فاجعه شدید متوسط کم بی اثر
شکل ۲‑۱- نمودار ریسک
ریسک به صورت ذاتی در هر چیزی وجود دارد و مدیریت ریسک بهسادگی برای اتخاذ تصمیمات بهتر کمک می کند. به بیان ساده، مدیریت ریسک به ما کمک می کند که پروژه ها در دنیای واقعی اجرا شود. اغلب برنامه ریزیها بر پایه موقعیتهای ایدهآل میباشند به طوری که همه چیز بر طبق برنامه به پیش میروند. این ممکن است نتیجه سادگی، خوش بینی یا آنچه که آن را “مدیریت ماچو”[۲۰] مینامند، باشد. مقصود عاملی است که باعث می شود یک مدیر شرایط را بدون در نظر گرفتن پیچیدگیهای ریسکها و به صورت ایدهآل ببیند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
مدیریت ریسک کاربرد سیستماتیک سیاستهای مدیریتی، رویهها و فرآیندهای مربوط به فعالیتهای تحلیل، ارزیابی و کنترل ریسک میباشد. مدیریت ریسک عبارت از فرایند مستندسازی تصمیمات نهایی اتخاذ شده و شناسایی و بهکارگیری معیارهایی است که میتوان از آنها جهت رساندن ریسک تا سطحی قابل قبول استفاده کرد.
از طرف مؤسسه مدیریت پروژه، مدیریت ریسک به عنوان یکی از دوازده سطح اصلی “کلیات دانش مدیریت پروژه” معرفی شدهاست. در تعریف این مؤسسه، مدیریت ریسک پروژه به فازهای شناسایی ریسک، اندازه گیری ریسک، ارائه پاسخ (عکس العمل در مقابل ریسک) و کنترل ریسک تقسیم شدهاست. در این تعریف، مدیریت ریسک پروژه عبارت است از “کلیه فرآیندهای مرتبط با شناسایی، تحلیل و پاسخگویی به هرگونه عدم اطمینان که شامل حداکثرسازی نتایج رخدادهای مطلوب و به حداقل رساندن نتایج وقایع نامطلوب میباشد".
بسیاری از پروژهها که فرض میشود تحت کنترل هستند، با ریسک به عنوان رخدادی شناختهنشده روبرو میگردند و کوشش میکنند آن را کنترل کنند. اکثر پروژهها چنین رخدادهایی را به خوبی از سر رد میکنند ولی با یک تلاش جامع مدیریت ریسک ، رویدادهای ریسک قبل از وقوع، شناسایی و کنترل میگردند و یا برنامهای تهیه میشود که در زمان وقوع این رویدادها با آنها مقابله کند. با درنظر گرفتن این مفاهیم پایهای، امکان مقابله با ریسک به وجود میآید. (مصافی نیا, ۱۳۸۷)
۲-۳-۱- اجزا گسترده ریسک
برای محاسبه ریسک میبایست تکرار وقایع و احتمال بزرگی خسارت را در نظر گرفت. در زمینه تکرار وقایع مقدار آسیب پذیری و تعداد مخاطرات محاسبه میگردد و در مورد احتمال بزرگی خسارت، میبایست به فاکتورهای اولیه و ثانویه خسارت توجه کرد. (Jones, 2005)
شکل ۲‑۲- ساختار ریسک
شکل ۲‑۳- ساختارفاکتورهای خسارت دارایی
شکل ۲‑۴- ساختارفاکتورهای خسارت مخاطرات
شکل ۲‑۵- ساختارفاکتورهای خسارت سازمانی
شکل ۲‑۶- ساختار فاکتورهای خسارت خارجی
۲-۴- مدیریت ریسک زنجیره تأمین
تغییر پذیری در زمینه برآیندها و نتایج ممکن زنجیره تأمین، احتمال رخداد آنها و اثرات آن را مدیریت ریسک زنجیره تأمین مینامند. ریسکهای زنجیره تأمین شامل ریسکهای برخواسته از تغییرات در جریان مواد، محصول و اطلاعات است که از تأمینکننده اولیه آغاز و به مصرف کننده نهایی ختم می شود. بنابراین بطور کلی ریسکهای زنجیره تأمین به احتمال و اثر یک عدم تناسب و تعادل بین تأمین و تقاضا بر میگردد.
تا سال ۲۰۰۰، مقالات به مدیریت زنجیره تأمین میپرداختند. پس از آتش سوزی یکی از تأمین کنندگان اریکسون در نیو مکزیکو که منجر به از دست دادن ۴۰۰ میلیون یورو شد و برشکستگی یکی از تأمین کنندگان لندرور در سال ۲۰۰۱ که منجر به اخراج ۱۴۰۰۰ کارگر گشت همه و همه باعث یافتن مشکلات عمده در زنجیره تأمین در جهان شد. (Tang, 2006)
تحقیقات اولیه در هر زمینهای اصولاً با شناسایی و معرفی مفاهیم و مشخص کردن دسته بندیها یا طبقه بندیها آغاز میگردد. کارهای اولیه در زمینه مدیریت ریسک در زنجیره تأمین نیز این شیوه را پیمود. اولین حرکت توسط لی[۲۱] (۲۰۰۲) آغاز شد، او چارچوبی را بر اساس ریسکهای زنجیره تأمین و ریسکهای تقاضا در چارچوب محصولاتی که محصولات اساسی یا ابداعی هستند، فراهم کرد. او همچنین بیان کرد که استراتژی های زنجیره تأمین نیازمند وصل شدن به سطح درست و مشخصی از ریسکهای تأمین و تقاضا میباشد. (Oke, A.,Gopalakrishnan,M., 2009)
مقالات زیادی در مورد مدیریت ریسک در زنجیره تأمین در دهههای گذشته منتشر گردید که اولین آنها مربوط به کرالجیک[۲۲] در سال ۱۹۸۳ بود. پالسون[۲۳] (۲۰۰۴) مقالات موجود را به سه دسته تقسیم کرد: تجزیه و تحلیل انواع ریسک، رسیدگی به ریسک و کنترل ریسک.
کلیندرفر و ساد[۲۴](۲۰۰۵) و کوپرا و سودهی[۲۵](۲۰۰۴) و دیگر پژوهشگران دستهبندیهای متنوعی را برای ریسکها بیان کردند.
زنجیرههای تأمین در معرض ریسکهایی هستند که در ارتباط با مشکلات تأمین و تقاضا افزایش مییابند. (Kleindorfer, P.R., Saad,G.H., 2005)
زنجیرههای تأمین همچنین در معرض خطرات توزیع ریسکهایی با تأثیر زیاد و احتمال وقوع کم و یا تأثیر کم و احتمال وقوع بالا نیز میباشند. این ریسکها بر روی سازمان به طور گستردهای تأثیر می گذارد. (Chopra, S.,Sodhi,M.S., 2004)
جدول زیر تحقیقات اولیه را پیرامون دستهبندیهای مختلف منابع ریسک در زنجیره تأمین، ارائه میدهد. (Oke, A.,Gopalakrishnan,M., 2009)
جدول ۲‑۳- تحقیقات اولیه پیرامون دسته بندی ریسکهای زنجیره تأمین
خلاصه دسته بندی ها | محقق |
منابع ریسک در محدوده و خارج محدوده ریسکهای تأمین | Svensson (2000, 2002) Zsidisin (2003), Zsidisin et al. (2004) |
سیستمهای اطلاعاتی که شامل ریسکهای بلایای طبیعی، اتفاقات، اقدامات عمدی، ریسکهای اطلاعات محرمانه و ریسکهای قانونی | Finch (2004) |
ریسک جریان مواد، ذخیره سازی و موجودی | Cavinato (2004) |
بلایای طبیعی و انسانی، ریسکهای تأمین، سیستمها، پیش بینی، موجودی و ظرفیت | Chopra and Sodhi (2004) |
ریسکهای تأمین، موجودی، جریان اطلاعات، جریان پول، امنیت، رفتارهای احتمالی | Spekman and Davis (2004) |