهای با مهاربند مقاوم در برابر کمانش[۳۱]
سبلّی[۳۲] ]۱۸[ در سال ۲۰۰۳ مطالعات متعددی برای مشخص کردن رفتار قابهای با مهاربند مقاوم در برابر کمانش تحت بارهای ناشی از زلزله انجام داد. چندین قاب ۳ و ۶ طبقه با شکل مختلف که بصورت V شکل مهاربندی شده بودند را با روش تحلیل دینامیکی غیرخطی آنالیز کرد. نیروی معادل استاتیکی به جای نیروی زلزله به قاب اعمال شد، ضریب کاهش ® برای قاب با مهاربند مقاوم در برابر کمانش برابر ۸ و برای قاب با مهاربند معمولی برابر ۶ در نظر گرفته شد. نوع خاک D و ضریب اهمیت سازه نیز برابر یک در نظر گرفته شد. مقطع مهاربند فقط بر اساس معیار مقاومت و بدون در نظر گرفتن معیار کمانش جانبی طراحی گردید. در تمام قابها اتصالات تیر به ستون از نوع اتصالات صلب و اتصال مهاربندها به قاب از نوع اتصالات ساده در نظر گرفته شد. نتایج برای مدل ۶ طبقه تحت بار g98/0 نشان داد که تغییرمکان نسبی حداکثر برابر ۰۱۶/۰ است. همچنین از آنالیز استاتیکی نتیجه شد که رفتار قابهای با مهاربند BRB در برابر ضریب رفتار ( R ) چندان حساس نیستند و رفتار کلی آنها در برابر تغییرمکان حداکثر نسبت به قابهای با مهاربند معمولی و قابهای خمشی بهتر است.
یاماگوچی[۳۳] و همکارانش]۱۹[ در سال ۲۰۰۲ یک آزمایش در ابعاد واقعی جهت بررسی رفتار قابهای خمشی متداول و قابهای مهاربندی شده انجام داد. اجزای آزمایش از یک میز لرزان و یک سیستم آونگ و فنر جهت ایجاد پریود طبیعی ساختمانهای بلند تشکیل شده بود. (شکل ۳-۸ )
شکل۳-۸ : تصویر شماتیک آزمایش میز لرزه
داده های سه زلزله با دو شدت حرکت زمین ( شدت۱ و شدت۲ ) که از نظر سرعت حداکثر زمین با هم تفاوت داشتند، مورد استفاده قرار گرفت. ( سرعت زمین در شدت۱ برابر ۲۵ سانتیمتر بر ثانیه و سرعت پیک زمین در شدت۲ برابر ۵۰ سانتیمتر بر ثانیه است). برای مهاربند استفاده شده در آزمایش از مقطع ارائه شده فوجیموتو استفاده شد. قاب خمشی در طول آزمایش یک رفتار خطی با استهلاک انرژی کم در شدت۱ نشان داد، با وجود این تغییر مکان نسبی طبقات و کرنش تیرها از حد تسلیم تجاوز کردند. در شدت۲ قاب دچار آسیب شد و تغییر شکلهای خیلی بزرگ اتفاق افتاد. تسلیم تیرها باعث استهلاک انرژی در قاب شد. نتایج بهدستآمده نشان داد که تا زمانیکه اعضا در حالت الاستیک بودند، اتلاف انرژی نتایج مشابهی در مدلهای مختلف داشته است. ولی تغییر مکان نسبی طبقات و کرنش تیرها در حدود تا حد تسلیم شد. حداکثر تغییر مکان نسبی طبقات در حدود ۲۷% حداکثر مقدار به دست آمده از قاب خمشی بود.
این آزمایش محاسن استفاده از مهاربند ضد کمانش در قاب جهت کنترل تغییرمکانهای جانبی را نشان میداد.
مقایسه مهاربند مقاوم در برابر کمانش با مهاربندهای معمولی
در این بخش ابتدا مقایسه ای که توسط اسکودرو[۳۴] و ناکاشیما[۳۵] ]۲۰[ بین مهاربندهای معمولی با مهاربند مقاوم در برابر کمانش از نظر پریود ارتعاشات، سختی جانبی و تغییر مکان نسبی طبقات بر اساس نتایج تحلیلهای عددی انجام گرفته است، بیان شده و در ادامه یک مقایسه اقتصادی که توسط شرکت داسه[۳۶]]۲۱[ بین هزینه اجرای ساختمانهای ساخته شده با مهاربند همگرای معمولی و مهاربند مقاوم در برابر کمانش انجام گرفته است، بیان خواهد شد.
مقایسه پریود ارتعاشی، سختی و تغییر مکان نسبی
رفتار پس از کمانش مهاربندها بسیار پیچیده است و بحث درباره آن در آنالیزهای ساده مشکل است. برنامه های کامپیوتری معمولی نیز قادر به در نظر گرفتن این رفتار نیستند. ولی در این مطالعه با بهره گرفتن از برنامه CLAP که توسط تادا نوشته شده و قادر به در نظر گرفتن رفتار پس از کمانش اعضا در فشار است، به آنالیز و مقایسه مهاربندها پرداخته شد. اسکودرو نمونههای مختلف کامپیوتری را که از نظر تعداد طبقات، مشخصات مصالح، شکل مقطع و مولفههای زمینلرزه وارد به سیستم با هم متفاوت بودند، جهت انجام مقایسه دو نوع مهاربند در نظر گرفت.
شکل ۳-۹ مدلهای ایجاد شده در برنامه را نشان میدهد. همه اعضا شامل تیرها، ستونها و مهاربندها بصورت مفصلی به هم متصل شده اند. در این حالت کلیه بارهای جانبی ناشی از ارتعاش زمین توسط اعضای قطری (مهاربند) تحمل میشوند. جرم طبقات در محل اتصال تیرها با ستونهای هر طبقه قرار گرفته است. در این مطالعه، دو قاب با جزئیات نشان داده شده در شکل ۳-۹ که یکی سه طبقه و دیگری دوازده بود، طبقه مورد بررسی قرار گرفتند.
شکل۳-۹ : شکل کلی مدل مورد مطالعه]۲۰[
مهاربند
مفصل
جرم فعال جهت در نظر گرفتن ∆P-
صلب
اعضای الاستیک
برای طراحی مهاربندها نیروی معادل استاتیکی را به همه گرههای ستونهای A اعمال کردند. اثر P-∆ با اعمال جرم فعال عمودی در همه گرههای ستون C در نظر گرفته شد. از آنجاییکه اتصال قاب به صورت مفصلی بود، در نظر گرفتن یک قاب پشتیبان مفید میباشد. این قاب پشتیبان، از ستونهای C و تیرهای متصل به آن تشکیل شدند که یک سختی مضاعف برای قاب مورد مطالعه ایجاد میکرد که با کاهش رفتار غیرپایدار ممکن به دلیل اثر P-∆ صورت میگرفت. یک روش دیگر جهت تامین سختی قاب مفصلی به وسیله پارامترهای سختشدگی کرنشی فولاد بود که افزایش سختشدگی کرنشی باعث افزایش سختی قاب میشد.