مدل آزمون فرضیه فرعی دوم
Abnormal Discretionary Expenses it = β۰+β۱ Liquidity it +β۲ Cash it +β۳Size it +β۴LogMB it +β۵Growth it +β۶ROA it +β۷Age it +ԑ it
مدل آزمون فرضیه فرعی سوم
Abnormal Production Cost it = β۰+β۱ Liquidity it +β۲ Cash it +β۳Size it +β۴LogMB it +β۵Growth it +β۶ROA it +β۷Age it +ԑ it
متغیر وابسته:
مدیریت سود واقعی: از آنجایی که در محاسبه مدیریت واقعی سود،مدیریت واقعی سود ناشی از دستکاری فروش و ناشی از مخارج اختیاری با جز سوم ناشی از سطح غیرعادی تولید همسو و همجهت باشد مدیریت سود ناشی از دستکاری فروش و مخارح اختیاری در منفی یک ضرب می شود.
REM=(-)Sales Manipulation it + (-)Abnormal Discretionary Expenses it+ Abnormal Production Cost it |
که نحوه محاسبه مدیریت سود واقعی ناشی از فعالیتهای فروش، مخارج اختیاری و تولید به شرح زیر می باشد:
دستکاری در فروش(Sales Manipulation it)
روی چودهری (۲۰۰۶) دستکاری در فروش را به صورت تلاشهای مدیریت در جهت افزایش موقتی فروش در طول سال تعریف می کند که از طریق ارائه تخفیفات قیمت و یا شرایط اعتباری آسانتر حاصل می شود و جریانهای نقدی ورودی را برای فروش را کاهش میدهد. بنابراین دستکاری در فروش انتظار میرود به جریانهای نقدی عملیاتی کمتری در دوره جاری منجر گردد. در این تحقیق از الگوی روی چودهری (۲۰۰۶) برای برآورد سطح عادی CFOاستفاده می شود:
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
= α۱ ( )+ α۲ ( )+α۳()+εt
در نهایت دستکاری فروش بر اساس جزء خطا (εt) معادله فوق و فرمول زیر محاسبه می شود:
دستکاری در فروش=CFOواقعی – CFOبرآوردی
مخارج اختیاری(Abnormal Discretionary Expenses it)
یک نوع دستکاری فعالیتهای واقعی، کاهش هزینه های اختیاری است . اگر مدیران هزینه های اختیاری را برای افزایش سود ،کاهش دهند به عنوان مثال هزینه تحقیق و توسعه، تبلیغات و هزینه فروش، اداری و تشکیلاتی ، هزینه های اختیاری به طور غیر عادی کاهش می یابد .
= α۱ () + α۲ ( ) + εt
DISX برابر جمع هزینه های فروش ، اداری و عمومی ،A مجموع دارایی ها در t-1 و s فروش خالص در t-1 است .
در نهایت سطح مخارج اختیاری بر اساس جزء خطا (εt) معادله فوق و فرمول زیر محاسبه می شود:
سطح مخارج اختیاری =DISXواقعی – DISXبرآوردی
سطح غیر عادی تولید(Abnormal Production Cost it):
برای براورد سطح غیر عادی تولید ، هزینه های تولید به عنوان تابعی از فروش ، تغییرات فروش و تغییرات فروش دوره قبل براورد شده است :
، برابر با جمع بهای تمام شده کالای فروخته شده و تغییر در موجودی ها است .
در نهایت سطح غیر عادی تولید بر اساس جزء خطا (εt) معادله فوق و فرمول زیر محاسبه می شود:
سطح غیر عادی تولید =PRODواقعی – PRODبرآوردی
متغیرهای مستقل:
Liquidity: نقدشوندگی سهام . آمیهود برای محاسبه نقد شوندگی معیار جدیدی معرفی نمود که از طریق استفاده از داده های روزانه در رابطه با بازده و حجم معامله، قابل ارزیابی است. این معیار برابر با نسبت قدر مطلق بازده روزانه سهام به حجم معامله در روز است.
در این معیار R و V به ترتیب برابر با بازده و حجم در روز d از ماه t است و Daysبرابر با تعداد است.
متغیرهای کنترلی
: Cash نسبت وجه نقد و سرمایه گذاری های کوتاه مدت شرکت تقسیم بر جمع دارایی های شرکت در تاریخ ترازنامه.
: Size اندازه شرکت شرکت که از طریق لگاریتم طبیعی ارزش دفتری دارایی ها محاسبه می شود.
LogMB: لگاریتم طبیعی نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری دارایی های شرکت.
Growth: درصد تغییرات جمع دارایی های شرکت نسبت به دوره قبل.
ROA: بازده دارایی ها که از نسبت سود خالص به جمع دارایی ها محاسبه می شود.
Age: عمر (سن) شرکت که از تفاوت تاریخ تاسیس و دوره مورد بررسی محاسبه می شود.
۱-۷ روش تحقیق
این تحقیق سعی بر آن دارد که ارتباط بین نقدشوندگی سهام و مدیریت سود واقعی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را مورد بررسی قرار دهد. بنابراین این تحقیق به دلیل اینکه نتایج آن می تواند در تدوین قوانین و مقررات بورس اوراق بهادار مورد استفاده قرار گیرد از نوع تحقیقات کاربردی می باشد. همچنین با توجه به اینکه این تحقیق به دنبال یافتن رابطه بین چندین متغیر می باشد روش شناسی آن از نوع پس رویدادی و از نظر نوع استنتاج، استقرایی و از نظر نوع روش آماری آزمون، همبستگی مقطعی بوده است. دراین تحقیق با توجه به نوع داده و روش های تجزیه وتحلیل آماری موجود، از روش «دادههای ترکیبی» استفاده می شود.
۱-۸ روش گردآوری اطلاعات
در این تحقیق برای جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای استفاده شده است. در این روش از مقالههای موجود در نشریات معتبر که از سایتهای علمی اینترنتی اخذ گردیده است، به علاوه مجلههای علمی، نمایهها، پایاننامههای دکترا و کارشناسی ارشد و کتابهای مرتبط با موضوعات استفاده شده است. در این تحقیق برای جمع آوری اطلاعات از سایت سازمان بورس اوراق بهادار، نرم افزارهای رهآور نوین و تدبیر پرداز استفاده میگردد.
۱-۹ جامعه آماری و نمونه
جامعه آماری تحقیق ، کلیه شرکتهای غیرمالی (تولیدی) پذیرفته شده درسازمان بورس اوراق بهادار تهران از سال ۱۳۸۲ هجری شمسی تاپایان سال۱۳۹۱ هجری شمسی می باشد. نمونه های مورد مطالعه در این تحقیق با بهره گرفتن از روش غربالگری و باتوجه به معیارهای زیر انتخاب می گردد :
اطلاعات کامل هریک ازشرکتهای موردمطالعه طی قلمرو زمانی تحقیق موجودباشند.
شرکتها درطول دوره تحقیق تغییر سال مالی نداده باشند.
نوع فعالیت شرکت، تولیدی بوده و لذا موسسات مالی، سرمایه گذاری، بانکها، بیمه ، شرکتهای لیزینگ وهلدینگ درنمونه آورده نمیشوند.
پایان سال مالی شرکتهای موردمطالعه ۲۹ اسفندماه باشد.
شرکتهایی بیش از سه ماه وقفه معاملاتی نداشته باشند.
۱-۱۰ قلمرو تحقیق
۱-۱۰-۱ قلمرو موضوعی تحقیق
ارتباط بین نقدشوندگی سهام و مدیریت سود واقعی سود واقعی
۱-۱۰-۲ قلمرو زمانی تحقیق
قلمرو زمانی این تحقیق شامل اطلاعات مربوط به سالهای ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۱ (دوره ۱۰ ساله) می باشد.
۱-۱۰-۳ قلمرو مکانی تحقیق
مکان این تحقیق بورس اوراق بهادار تهران می باشد.
۱-۱۱ تعریف واژه ها و اصطلاحات تخصصی
مدیریت سود: قضاوت در گزارشگری مالی و شکل دهی معاملات به منظور دستکاری گزارشات مالی با هدف گمراه نمودن برخی افراد ذینفع در رابطه با عملکرد اقتصادی شرکت و یا تأثیرگذاری بر نتایج قراردادهایی که به ارقام حسابداری گزارش شده بستگی دارند.اسکات (۱۹۹۷) به مدیریت سود به عنوان اختیار شرکت در انتخاب سیاست های حسابداری برای دستیابی به برخی اهداف خاص مدیر، اشاره می کند.
مدیریت سود واقعی: به منظور دستیابی به سطح مورد نظر سود، مدیران میتوانند تا پایان سال صبر کنند و از اقلام تعهدی اختیاری برای مدیریت سود گزارش شده استفاده نمایند، اما این راهکار ممکن است این ریسک را در پی داشته باشد که مقتار سودی که برای دستکاری مدنظر است، از اقلام تعهدی اختیاری موجود بیشتر باشد؛ زیرا اختیار در مورد اقلام تعهدی از طریق اصول عمومی پذیرفته شدهی حسابداری محدود شده است (بارتون و سیمکو، ۲۰۰۲). فرض بر این است که رویدادهای اقتصادی اساسی یک شرکت، توانایی مدیران را برای گزارش سود معوق (تعهد شده) دچار محدودیت میسازد. در نتیجه، این امکان وجود دارد که مدیران نتوانند از طریق اقلام تعهدی اختیاری در پایان سال به سود مورد نظر خویش دست پیدا کنند. مدیران میتوانند از طریق دستکاری فعالیتهای عملیاتی واقعی در طول سال این ریسک را کاهش دهند (اعتمادی و همکاران، ۱۳۸۹). دستکاری فعالیتهای واقعی کمتر در معرض محدودیت است، مزیت دیگر، جایگزین نمودن فعالیتهای واقعی برای دستکاری سود، این است که حسابرسان و قانونگذاران کمتر به چنین رفتارهایی توجه میکنند. با این وجود دستکاری فعالیتهای واقعی چندان بدون هزینه هم نیست، چرا که این احتمال وجود دارد که جریانهای نقدی در دورههای آتی به طور غیرمستیقم (منفی) تحت تأثیر اعمالی قرار گیرد که در حال حاضر برای افزایش سود انجام میشود (ناظمی اردکانی، ۱۳۸۸). در مدیریت سود واقعی مدیران برای دستیبابی به اهداف مربوط به مدیریت سود خود، در فعالیتها و تصمیمات عملیاتی واحد تجاری تغییراتی ایجاد کند. تحقیقات گذشته (گانی، ۲۰۰۵) این تصمیمات عملیاتی را در ۴ گروه طبقهبندی میکنند:
کاهش هزینههای اختیاری تحقیق و توسعه